خداحافظ پُف کردگی!

خبر ندارید زیر این پوست زیبا که خداوند روی بدنمان کشیده چه خبر است! میلیون‌ها سلول در هم تنیده شده و کیلومترها رگ خونی خیلی ریز وظیفه‌ی تغذیه‌ی آن‌ها را بر عهده دارد. داخل این مویرگ‌ها، خون جریان دارد که از 62 درصد آب تشکیل شده است. رگ‌ها اکسیژن، آب و مواد مغذی لازم را به سلول‌ها می‌رساند. سپس سلول‌ها دی اکسید کربن، ضایعات و توکسین‌ها را به خون پس می‌دهند که یکی راهی ریه‌ها شده و دیگری به سمت کلیه‌ها می‌رود. زمانی که آب رفته به بافت‌های بدن بیشتر از آب برگشته به خون باشد حالت احتباس آب به وجود می‌آید. برای همین برخی از اعضای بدن متورم می‌شوند و به اصطلاح پف می‌کنند. خوشبختانه این وضعیت در حالت عادی با انجام برخی از کارهای ساده رفع می‌شود. برای مقابله با این حالت ناخوشایند توصیه‌های ما را جدی بگیرید.

برای مقابله با احتباس آب مصرف نمک را کاهش دهید

می‌پرسید چرا مگر نمک چه گناهی دارد؟ زمانی که غذاهای شور می‌خورید نمک زیادی وارد بافت‌های بدن می‌شود. در نتیجه آب برای رقیق کردن آن به سمت بافت‌ها می‌رود. برای همین هر قسمتی از اعضای بدن می‌تواند دچار احتباس آن و حالت پف کردگی بشود.

چه کنیم؟

بدن ما به میزان کمی نمک نیاز دارد یعنی بین 4 تا 6 گرم در روز. این روزها مصرف نمک روزانه خیلی بیشتر از این مقدار شده است. نمک همه جا هست در بیسکویت‌ها، مواد غذایی آماده و غیره. برای کاهش نمک از مواد غذایی تازه استفاده کنید، آستین‌ها را بالا بزنید و خودتان آشپزی کنید تا میزان استفاده‌ی نمک کنترل شود. اگر مستعد ابتلا به احتباس آب هستید از مصرف زیتون، خیار شور و مواد غذایی دودی که سرشار از نمک هستند خودداری کنید. حواستان باشد یکی از اصلی‌ترین عوامل مرگ و میر در زنان بالای 50 سال سکته‌ی مغزی است و اصلی‌ترین دلیل سکته‌ی مغزی نیز مصرف بیش از اندازه‌ی نمک است.

احتباس آب: حواستان به داروهایی که می‌خورید باشد

گاهی وقت‌ها داروها نیز باعث متورم شدن و پف کردن بدن می‌شود. اگر شما از فشارخون بالا رنج می‌برید، تحت درمان با داروهای ضدالتهابی مانند کورتیزون هستید، داروهای ضد افسردگی یا داروهای هورمونی مصرف می‌کنید امکان دارد بیشتر در معرض احتباس آب قرار بگیرید.

چه باید کرد؟

اگر احساس پف می‌کنید مثلاً در انگشت‌ها، بازوها، پاها، شکم، صورت و غیره به پزشک مراجعه کنید. اگر در مصرف دارویی اشتباه می‌کنید و یا دز آن مناسب شما نیست پزشکتان درمان خواهد کرد. توجه داشته باشید که متورم شدن و پف‌های خفیف‌تر ناخوشایند است اما خوشبختانه خطر زیادی ندارد. با این حال بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

احتباس آب: پروتئین بخورید

مصرف پروتئین‌ها یکی از روش‌های مقابله با احتباس آب است. چرا؟ اگر شما به میزان کافی مواد غذایی حاوی پروتئین مانند گوشت، ماهی، تخم مرغ و غیره نخورید، میزان آن در خون بسیار پایین می‌آید. در همین حال آب به سوی بافت‌های غلیظ‌تر می‌رود و از خون وارد بافت‌ها شده و به سمت خون بر نمی‌گردد. برای همین هم پف کردگی به خصوص در پاها ظاهر می‌شود.

چه باید کرد؟

اجازه ندهید بدنتان دچار کمبود پروتئین شود. میزان متوسط جذب روزانه‌ی پروتئین 0.8 گرم برای هر کیلو وزن بدن است. در واقع یک مرد بزرگسال به طور متوسط روزانه به 55 تا 65 گرم و یک خانم به 45 تا 55 گرم پروتئین نیاز دارد.

توجه داشته باشید که مشکلات کمبود پروتئین در افراد گیاه‌خوار رایج‌تر است. این افراد باید نیاز خود را از طریق مصرف پروتئین‌های گیاهی تأمین کنند. گردو، فندق، بادام، غلات کامل و حبوباتی مانند برنج، گندم، عدس، لوبیا، سویا و غیره از منابع پروتئینی گیاهی محسوب می‌شوند.

احتباس آب: از گرما دوری کنید

قرار گرفتن در معرض گرما باعث می‌شود که رگ‌ها منبسط و گشاد تر شوند برای همین آب خیلی راحت‌تر به سمت بافت‌ها می‌رود و در نتیجه به راحتی هم در آن‌ها جا خوش می‌کند. زمانی که جریان خون به درستی انجام نمی‌شود و برگشت ضایعات به سمت کلیه‌ها کاهش می‌یابد در نتیجه احتمال احتباس آب به واسطه‌ی گرما نیز افزایش می‌یابد.

چه باید کرد؟

البته هیچ راه حل جادویی برای مقابله با گرما وجود ندارد. دوش آب سرد می‌تواند حالت پف کردگی را کاهش دهد. اجازه ندهید پاهایتان به مدت طولانی آویزان باشد. با این روش نیز پف کمتر می‌شود. زمانی که هوا خیلی گرم است موقع خواب بالشت کوچکی زیر پاهایتان بگذارید تا آن‌ها کمی بالاتر از سطح بدنتان قرار بگیرد. در این صورت خون بهتر جریان می‌یابد.

احتباس آب: حواستان به گلوتن و لاکتوز باشد

در برخی از افرادی حالت احتباس آب نتیجه‌ی عدم تحمل گلوتن یا لاکتوز است. در این افراد پف کردگی در ناحیه‌ی پلک‌ها و انگشت‌ها ظاهر می‌شود.

اگر شما هم دچار مشکل عدم تحمل گلوتن یا لاکتوز هستید از مواد غذایی فاقد این مواد استفاده کنید. گلوتن در مواد غذایی حاوی گندم، جو، گندم سیاه و غیره وجود دارد. لاکتوز هم در محصولات لبنی موجود است. بهتر است قبل از خرید برچسب و ترکیبات محصولات را مطالعه کنید.

چه باید کرد؟

برای این که مطمئن شوید حالت پف کردگی تان به دلیل گلوتن یا لاکتوز است به مدت 10 تا 15 روز از این دو ماده دوری کنید. اگر دیدید حالت پف از بین رفت بدانید احتباس آب شما ناشی از عدم تحمل گلوتن و لاکتوز است. اگر به این نتیجه رسیدید که نمی‌توانید به تنهایی از عهده‌ی درمان یا کاهش حالت پف کردگی بربیایید حتماً به پزشک مراجعه کنید.

فاطمه مهدی پور

بخش تغذیه و آشپزی تبیان

مطالب مرتبط:

غذاهای مدر را بشناسیم