امام وآثار حضور ایشان در حوزه نجف
آیتالله ناصری، امام جمعه شهر یزد و نماینده ولی فقیه در این استان در رابطه با وضعیت علمی و شرایط ورود امام خمینی به حوزه نجف گفت: حوزه نجف سابقه 1000 ساله دارد و بزرگانی چون شیخ طوسی از بنیان گذاران آن بودهاند.
این حوزه بزرگان نامداری را به جهان تشیع تقدیم کرده است، فضلا و علمای بزرگی در حوزه نجف به تحصیل و تدریس پرداختهاند.
به نظر من اساسا تبعید امام خمینی به نجف به دستور محمدرضا پهلوی، دلایلی خاصی داشت که میتوان به چند مورد آن اشاره کرد.
شاه فکر میکرد که چون نجف مرکز علمی و فقهی بزرگی است و علما و مراجع نامداری نیز در آنجا حضور دارند، و سابقه حوزه نجف نیز طولانی است با این اوصاف امام خمینی رفته رفته مستهلک میشوند و در میان آن همه بزرگان حوزه نجف، گم خواهند شد و اثری از ایشان باقی نخواهد ماند.
آیت الله ناصری از شاگردان امام خمینی در ادامه افزود: وجود بزرگانی چون آیات عظام خویی، حکیم و شاهرودی و…این گمان را برای رژیم پهلوی ایجاد کرده بود که با وجود این بزرگواران، امام دچار محدودیت و کم توجهی خواهد شد.
حضور امام و تقویت نظم و ساختار در حوزه نجف
آیتالله ناصری درباره نظم و انضباط امام در ارائه دروس و برگزاری کلاسهای درس در حوزه گفت: امام خمینی که وارد حوزه نجف شدند تا حدودی در سبک درس و کلاسها تغییر ایجاد شد و استقبال از کلاسها و شیوه درس ایشان باعث شد که مورد توجه هر چه بیشتر طلاب و علمای حوزه نجف قرار بگیرند.
امام از نظر موقعیت علمی که داشتند، تحولی در تحقیقات علمی و فقهی ایجاد نمودند. نکته دیگر در مورد امام خمینی نظم فوقالعاده ایشان در امور شخصی و برگزاری کلاسهای درس بود که این مسئله در حوزه آن روز نجف نیز تاثیر بسزایی گذاشت.
تاکید ایشان بر حضور به موقع در کلاس درس باعث شد که این روحیه در حوزه نجف جا بیفتد و روال کلاسها در نجف نظم و ترتیب خوبی به خود بگیرد. این نظم با وجود امام در واقع در حوزه نجف جاری شد.
قدرت تحقیق و بحث در طلاب نیز با شیوه بحث استدلالی امام خمینی رونق خوبی گرفت و باعث برکات و مواهب بسیاری از نظر علمی در حوزه آن زمان نجف شد. کار دیگر امام خمینی در رابطه با «شهریه طلاب» بود که ایشان این شهریه را عمومی و میزان این شهریه را گسترده کردند و دیگر علما نیز به تبع ایشان این کار را کردند.
زیارت منظم و روزانه مزار مولا علی (ع)
وی در ادامه با اشاره به زیارتهای دائم و منظم امام خمینی از حرم حضرت علی(ع) اضافه کرد: کار دیگری که امام(س) در دوران حضورشان در نجف رایج کردند این بود که همه شب به زیارت حرم امام علی(ع) مشرف میشدند.
در آن زمان این کار بین علما مرسوم نبود و اکثر آقایان هفتهای یک بار یا ماهی چند بار به حرم امیر المومنین مشرف میشدند و بیشتر ترجیح میداند به امور درس و بحث و آموزش طلاب و پاسخ به مراجعین بپردازند.
امام برای حضور در حرم امیرالمومنین نظم خاصی نیز داشتند و سر یک ساعت خاص از منزل بیرون میآمدند و به حرم مشرف میشدند. تا جایی که ماموران امنیتی که مسئول کنترل ایشان بودند، حضور خود را با ساعت سروقتی که امام هر روزه و به صورت مرتب داشتند، تنظیم میکردند.
پیگیری، نظم و اهتمامی که به رفتن روزانه به حرم داشتند در میان طلاب و علمای آن دوران تاثیر بسزایی نهاد و اهمیت حضور مداوم و منظم برای زیارت حرم مطهر آن حضرت را، رایج نمود. امام آداب خاصی نیز برای زیارت حرم امام داشتند که برای شاگردان و طلابشان نیز اثر آموزشی و تعلیمی داشت.
حضور امام و سیاسی تر شدن حوزه نجف
آیتالله ناصری در پایان با اشاره به تاثیرگذاری امام خمینی از جهت سیاسی بر فضای سیاسی حوزه نجف، گفت: امام با حضورشان در نجف اشرف تاثیری به سزایی در سیاسی تر شدن طلبهها داشتند و مخصوصا با تدریس و تالیف «حکومت اسلامی» یا ولایت فقیه جو ویژه ای در حوزه نجف ایجاد کردند.
این تقریرات در کلاسهای درس توسط امثال بنده و سایر شاگردان امام خمینی مکتوب شد و بعدها به دست انتشار سپرده شد.
در واقع این کتاب چشمانداز و ایده آل های یک حکومت بر پایه اسلام و فقه شیعه را ترسیم نمود و از این جهت در دوران معاصر اثری بدیع و نوآوری محسوب میشد.
در واقع با انتشار نوارهای سخنرانی و جلسات درس ایشان در رابطه با موضوع ولایت فقیه شور و هیجان خاصی در طلاب ایرانی و حتی عرب حاضر در جلسات درس ایشان و سایر طلاب ایجاد نمود، که باعث تاثیر به سزایی در تحرک و پویایی هرچه بیشتر حوزه نجف گردید.
منبع:جماران
تهیه و تنظیم : جواد دلاوری ، گروه حوزه علمیه تبیان