تفسیر قرآن به قرآن
این نوع تفسیر بهترین شیوه ی تفسیر است، بهترین شیوه ی تفسیر، کمک گرفتن از خود قرآن است.
عالمان گفته اند: هر کس میخواهد تفسیر قرآن بیاموزد، نخست باید از قرآن بجوید؛ چه آنچه از آن مجمل آمده، در مکانی دیگر گشوده شده است و آنچه از آن فشرده آمده، در جایی دیگر بسط داده شده است.
علامه ی طباطبایی در مقدمه ی المیزان پس از نقد روشهای گوناگون تفسیر و انتخاب روش تفسیر قرآن به قرآن، آن را شیوه ی آموزگاران قرآن، ائمه هدی(ع) در آموزش و تفسیر قرآن میداند.
نمونه های تفسیر قرآن به قرآن در سخنان امام رضا(ع) فراوان است.
شخصی از امام(ع) درباره ی فرموده ی خداوند (نسوا الله فنسیهم) (چون خداوند را فراموش کردند، خدا نیز آنها را فراموش کرد). پرسید، امام(ع) فرمود:
خداوند تبارك و تعالی، نه فراموش میکند نه غفلتی بر او عارض میشود و تنها، مخلوقی که آفریده شده است، دچار سهو و نسیان میشود؛ مگر نشنیده ای که خداوند عزوجل میفرماید: (و ما کان ربک نسیا) البته او، کسی را که فراموشش کند و روز ملاقات با او را از یاد ببرد، مجازات میکند. به این صورت که آنان را از یاد خویشتن غافل میکند، همان گونه که فرموده است: (و لا تکونوا کالذین نسوا الله فأنساهم أنفسهم أولئک هم الفاسقون) (و شما مۆمنان مانند آنان نباشید که خدا را فراموش کردند، خدا هم نفوس آنان را از یادشان برد، آنان بدکاران عالمند)
و نیز فرموده است:
امام(ع) در ذیل آیه ی (فأذن مۆذن بینهم أن لعنه الله علی الظالمین) (پس آواز دهنده ای میان آنان آواز میدهد که لعنت خدا بر ستمکاران باد)، فرمود:آن مۆذن امیرالمۆمنین(ع) است و در قیامت به گونه ای اعلام مینماید که تمام خلایق میشنوند و دلیلی این مسأله، گفته ی دیگر خداوند در سوره ی برائت است که میفرماید: (و أذان من الله و رسوله) (و در بزرگترین روز حج خدا و رسولش به مردم اعلام میدارند).
امیرالمۆمنین(ع) فرمود: من آن اذان میان مردم بودم.
این مسأله که امام علی(ع) سوره ی توبه را در میان مردم خواندند و پیام برائت خداوند را از مشرکان اعلام نمودند، مورد اتفاق مسلمانان است.
منبع: کتاب علی بن موسی الرضا(ع)
بخش حریم رضوی
