روایات امام در باب اهمیت قرآن

قرآن در اندیشه، گفتار و کردار اهل بیت (ع) تجسم و عینیت تمام یافته است و سیره ی کریمانه و سخن حکیمانه ی آنان، مستقیم یا غیر مستقیم تبیین کننده ی کتاب الهی در ابعاد گوناگون است.

1 - ریان بن صلت از حضرت پرسید: نظر شما درباره ی قرآن چیست؟

امام(ع) فرمود:

این سخن امام(ع) روشن میسازد که « هدایت » و « راه سعادت » در تمسک به آموزه ها و داده های قرآن است و پیشی گرفتن بر آن پس ماندن از آن، گمراهی است؛ چرا که قرآن کلام خدا و حق خالص است:(فماذا بعد الحق الا الضلال) (و بعد از بیان این راه حق چه باشد غیر گمراهی).

2 - محمد بن موسی رازی از پدرش روایت کرده که یکی از روزها در محضر حضرت رضا(ع)، سخن از قرآن به میان آمد.

امام(ع) از حجت ها و آیه بودن و اعجاز نظم آن به بزرگی یاد کرد و فرمود:

قرآن ریسمان محکم، دستاویز استوار و آیین برتر خدا در میان بندگان است. به سوی بهشت راهبری میکند و از دوزخ رهایی میبخشد. در اثر گذشت زمان، کهنه نشده و با تکرار بر زبانها از ارزش و اثر بخشی آن کاسته نمیشود؛ زیرا خداوند، آن را برای زمان خاصی قرار نداده است، بلکه حجت و برهان برای همه ی انسانها در سراسر زندگیشان است و نه از پیش رو و نه از پس، باطل به آن وارد نخواهد شد.

امام (ع) قرآن را برترین آیین و همیشه در صحنه معرفی میکند که پاسخ گوی همه ی اعصار و همه ی اشخاص است.

بنابراین، تفسیر پذیر و فهم پذیر است و منحصر به عنصر نزول و فرهنگ زمان خود نیست و هیچ عذری وجود ندارد که آن را از کارآمدی و عرصه ی بهره مندی و اندیشه ورزی مسلمانان خارج کند.

در پاسخ شخص دیگری که میپرسد، چرا با وجد گسترش روز افزون و قرائت و بررسیهای فراوان قرآن، روز به روز بر طراوت و تازگی آن افزوده میشود؟

امام(ع) این سخن را تکرار و بر آن تأکید می ورزد که قرآن برای زمان و مردمان خاصی نازل نشده، بلکه در هر زمان و برای هر گروه، تازه است، گویا از نو نازل شده است. 

افزون بر آنچه یاد شد، بیان امام(ع) خطی کلی و مهم را در قرآن شناسی و تفسیر قرآن ارائه میدهد که باید قرآن را فرا زمانی و فرا مکانی و فرا قومی شناخت و به تفسیر و تطبیق آن با توجه به شرایط و نیازهای عصر پرداخت.

در حدیث امامت که از آن حضرت صادر شده،می فرماید:

خداوند میفرماید: (ما فرطنا فی الکتاب من شیء) (ما هیچ چیز را در کتاب فرو گذار نکردیم).

4 - روایتهایی از حضرت رضا(ع) درباره ی شفا بخشی و امان بخشی قرآن وارد شده است. از جمله در کتاب مکارم الاخلاق آمده است که آن حضرت فرمود:

هنگامی که از امری خوف داشتی، صد آیه از آن را به انتخاب خودت بخوان، پس سه مرتبه بگو " اللهم اکشف عنی البلاء" (پروردگارا،این بلا را از من بازگردان.)

5 - نمونه هایی از سخنان آن حضرت، درباره ی فضیلت برخی آیه ها و سوره هاست. از جمله آن که فرمود:

(بسم الله الرحمن الرحیم) به اسم اعظم الهی از سیاهی چشم به سفیدی آن نزدیکتر است.

منبع: کتاب علی بن موسی الرضا(ع)

بخش حریم رضوی