امام رضا(ع) و برخورد سخت با یک حکایت شگفت

1- غالیان کسانی‌اند که دارای اعتقاداتی خلاف عقل و منطق هستند و این اعتقادات منحط آنان، برای بزرگ کردن بیش از حد امامان، نسبت دادن الوهیت و نبوت به آنان و نقل اخبار عجایب و غرایب در ارتباط و اتصال با عالم بالا است. در باره‌ی غلو فراوان گفته شده است، اما آنچه مهم است این که غالیان از اواسط قرن اول هجری در اطراف ائمه پدید آمدند.

انگیزه‌های آنان از جهل گرفته تا دست و پا کردن موقعیتی برای خود، یا حتی انگیزه‌های مالی، هر چه بود، نتیجه‌اش شکل گرفتن اندیشه‌های تندروانه با محوریت امامان بود. ادعاهای مهدویت پشت سر هم، تفویض اختیارات خداوندی به امامان، تأویل مفاهیم دینی، رواج باطنی‌گری و بسیاری از انحرافات دیگر که به هر روی مشتری هم زیاد داشت، از جمله مواردی است که از غالیان نقل شده است. یکی از چندین فرقه‌ی غالیان، فرقه «طیاره» بود.

2 یونس بن ظبیان از راویان دوره‌ی امام صادق(ع) است که رجال‌شناسان شیعی مانند ابن غضائری، نجاشی و علامه حلی، او را متهم به غلو و کذب کرده و منحرف دانسته‌اند. روایات چندی از وی در متون حدیثی بر جا مانده که به طور معمول چندان به آنها اعتمادی نیست. وی از دوستان ابوالخطاب اسدی بود که از رهبران غالی است و از سوی امام صادق (ع) همواره مورد انکار و طرد و لعن بوده است.

اما روایت ذیل که برخورد امام رضا(ع) را با یک نقل یونس بن ظبیان نشان می‌دهد، جالب است.

محمد بن قولویه قمی از سعد بن عبدا... اشعری از محمد بن عیسی از یونس بن عبدالرحمان نقل کرده است که از مردی از فرقه‌ی طیاره شنیدم که برای امام رضا(ع) این حکایت را از یونس بن ظبیان نقل کرد.

یونس گفت: در یکی از شبها من در طواف بودم. ناگهان ندایی از بالای سرم شنیده شد که می‌گفت:

در اصل روایت به اختصار «ج» می گوید که مرحوم مجلسی هم (بحار: 25/ 264) نوشته مقصودش جبرئیل بود.

ناگهان امام رضا(ع) خشمگین شد، به طوری که نتوانست خود را نگاه دارد (لم یملک نفسه) سپس به این مرد گفت:

از پیش من برو،

خداوند تو را و کسی که این حکایت را برای تو نقل کرده، لعنت کند.

خداوند یونس بن ظبیان را هم لعنت کند.

هزار لعنت که بعد از هر کدام هزار لعنت دیگر باشد،

لعنتی که هر کدام تو را تا قعر جهنم می‌رساند.

بدان، آن که او را ندا داده، کسی جز شیطان نبوده است.

اما یونس بن ظبیان هم با ابوالخطاب در بدترین عذاب‌ها با همدیگر هستند،

به همراه دوستانشان،

با همان شیطان، با فرعون و آل‌فرعون.

این حکایت برخورد امام را با ادعاهای عجیب و غریب که این روزها در جامعه ما اندک نیست، نشان می‌دهد؛ کسانی که داستان‌های عجیب در باره‌ی علما می‌گویند و روزانه آنان را با عوالم غیبی متصل می‌کنند و نسبت‌های نامتعارف می‌دهند، باید از این حدیث عبرت بگیرند، کسانی مدعی هستند مستقیم از خدا و امام زمان(عج) توصیه‌هایی می‌شنوند.

منبع: شبکه امام رضا (ع)

بخش حریم رضوی