وظیفه شخص مُحرمی که کنترل بول ندارد!

امتیاز عبادت حجّ، در میان انواع عبادات، این است كه جامع الامرین است. هم خاصیّت تطهیر دارد و هم مایه تزیین است (جنبه تزیین حج، همان صفات فاضله روحى و اخلاقى است كه در شخص، به وجود مى آید). هم رفع ظلمت حبّ مال از دل مى كند و هم نورانیّت ذكر و انس با خدا مى آورد.
حجّ، حقّ واجب خدا بر انسان است
حج حق واجب خدا بر انسان و سپاسگزارى انسان به درگاه ایزد منّان است:
«وَللهِِ عَلَى النّاسِ حِجُّ الْبَیْتِ مَنِ اسْتَطاعَ اِلَیْهِ سَبِیلا وَ مَنْ كَفَرَ فَإِنَّ اللهَ غَنِیٌّ عَنِ الْعالَمِینَ» (آل عمران: 97)
«و براى خدا بر مردم است كه آهنگ خانه او كنند، آن ها كه توانایى رفتن به سوى آن دارند و هر كس كفر ورزد و حج را ترك كند، به خود زیان رسانده، خداوند از همه جهانیان بى نیاز است.»
تعبیر خاصّ قرآن در موضوع حج
عبارت مخصوص و تعبیر ویژه اى كه قرآن كریم در امر حج به كار مى برد شایان دقّت است. این عبارت، موقعیّت بسیار بزرگ حج را آشكار مى كند. خداوند مى فرماید: «وَللهِِ عَلَى النّاسِ حِجُّ الْبَیْتِ» (آل عمران: 97)
زیارت كعبه و اجتماع بر گرد آن خانه، حقّ خدا بر مردم است.
در واقع، مگر نه این كه قضاى وجدان چنین است كه، هر ولىّ نعمت و صاحب انعام و احسانى، بر انسان حق پیدا مى كند و آدمى، خود را مدیون او مى داند و همواره دنبال فرصتى مى گردد تا حقّ او را ادا كند و احسان و انعام او را تا حدّ امكان جبران كند و حدّاقل، براى عرض تشكّر، به خانه اش برود و به قدر شایستگى خود هدیه اى ببرد؟
منعم حقیقى خداست و شكرش واجب عقلى است.
خداى منّان، ولىّ نعمت آدمیان است; آن هم نعمت هاى بى حدّ و حصرى كه به شماره و احصا در نمى آید:
«وَإِنْ تَعُدّوا نِعْمَةَ اللهِ لا تُحْصُوها» (ابراهیم: 34) «اگر نعمت هاى خدا را بشمارید، هرگز آنها را شماره نتوانید كرد.»
«اَلَمْ تَرَوْا اَنَّ اللهَ سَخَّرَ لَكُمْ ما فِی السَّمواتِ وَما فِی الاَْرْضِ وَاَسْبَغَ عَلَیْكُمْ نِعَمَهُ ظاهِرَةً وَباطِنَةً» )لقمان: 20(
آیا ندیدید (فكر نكردید) كه خدا آنچه را در آسمان ها و آنچه را در زمین است، مسخّر شما گردانیده و به وفور، نعمت هاى ظاهر و باطن خود را در اختیار شما قرار داده است؟
حال، آیا چنین ولىّ نعمت بى همتایى، این حق را بر گردن شما انسان ها ندارد كه براى عرض تشكر و سپاسگزارى از آن همه انعام و احسانش، به خانه اش بروید و هر یك به قدر استعداد خود، هدیه به درگاهش ببرید؟
ناگفته پیداست كه زیارت بیت و تقدیم قربانى، نه براى این است كه نفعى عاید خدا شود وبر عزّت و جاه و جلال او بیفزاید بلكه دعوت به زیارت و آوردن قربانى، لطف و عنایت دیگرى از طرف خداوند منّان درباره انسان است.
در این قسمت از نوشتارمان طبق روال مقالات قبلی چند سوال و جواب و مسئله را در مورد حج بازگو می کنیم:
سۆال: اگر شخص متمتع پیش از آغاز حج بر اثر مانعى ناگزیر به شهرش بازگردد، آیا در این صورت حج بر او مستقر شده است و اداى آن بر او واجب مى شود، گرچه استطاعت مجددى برایش حاصل نشود؟
جواب: حج بر او مستقر نمى شود.
آیة الله سیستانی(دام ظله)
سوال: اگر كسی در هنگام طواف به علت هجوم جمعیت از مسیر حركت خود منحرف شود یا در وقت سعی صفا و مروه به عقب برگردد و نگاه كند وظیفة او چیست؟
جواب: از همان جایی كه منحرف شده است طواف را ادامه بدهد و نگاه كردن به عقب در سعی صفا و مروه موجب خلل سعی نمیشود.
آیة الله مجتبی تهرانی(دام ظله)
سوال: این جانب به علّت قطع بودن نخاع و عدم کنترل بول و... نمى توانم بدن و لباس احرام خود را پاک نگهدارم، وظیفه ام چیست؟
جواب: آن مقدار که مى توانید محافظت کنید و آنچه موجب عسر و حرج است اشکالى ندارد.
آیة الله مکارم شیرازی(دام ظله)
سوال: شخصى که بطور مداوم از معدهاش باد خارج مىشود و وضویش باطل مىگردد در صورتى که بخواهد محرم شده و اعمال عمره یا تمتع را انجام دهد وظیفهاش چیست؟
جواب: اگر نمىتواند وضوى خود را در طواف حفظ کند و تجدید وضو بین طواف هم حرجى است براى هر طواف و نماز یک وضو بگیرید.
آیة الله خامنه ای(دام ظله)
فرآوری: آمنه اسفندیاری
بخش احکام اسلامی تبیان
منابع:
پایگاه اطلاع رسانی مراجع عظام: خامنه ای، مکارم شیرازی، مجتبی تهرانی، سیستانی(دام ظلهم)
کتاب حج برنامه تکامل ـ آیة الله حاج سید محمّد ضیاءآبادى
کتابخانه الکترونیکی حج
