شیوههای خشک کردن سبزی و میوه
استفاده از سبزی و میوههای خشک قطعاً به زمانی برمیگردد که این محصولات مدت محدودی در بازار بوده و وسایلی مانند فریزر وجود نداشته است.
استفاده از سبزی و میوههای خشک قطعاً به زمانی برمیگردد که این محصولات مدت محدودی در بازار بوده و وسایلی مانند فریزر وجود نداشته است.
پس تنها راه نگهداری از سبزیها خشک کردن آنها بوده است؛ اما در این دوره هم با این که سبزی در تمام ایام سال وجود دارد و انواع مختلف یخزده و آماده پخت هم در فروشگاهها یافت میشود ولی باز سبزی خشک جایگاه خودش را در خانوادههای ایرانی دارد.
روش خشک کردن هم البته در طول زمان تغییرات بسیاری یافته، ولی خشک کردن سبزی به روشهای قدیمی هنوز متداول است. پهن کردن روی پارچهای تمیز یا درون سینیهای بزرگ و بقیه ماجرا.
میوههای خشک؛ تابستانه و زمستانه
میوه تازه، هم خوشمزه است و هم خواص بسیاری دارد. اما تمام میوهها در همه فصول یافت نمیشود. پس طبیعی است انسانها به فکر بیفتند تا میوههایی را که دوست دارند، خشک کنند تا در طول سال از آنها استفاده شود. امروزه از میوه خشک به عنوان میان وعدهای مقوی و مناسب هم یاد میشود که بچهها چه در خانه و چه در مدرسه میتوانند از آن استفاده کنند. برای تهیه میوه خشک مناسب باید از هنگام خرید به فکر بود. یادتان باشد هرگز از میوههای کال یا زیاد رسیده و لکدار برای این کار استفاده نکنید. میوه هر چه تازهتر باشد، خشکشدهاش نیز عطر و طعم بهتری خواهد گرفت. پس میوههای رسیده را انتخاب کنید و اگر قسمتهایی از آنها کال یا کپکزده بود، آنها را جدا کرده و قسمتهای سالم را خشک کنید.
میوههایی مثل سیب، موز، کیوی، انبه و... را خیلی باریک برش بزنید. اگر در فصل تابستان هستید در آفتاب و اگر در زمستان میخواهید میوه خشک کنید، این برشها را درون یک سینی استیل روی شوفاژ بگذارید تا خشک شود. اگر شما هم دوست دارید زیر آفتاب میوهها خشک شود، حتماً تور نازکی روی آنها بکشید تا از حشرات مصون باشد. میوههایی مثل انگور، آلو و توت سفید را نیز میتوانید به راحتی زیر نور خورشید خشک کنید.
خشک کردن سبزیها
مادر بزرگها و مادران، همیشه سبزیهای مورد نیاز زمستان را اوایل پاییز خشک میکردند؛ وقتی آفتاب هنوز رمقی دارد و میتواند سبزی را خوب خشک کند. آن روزها سبزیهای پاک کرده و شسته را درون سینیها ریخته و آنها را در سایه که جریان هوا وجود داشته میگذاشتند و مرتب سبزیها را به هم میزدند تا خشک شود.
امروزه اما انواع و اقسام سبزی خشک در فروشگاهها وجود دارد چه سبزیهایی که در ظروف در باز قرار دارند و آنها را کیلویی میفروشند، یا سبزی خشکهایی که در بستهبندیهای بهداشتی آماده مصرف شدهاند.
اما اگر میخواهید خودتان سبزی خشک کنید و خیلی علاقهای به سبزیهای آماده فروشگاهها ندارید یادتان باشد بعد از خرید سبزی آن را خوب بشویید، به طوری که دیگر گل و لای داخل سبزی باقی نمانده باشد. البته سبزی را به مدت طولانی داخل آب قرار ندهید زیرا املاح و ویتامینهای آن تا حدی از بین خواهد رفت. بعد از این که سبزی را شستید بگذارید کاملاً خشک شود. برای این کار خوب است یک کیسه تمیز پارچهای تهیه کنید و سبزیهای شسته را داخل آن بریزید و در آن را محکم ببندید. حالا کیسه حاوی سبزی را داخل ماشین لباسشویی بگذارید و درجه را روی خشککن گذاشته و ماشین را روشن کنید.
به این صورت آب سبزی کاملاً گرفته خواهد شد و وقتی سبزی را بیرون میآورید کاملاً خشک است ولی خراب و شکسته نخواهد شد. تأکید میکنیم حتماً از محکم بسته شدن در کیسه مطمئن شوید. بعد از این که سبزی خشک شد، آن را خرد کنید. حالا برای خشک شدن آماده شده است. یادتان باشد هرچه سبزی را پس از شستن زودتر خشک کنید رنگ و طعم و عطر بهتری خواهد داشت.
برای خشک کردن سبزی روشهای مختلفی وجود دارد. اول این که مثل قدیم سبزی را در هوای آزاد قرار داده و بگذارید خشک شود ولی مراقب باشید سبزی را در آفتاب قرار ندهید، زیرا رنگ سبز آن از بین رفته و زرد میشود؛ همین تغییر رنگ خواص آن را هم کم خواهد کرد. اما امروزه بیشتر مردم آپارتماننشین هستند و فضایی که هوای آزاد داشته باشد کمتر در اختیار دارند؛ بنابراین میتوانید سبزی خرد شده را داخل خانه روی میزی پهن کنید و یک پنکه روشن مقابل آن قرار دهید، اما مراقب باشید باد پنکه مستقیماً روی سبزی نباشد تا سبزیها در اتاق پراکنده نشود. همچنین میتوانید یک پارچه توری تمیز روی سبزی بکشید تا باد نتواند سبزی را به هم بریزد. روش دیگر خشک کردن سبزی، استفاده از رادیاتور شوفاژ خانه است. میتوانید سبزی را داخل پارچه یا کیسه پارچهای تمیزی بریزید و آن را روی رادیاتور بگذارید تا خشک شود؛ البته این روش مخصوص خشک کردن سبزی در زمستان است.
راه دیگر این است که سبزی را روی یک سینی مسی تمیز پهن کنید و فر اجاق گاز را روی پایینترین درجه قرار دهید و سبزی خرد شده را درون فر بگذارید و هر نیم ساعت یکبار در فر را باز کنید و سبزیها را به هم بزنید تا کاملاً خشک شود. با این روش به حدود 5 تا 12 ساعت زمان نیاز دارید تا سبزیها خشک شود. در این روش هم باید مواظب باشید سبزیها آن قدر در فر نماند تا سیاه شود.
به هر روشی که سبزیها را خشک کنید، یادتان باشد بعد از این که کاملاً خشک شد، آنها را در ظروف پلاستیکی یا شیشهای تمیز بریزید و جایی دور از نور مستقیم و خشک نگهداری کنید. اگر به روش صحیح سبزی را خشک و نگهداری نمایید تا یک سال قابل استفاده است.
چگونگی استفاده از سبزی خشک
خیلی از خانمها به استفاده از سبزی خشک در غذاها علاقه بیشتری دارند. شاید به این علت که رنگ و عطر خوبی دارد و جای کمتری میگیرد و زمان بیشتری نسبت به سبزی فریزری قابل نگهداری است. اما سۆال این است که برای استفاده از سبزی خشک چه روشی میتوان به کار برد؟
یک شیوه آن است که سبزیها را یک به یک خشک کنید؛ به عنوان مثال برای قورمه سبزی تره، جعفری و شنبلیله را جداگانه خشک و نگهداری کنید یا این که مخلوط سبزی قورمه را خریداری، شسته و خشک کنید. بعضی از سبزیها که مورد مصرف تنها دارد مثل شوید را پس از خشک کردن باید جداگانه نگهداری کرد. برای تهیه غذا هم باید مقدار کمی از سبزی خشک را در آب سرد خیس بدهید و مدت 3 الی 4 ساعت بگذارید در این آب بماند تا سبزیها باز شود. بعد سبزیها را داخل آبکش بریزید و بگذارید آب آن برود، بعد سبزی را داخل غذا بریزید. توجه داشته باشید برای تهیه غذا از سبزی خشک، نیازی به سرخ کردن آن ندارید. برای تهیه سبزی پلو وقتی سبزی خشک را خیس دادید میتوانید سبزی را لابه لای برنج آبکش شده بریزید و اگر سبزی پلو را به صورت کته درست میکنید سبزی خیس داده را درون برنج بریزید.
جام جم