چه چیز زیباتر از زندگی است؟

انسیه شاه‌حسینی کارگردان فیلم سینمایی «زیباتر از زندگی» درباره شکل‌گیری ایده‌ی ساخت این فیلم توضیح داد: شکل‌گیری سوژه ساخت این فیلم به زمان ساخت فیلم سینمایی «شب بخیر فرمانده» باز می‌گردد. در آن زمان،‌ مقطعی از کار به نیمه مرداد‌ماه کشیده شده بود؛ آن هم در شرایطی که در گرمای «هویزه» – لوکیشن فیلم «شب بخیر فرمانده» – فقط محلی‌ها می‌توانستند آن‌جا دوام بیاوردند اما ما در حال فیلمبرداری بودیم.

وی یادآور شد: آن زمان، آقای سیدزاده – تهیه‌کننده «شب بخیر فرمانده» و «زیباتر از زندگی» - ، قراردادی را با یکی از خانواده‌های عراقی که آنجا بودند بستند که عوامل فیلم در خانه‌ی کوچک آن‌ها استراحت کنند. از آنجا که خانه خیلی کوچک بود و همه‌ در آن، جا نمی‌شدند، من و آقای سیدزاده از گرما به مزار شهدای هویزه پناه می‌بردیم. یک‌بار کنار مزار شهید حسین علم‌الهدی به او گفتم: "دعا کن شب بخیر فرمانده کار آبرومندی شود و من هم قول می‌دهم که فیلم تو را بسازم". شب بخیر فرمانده که نمایش داده شد جایزه صلح پاپ را گرفت و بازخورد خوبی از سوی مخاطب؛ مخصوصا مخاطب خارجی گرفت. در یکی از جشنواره‌ها که فیلم توانست با مخاطب خارجی ارتباط خوبی برقرار کند به یاد "شهید حسین" افتادم و گفتم حالا که تو به عهدت وفا کردی من هم وفا می‌کنم.

‌ انگار صدای شهدای هویزه را در بیابان آنجا می‌شنیدم

کارگردان فیلم «زیباتر از زندگی» که در موسسه هنری رسانه‌ای «اوج» صاحب امتیاز و حامی فیلم در جمع خبرنگاران سخن می‌گفت با اشاره به علاقه‌اش برای ساخت اثری درباره شهدای هویزه افزود: من بعد از عملیات بیت‌المقدس برای اولین بار به هویزه رفته بودم. همان زمان، پس از 18 ماه پیکر شهدای هویزه پیدا شده بود. بعد از آن، هر وقت به آن بیابان می‌رفتم سر و صداهایی را می‌شنیدم و حس و حالی داشتم. گاهی با خودم می‌گفتم که نکند این صداهایی که می‌شنوم صدای همان بچه‌ها باشد. به همین دلیل این فیلم فطری‌ترین و نزدیک‌ترین فیلم به خودم است.

شاه‌حسینی در ادامه سخنانش در بیان توضیحاتی درباره روند ساخت فیلم جدیدش گفت: تحقیقات ما برای ساخت مقطعی از زندگی شهید علم‌الهدی (فرماندهی سپاه هویزه تا شهادت) سه‌سال به‌طول انجامید. دامنه تحقیقات ما درباره این شهید مظلوم بسیار گسترده بود تاجایی که این تحقیقات از خانواده او آغاز و تا فرماندهانی مانند آقایان شمخانی، رضایی و آهنگران (که از دوستان او بود) را دربر گرفت. البته همین امر کار ما را هم بسیار سخت می‌کرد چرا که مثلا مقام معظم رهبری از جمله افرادی هستند که در همان عملیات مربوط به هویزه بودند و با شهید حسین صحبت کرده‌اند. در واقع واقف بودن افراد مختلف به موضوع باعث می‌شد ما نتوانیم در هیچ صحنه‌ای بر اساس تخیل جلو برویم. در هر صورت پس از این سه‌سال تحقیقات گسترده به این نتیجه‌ رسیدم که فاصله 45 روزه‌ی رفتن ایشان از رادیو به هویزه تا 16 دی که زمان شهادت اوست را روایت کنم.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا "در این فیلم، مشکلات میان نخست‌وزیر وقت و سپاه و... که باعث اخلال در روند کمک‌رسانی برای ادامه جنگ بود و شهید علم‌الهدی هم درباره آن نظراتی داشت، نمایش داده‌شده است یا خیر؟ بیان کرد: ما در یک فیلم 90 یا 100 دقیقه بیشتر فرصت نداریم. اما در مقابل فردی را داریم که برای بهم‌زدن سیرک رقص مصری‌ها از 13 سالگی به زندان ساواک افتاده، پدرش همزم امام خمینی (ره) در نجف بوده، مادرش قرآن تفسیر می‌کرد و ... . همین کار را خیلی سخت کرده بود. به همین دلیل واقعا فکر می‌کنم سناریوی اینکار می‌تواند بهترین مرجع تدریس فیلمنامه باشد چون تمام این موضوعات در پس پرده و لایه‌لایه و البته بدون فلاش‌بک‌های خسته‌کننده بیان می‌شود. همین باعث می‌شود که وقتی فیلم تمام می‌شود مخاطب یک شناخت کلی از ایشان در تمام ابعاد پیدا می‌کند.

شاه‌حسینی در عین حال خاطرنشان کرد:‌ یک نکته مهم در ساخت «زیباتر از زندگی» مورد توجه قرار گرفته شده و آن این است که ما سعی کرده‌ایم اطلاعات مخاطب از شهید علم‌الهدی را در حد صفر فرض کنیم. همین باعث می‌شود فیلم بتواند با مخاطب خارجی هم ارتباط برقرار کند چون معتقدیم هرچیزی که انسانی باشد جهانی هم هست. انسان‌ها ممکن است لباس، زبان یا جغرافیای متفاوتی داشته باشند اما حواس پنج‌گانه یکسانی دارند.

در ابتدا نگران بازی حامد کمیلی در چند فیلم دختر و پسری بودم اما...

انسیه شاه‌حسینی گفت:‌ ما دو سال از این سه سالی که فیلمنامه را می‌نوشتیم، به دنبال بازیگر نقش شهید حسین بودیم اما متاسفانه هیچ فردی را پیدا نکردیم که شبیه او باشد. ایشان یک برادر‌زاده دارند که به شدت شبیه‌اش است و اگر همین الان یک چفیه روی شانه‌اش بیاندازد همه فکر می‌کنند شهید حسین علم‌الهدی وارد شده است! اما خیلی چهره جوانی داشت در حالی که شهید حسین 24 ساله در واقع یک آدم 50 ساله بود و شخصیت بسیار پخته‌ای داشت.

وی ادامه داد:‌ چند گزینه را فکر کردیم تا به حامد کمیلی رسیدیم. واقعا او وقتی فیلمنامه را خوانده بود گریه می‌کرد و می‌گفت برای این آدم هر کاری می‌خواهید انجام می‌دهم تا کمی به شخصیت او نزدیک شوم.

کارگردان فیلم «زیباتر از زندگی» سپس به برخی اظهارنظر‌ها درباره ایفای نقش شهید علم‌الهدی توسط حامد کمیلی اشاره و عنوان کرد: انصافا باید بگویم من به دلیل بازی‌ او در چند فیلم دختر پسری و همچنین از نظر تناسب اندامی‌اش با شهید حسین نگرانی‌هایی داشتم اما از همان ابتدا از خود "حسین" خواسته بودم که کمک‌مان کند و او هم کمک کرد تاجایی که کمیلی انقدر در نقش فرو رفته و به شهید علم الهدی نزدیک شده بود که پس از گرفتن صحنه شهادتش دیگر نتوانست به کار ادامه دهد و به شدت متاثر شده بود. من لادن مستوفی را به واسطه‌کار با او، قبلا و الان خیلی دوست داشتم و دارم اما الان او در قلب من رقیبی به نام حامد کمیلی پیدا کرده است. کمیلی واقعا بازیگر سالمی است و لیاقت بازی در نقش شهید را داشت.

کمیلی، مسیر زندگی‌اش تغییر می‌کند اگر ...

در ادامه این نشست، سیدسعید سیدزاده درباره انتخاب بازیگر نقش شهید علم‌الهدی اظهار کرد: ما در این فیلم هروقت راه را اشتباه می‌رفتیم شهید حسین، اصلاح‌مان می‌کرد. او حتی در انتخاب بازیگر هم کمک‌مان کرد. ما سراغ چند نفر رفته بودیم که واقعا در اوج اشتباه بودیم و گزینه‌های مناسبی برای نقش نبودند تا جایی که با حامد کمیلی روبرو شدیم و فیلمنامه را خواند. او پس از خواندن فیلم می‌گفت که من حسین را نمی‌شناسم و اصلا نمی‌دانست که جایی به نام مزار شهدای هویزه وجود دارد، اما پس از چندی، ارتباطی با شهید علم‌الهدی گرفت که فقط خدا می‌داند بین آن‌ها چه اتفاقی افتاده است.

تهیه‌کننده «زیباتر از زندگی» یادآور شد:‌ به نظر من حامد کمیلی فردی بسیار سالم، پاک و افتاده‌ است. او حتی برخلاف تصور موجود درباره بازیگران چهره‌ی تهرانی، حتی به بازیگران شهرستانی ما کمک می‌کرد که با اعتماد به نفس جلوی دوربین بروند. خوشحالم که حامد نقش شهید حسین را بازی کرد. واقعا دعای من در این روزها این است که به نقش او در این فیلم توجه و دیده شود چون تشویق او می‌تواند مسیر زندگی‌اش را عوض کند.

در «زیباتر از زندگی» که روایتی از شهادت شهید علم‌الهدی در هویزه است، سیدحامد کمیلی، محمود پاک‌نیت،مهوش صبرکن، قربان نجفی، سید جواد طاهری، حسین کلانتر، غلامرضا رمضانی و ... ایفای نقش می‌کنند.