یخچال‌های همراه
تنها راه ممكن این است كه هرگاه احساس تشنگی كردید از فروشگاهی كه در مسیرتان می‌بینید یك نوشیدنی خنك بخرید.
اما اگر بخواهید مقداری از این نوشیدنی را نگه دارید تا هرگاه احساس تشنگی كردید آن را بنوشید باز هم با مشكل مواجه می‌شوید، چون به محض این‌كه قوطی نوشیدنی را از یخچال خارج می‌كنید بسرعت گرم می‌شود.
حال تصور كنید یك قوطی نوشیدنی داشته باشید كه بتوانید در مدت زمان كوتاهی نوشیدنی داخل آن را خنك كنید.
گروهی از محققان طرح جدیدی برای قوطی‌های خنك شونده ارائه كرده‌اند. در قسمت زیر این قوطی‌ها كلیدی وجود دارد كه می‌توانید تنها در مدت زمان دو دقیقه دمای نوشیدنی داخل آن را 15 درجه سانتی گراد كاهش دهید.
البته سال 1998 نیز یكی از شركت‌های معروف در زمینه تولید نوشابه تصمیم گرفت نسل جدیدی از قوطی‌های نوشیدنی خنك شونده را روانه بازار كند كه در طراحی و ساخت آن از گازهای گلخانه‌ای استفاده شده بود كه می‌توانست تهدیدی جدی علیه محیط زیست و عاملی برای افزایش میزان انتشار این گازهای آلاینده باشد و به این ترتیب پس از مدتی با توجه به مخالفت‌های مطرح شده با شكست مواجه شد و در نهایت نیز اجرایی نشد.
پس از آن گروهی از افرادی كه در این زمینه فعالیت داشتند، پژوهش‌هایی انجام دادند تا این‌كه سرانجام گروهی از محققان طرح جدیدی برای ساخت بطری‌های خنك شونده ارائه كردند.
در این بطری‌ها برای كاهش دمای نوشیدنی درون بطری از گاز دی‌اكسید كربن استفاده می‌شود. در حقیقت فرآیند كاهش دمای نوشیدنی در این قوطی‌ها شبیه عملكرد تعرق در بدن است.
بدن موجودات زنده نیز هنگام مواجهه با گرما برای كاهش دما از تعرق یا به عبارتی تبخیر آب بدن از طریق پوست به‌عنوان راهكاری برای خنك شدن استفاده می‌كند.
داخل قوطی‌هایی كه این قابلیت را دارند یك تبادلگر حرارتی وجود دارد كه در تماس با نوشیدنی داخل قوطی به‌عنوان یك واسط میان گاز دی‌اكسید كربن تحت فشار داخل قوطی نوشیدنی داخل آن عمل می‌كند.
به محض این‌كه كلید تعبیه شده ته قوطی را فشار می‌دهید، دریچه‌ای كه گاز دی‌اكسید كربن آزاد می‌كند باز می‌شود و به این ترتیب گاز دی‌اكسید كربن تبخیر شده و در فضا منتشر می‌شود.
تبخیر دی‌اكسید كربن مستلزم صرف انرژی است. انرژی مورد نیاز این فرآیند از نوشیدنی داخل قوطی تامین می‌شود و به این ترتیب دمای مایع داخل قوطی كاهش می‌یابد.
داخل این قوطی‌ها محفظه‌ای وجود دارد كه با فشار دادن كلید انتهای قوطی، دریچه محفظه باز شده و مولكول‌های گاز دی اكسید كربن كه تحت فشار بوده‌اند از داخل آن خارج و در محیط اطراف منتشر می‌شوند.
با خروج گاز دی اكسید كربن دمای محفظه داخل قوطی كاهش می‌یابد و برای جبران كاهش دما، گرما از مایع درون قوطی به این محفظه منتقل می‌شود و دمای نوشیدنی كاهش می‌یابد.
به این ترتیب در مدت دو دقیقه دمای نوشیدنی تا 15 درجه سانتی‌گراد كاهش خواهد یافت.
منبع: جام جم
