خصوصیت مهم شیخ عبدالکریم حائری
زندگی نامه آیتالله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی-2
بخش قبلی را اینجا ببینید
ادامه گفتوگوی حجتالاسلام و المسلمین «محمد مسعودی» درباره حیات و مبارزات آیتالله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی، موسس حوزه علمیه قم، تقدیم شما میشود:
آیتالله حائری یزدی تا چه زمانی اردکان بودند؟ پس از آن کجا را برای تحصیل انتخاب کردند؟
شیخ عبدالکریم حائری یزدی تا 18 سالگی در همان اردکان یزد و حوزه علمیه آنجا مشغول به تحصیل بوده و پس از فراگیری علوم مقدماتی و ادبیات در 18 سالگی با مادرش از اردکان به کربلا مشرف شده و در حوزه علمیه کربلا مستقر میشود.
در اینکه چرا ایشان کربلا را انتخاب کرد با اینکه در آن عصر حوزه علمیه سامرا خیلی معروف و مشهور بوده و بزرگان دین مثل مرحوم میرزای شیرازی در سامرا بودهاند، اطلاع دقیقی نیست.
شاید عمدهترین دلیلش این بوده که ایشان ارادت خاصی به حضرت سیدالشهدا (ع) داشته و میخواسته تا در کنار ایشان باشد. لذا وارد کربلا شده و مدت دو سال در کربلا میماند. او در کربلا شرح لمعه و قوانین را میخواند.
در حوزه علمیه شهر کربلا شخصیتی ممتاز به نام آیتالله فاضل اردکانی بوده که شیخ عبدالکریم خدمت ایشان میرسد و به واسطه اینکه از یک شهرستان بودند، آیتالله فاضل عنایت خاصی به ایشان داشته، با اینکه از لحاظ علمی ظاهرا ارتباطی بین آنها نبوده است چون حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی در آن ایام مشغول به کتاب قوانین و لمعه بوده و تازه وارد بحثهای فقهی و اصولی شده بود، در حالی که آیتالله فاضل اردکانی به تدریس در سطوح عالیه مشغول بوده است.
* سکونت در خانه میرزای شیرازی، مرجع بزرگ شیعیان
پس از دو سال حاج شیخ عبدالکریم با مادرشان از کربلا به سامرا حرکت میکنند تا از حوزه علمیه سامرا که بزرگان دین حضور داشتند، استفاده علمی ببرند.
نقل میکنند زمانی که اینها میخواستند به سامرا بیایند، آیتالله فاضل اردکانی نامهای را خطاب به میرزای شیرازی بزرگ مینویسند.
این که متن نامه چه بوده، مشخص نیست ولی هنگامی که آیتالله میرزای شیرازی این نامه را خواندند، فرمودند: آقای فاضل در مورد شما چیزهایی نوشته که من به شما اخلاص پیدا کردم؛ ارادت پیدا کردم. به این ترتیب آیتالله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی به همراه مادرشان قبل از ماه رمضان وارد سامرا میشوند.
آیتالله میرزای شیرازی به آنها میگوید الآن نمیتوانم برای شما حجرهای تهیه کنم. شما ماه رمضان را در منزل ما میهمان باشید تا بعد از ماه رمضان برای شما حجرهای را تهیه کنم و برای مادرتان نیز جایی را در نظر بگیرم. به این شکل ماه رمضان را میهمان مرجع تقلید و عالیترین مقام شیعه میشوند بعد از ماه رمضان به حجره میروند و تحصیل را ادامه میدهند.
ایشان در سامرا و نجف خدمت چه اساتیدی رسیدند؟
آیتالله حائری یزدی در سامرا از محضر اساتید بزرگی مانند میرزای بزرگ شیرازی، میرزا محمدتقی شیرازی که معروف به میرزای دوم بوده، سید محمد فشارکی اصفهانی، بهرهمند میشود. حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی تا زمانی که میرزای شیرازی زنده بودند، از سامرا کوچ نمیکنند.
* هجرت از سامرا به نجف و استفاده از محضر آخوند خراسانی
زمانی که میرزای شیرازی بزرگ از دنیا میروند، ایشان به همراه استادشان آیتالله سید محمد فشارکی از سامرا به سوی نجف حرکت میکنند و در حوزه علمیه نجف مستقر میشوند و به جرگه شاگردان و درس آیتالله آخوند خراسانی وارد شده و از محضر ایشان نیز بسیار بهرهمند میشوند.
* علت بازگشت شیخ عبدالکریم حائری از نجف به ایران
با توجه به اینکه اوضاع حوزه علمیه ایران خوب نبود چه شد که آیتالله حائری یزدی تصمیم گرفتند به ایران بازگردند؟ و چرا در نجف نماندند؟
در اینجا دو نظر وجود دارد که بعضی میگویند زمانی که ایشان در نجف مستقر بوده، مردم اراک میآیند و از ایشان درخواست میکنند تا به اراک بیایند و مشغول اصلاح حوزه علمیه و تبلیغ برای مردم شوند. ظاهرا ایشان یکی دو سالی به اراک میآید و برمیگردد. برای بار دوم از ایشان درخواست میکنند تا به اراک بیایند.
حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی نیز به اراک آمده و در سال 1332 یا 1333 به خواهش فرزند آقا محسن اراکی به اراک مهاجرت میکنند و حدود 8 سال در اراک مشغول تبلیغ برای مردم و اصلاح حوزه علمیه اراک میشوند.
حوزه اراک که در آن عصر خیلی حوزه علمیه محدودی بوده، با آمدن و تلاش ایشان و اخلاصی که داشتند، خیلی وسیع میشود و تا حدود 300 نفر در آن ایام طلبه آن هم طلبههایی فاضل داشته است.
* خصوصیت مهم شیخ عبدالکریم حائری
خصوصیت مهم آیتالله حائری یزدی این بود که خیلی به دنبال سیاهی لشگر نبوده و به دنبال جمع کردن افرادی کم، ولی با کیفیت بالا بوده است.
نظر ایشان بر این بوده که اگر چه کمیت، کم باشد ولی باید کیفیت طلاب بالا بوده و دارای شخصیت ممتاز باشند. به هر حال با حضور ایشان در این 8 سال، حوزه اراک بسیار پربار میشود.
بخش بعدی را اینجا ببینید
منبع: خبرگزاری فارس
تهیه و تنظیم: عبداله فربود، گروه حوزه علمیه تبیان