هر پوستی که دارید، بخوانید!
برای رعایت بهداشت و سلامت پوست خود ابتدا باید اطلاعات کافی از پوست خود داشته باشید و براساس نوع پوست تان از کرم‌ها، لوسیون‌ها و ماسک‌ها استفاده کنید.
گسترده‌ترین عضو بدن، پوست نام دارد که در افراد مختلف حالت‌های متفاوتی دارد. پوست پوششی است که سطح بدن را پوشانده و ضخامت آن در جاهای مختلف بدن متفاوت است.
پوست‌ها برحسب ظاهر خارجی به چهار دسته تقسیم می‌شوند: پوست خشک، چرب، مختلط و پوست طبیعی. در این مقاله انواع پوست‌ها، مراقبت از آن‌ها و ماسک‌های مخصوص آن‌ها را بررسی می‌کنیم.
پوست چرب
پوست چرب برخلاف پوست خشک نسبتاً ضخیم بوده و دارای منافذ فراوان و بازی است. غده‌های چربی پوست بسیار فعالند و بیش از حد معمول چربی ترشح می‌کنند و اکثراً به دلیل لایه چربی که روی پوست دیده می‌شود، براق به نظر می‌رسد. این پوست مقاوم‌تر از پوست خشک است و دیرتر دچار چین و چروک می‌شود، اما به دلیل اینکه پوست‌های چرب، مستعد جذب گرد و غبار هستند، زودتر کثیف می‌شوند و باید چندین مرتبه در طول روز پاک شوند.
مراقبت از این پوست اهمیت خاصی دارد
برای مراقبت از پوست چرب، در درجه اول باید از یک رژیم غذایی درست پیروی کنید. مصرف انواع شیرینی‌جات و غذاهای چرب و سرخ‌شده را محدود کنید، زیرا این مواد غذایی باعث تحریک غدد چربی شده و باعث می‌شود تا پوست، چربی بیشتری ترشح کند، اما مصرف انواع میوه‌ها و سبزیجات، چربی پوست را به حالت تعادل می‌رساند. پوست چرب باید همیشه تمیز و دور از هرگونه آلودگی باشد، زیرا مستعد جوش زدن است.
همیشه باید پوست چرب را با نوعی کرم مرطوب‌کننده ملایم و کم‌چرب، مرطوب نگه دارید. استفاده از ماسک‌هایی که باعث از بین رفتن پوسته و بقایای سلولی می‌شوند، برای این نوع پوست‌ها اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد، زیرا نه تنها به پاک کردن منافذ مسدود شده پوست کمک می‌کند، بلکه بقایای سلول‌های مرده پوست را که باعث ضخیم و چرب شدن پوست می‌شود، از بین می‌برد. از گیاهانی مثل رازیانه، همیشه بهار، مریم گلی، بابونه، اسطوخودوس و برگ شمعدانی برای بخور این پوست می‌توانید استفاده کنید.
ماسک جادویی برای پوست چرب
مواد لازم: گوجه‌فرنگی 2 عدد، نعناع یک قاشق غذاخوری، خمیرترش خشک نصف قاشق غذاخوری، آب‌لیموی تازه یک قاشق غذاخوری
طرز تهیه: ابتدا گوجه‌فرنگی را پوست کنده و کاملاً له کنید، گوشت آن‌ها را از صافی خارج کرده، سپس نعناع و خمیرترش را به آن افزوده و مواد را خوب بکوبید تا به صورت خمیر درآید. در انتها آب لیموی تازه را به آن اضافه کرده و خوب مخلوط کنید. از مخلوط آماده شده یک لایه نازک بر روی پوست صورت خود بگذارید و در حالت درازکش، 20 دقیقه استراحت کنید، سپس ماسک را با پنبه‌ای برداشته و پوست را خوب شست‌وشو دهید. گوجه‌فرنگی غنی از ویتامین C و پتاسیم است و باعث بسته شدن منافذ باز پوست می‌شود.
پوست خشک
پوست‌های خشک، نازک و ظریف اند و اپیدرم (رو پوست) در این نوع پوست بسیار نازک و ترشح غدد چربی در این نوع، کم است و پوست کم‌چرب و حساسی است و قابلیت تحریک ناپذیری دارد. در بعضی موارد عروق خونی آن مشخص است. مقدار منافذ پوست‌های خشک بسیار کم است و گاهی هیچ منفذی را بر روی آن نمی‌توانید مشاهده کنید. معمولاً در این افراد بعد از شستن صورت، کشیدگی پوست، مخصوصاً بر روی گونه‌ها حس می‌شود.
مستعد چین و چروک است
به علت شکنندگی و حساسیت زیاد پوست خشک، در ابتدا خطوط ظریفی در اطراف چشمان و لب‌ها تشکیل می‌شود که اگر به آن‌ها رسیدگی نشود، تبدیل به چروک خواهند شد. این خطوط معمولاً ابتدا در گوشه بالایی چشم‌ها، دو طرف بینی و دهان و بعد روی پیشانی و میان ابروها ظاهر می‌شوند؛ در ضمن باید توجه داشت که کمبود پروتئین، کربوهیدرات‌ها، ویتامین‌ها و چربی‌ها می‌توانند در بدن، سبب خستگی پوست شوند.
مراقبت‌های اولیه
باید از مواد بسیار ملایمی برای شست‌وشوی این نوع پوست‌ها استفاده کرد و باید دائماً پوست با مواد مرطوب‌کننده مرطوب شود. البته کرم‌های خیلی چرب هم مناسب نیستند، زیرا چربی زیاد باعث تحریک غدد چربی و تنبلی آن‌ها در ترشح چربی می‌شوند. پوست خشک آمادگی زیادی برای چین و چروک دارد، اما مزیت آن، این است که مستعد جوش زدن نیست. پوست خشک نسبت به تابش مستقیم آفتاب، وزش باد و هوای سرد حساس است، بنابراین استفاده از کرم‌های ضد آفتاب هنگام خروج از منزل برای افرادی که پوست خشکی دارند، الزامی است.
بخور شوید
بخور گیاهی، تمیزکننده عمیق پوست است و دانه‌های سر سیاه را از بین می‌برد و در اثر تعرق بیشتر، سموم بیشتری دفع می‌شود و گردش خون زیر پوست تسریع و رطوبت پوست افزایش پیدا می‌کند و باعث طراوت و زیبایی پوست می‌شود. موهای سر را توسط روسری یا كلاه به طور کامل بپوشانید، سپس صورت تان را بشویید. در ظرف فلزی تمیزی 2 قاشق غذاخوری گیاهان خشک مثل جعفری، ختمی، گل گاوزبان، ترشک، بنفشه فرنگی، خرفه و بنفشه را بریزید و روی آن آب جوش بریزید و به هم بزنید و روی حرارت ملایم قرار دهید، می‌توانید از مخلوط چند نوع از این گیاهان استفاده کنید، زیرا این گیاهان مخصوص پوست‌های خشک هستند، سپس حوله بزرگی را روی سر انداخته و در حالی که چشمان خود را بسته‌اید، سر را روی بخار ناشی از ظرف بگیرید. این حالت را در حدود 10 تا 20 دقیقه ادامه دهید تا بخار روی پوست صورت شما اثر بگذارد.
نکته: اگر پوست ظریف و حساسی دارید، صورت خود را حدود 45 سانتی‌متری بخار نگاه دارید و مدت زمان آن را به 10 دقیقه کاهش دهید؛ پس از اتمام بخور، محلول باقیمانده در ظرف را صاف کرده و صورت را با آن شست‌وشو دهید؛ هنگام شست‌وشو، صورت را با دست ماساژ دهید.
پس از اتمام کار، صورت را با آب سرد بشویید تا منافذ آن جمع شود و پس از خشک کردن ملایم پوست، نصف قاشق چای‌خوری روغن حاوی ویتامین E یا هر کرم تقویتی و ویتامینه را روی پوست ماساژ دهید، سپس اگر بر روی پوست، هرگونه دانه سر سیاه یا سفیدی وجود دارد، با فشار آرام دست، آن را خارج کنید. پس از شست‌وشو می‌توانید از محلول‌های تونیک جمع کننده (خیار رنده شده یا آب کدوی رقیق شده یا گلاب) نیز استفاده کنید. ماسک تخم‌مرغ
مواد لازم: تخم‌مرغ 1 عدد، روغن آفتابگردان یا نارگیل 1 قاشق غذاخوری، سرکه سیب 2 قاشق غذاخوری.
طرز تهیه: زرده تخم‌مرغ را به هم بزنید و کم‌کم روغن را به آن اضافه کنید و آن قدر مخلوط را به هم بزنید تا حالت یک دستی پیدا کند، سپس سرکه را به آن اضافه کنید و باز هم به هم بزنید تا مخلوط حالت خمیری شکل پیدا کند. روی تخت دراز بکشید و مخلوط خمیری شکل را روی صورت خود به مدت 20 دقیقه بگذارید، سپس ماسک را با پنبه پاک کنید و با آب ولرم بشویید. بهتر است بعد از شست‌وشو از یک کرم مرطوب‌کننده تقویتی استفاده کنید.
پوست مختلط
پوست‌های مختلط مجموعه‌ای از پوست چرب، خشک و معمولی هستند؛ به این صورت که قسمت‌هایی از بدن چرب، قسمتی دیگر خشک و قسمتی هم معمولی است. مثلاً در صورت، پوست پیشانی، بینی و چانه چرب و بقیه نقاط صورت مخصوصاً شقیقه‌ها و گونه‌ها خشک است. نگهداری و رسیدگی به این نوع پوست‌ها کمی مشکل‌تر است، زیرا باید از هر دو روش نگهداری از پوست‌های خشک و چرب استفاده شود. متأسفانه این نوع پوست عمومیت بیشتری دارد و برای سلامت آن باید از پاک‌کننده‌ها، تقویت‌کننده‌ها و کرم‌های مرطوب‌کننده در قسمت‌های خشک و چرب پوست، مطابق با نوع پوست آن ناحیه، استفاده شود.
بخور گیاهی پوست مختلط
برای بخور پوست باید از گیاهان خشک مخصوص پوست‌های مختلط که شامل برگ‌بو یا بابونه، آویشن و اکلیل کوهی هستند استفاده کنید. یک لیوان آب را در ظرفی ریخته و صبر کنید تا جوش بیاید و یکی از گیاهان گفته شده را به اندازه 2 قاشق غذاخوری درون آب جوش بریزید، سپس حرارت را کم کنید تا کم‌کم بخار ناشی از آب جوش متصاعد شود. موها را بسته و حوله بزرگی روی سر بیندازید و روی بخار بگیرید. حدود 15 تا 20 دقیقه صبر کنید تا پوست در مجاورت بخار قرار گیرد و سپس صورت را با آب شست‌وشو دهید.
ماسک فندق برای پوست‌های مختلط
مواد لازم: فندق 20 عدد، توت‌فرنگی 5 عدد و مقداری ماست.
طرز تهیه: فندق‌ها را پوست کنده، کمی بو دهید و خوب بکوبید. با 5 عدد توت‌فرنگی و ماست به هم بزنید تا حالت خمیری پیدا کند، سپس خمیر را به مدت 20 دقیقه در حالت درازکش روی پوست خود قرار دهید. سپس ماسک را با پنبه برداشته و پوست را خوب شست‌وشو دهید. این ماسک جمع کننده و مغذی است.
پوست طبیعی
بهترین و سالم‌ترین نوع پوست، پوست طبیعی است. پوست طبیعی، پوستی سالم و بی‌عیب است؛ نه خیلی خشک بوده نه خیلی چرب و این بدین معناست که تمام اجزای پوست به اندازه و به موقع فعالیت می‌کنند. پوست طبیعی رنگی زیبا دارد، صاف و نرم است و معمولاً بر روی آن چین و چروک، لکه‌های ریز سفید، قهوه‌ای و آثار جوش دیده نمی‌شود. اشخاص کمی دارای این پوست هستند. شست‌وشو و تمیز کردن مرتب پوست با استفاده از لوسیون‌های گیاهی و تقویتی مناسب، باعث حفظ سلامتی این نوع پوست‌ها می‌شود. از گیاهانی نظیر گل گاوزبان، نعناع و شکوفه لیمو برای بخور گیاهی این نوع پوست می‌توانید استفاده کنید.
طرز تشخیص نوع پوست
برای تشخیص نوع پوست تان کافی است صورت خود را با آب و صابون بشویید و خشک کنید. بعد از شست‌وشو از هیچ نوع کرم یا لوازم آرایشی استفاده نکنید. بعد از 4 یا 5 ساعت یک تکه کاغذ را روی پیشانی، گونه‌ها و چانه خود بکشید و سپس به آن نگاه کنید،
اگر بر روی کاغذ لکه‌های روغنی مشاهده کردید، بدین معناست که پوست شما چرب است. اگر فقط مقداری ناچیز چربی روی کاغذ بیفتد بدین معناست که پوست شما معمولی است. اگر در اثر مالش کاغذ بر روی پوست هیچ‌گونه اثری از چربی روی آن نباشد، نشانه خشک بودن پوست شماست، اما اگر کاغذی که بر روی پیشانی، چانه و بینی کشیده می‌شود، چرب شود ولی کاغذی که بر روی گونه‌ها کشیده می‌شود فاقد هرگونه چربی باشد، نشان دهنده این است که پوست شما از نوع مختلط است. پس از اینکه توانستید نوع پوست تان را تشخیص دهید، با استفاده از روش‌های مخصوص و نوع پوست، باید از آن مراقبت کنید و از ماسک‌های مخصوص آن برای پوست خود استفاده کنید.
ماسک نعناع برای پوست‌های طبیعی
مواد لازم: نعناع تازه خرد شده 4 قاشق غذاخوری، روغن جوانه گندم یک قاشق چای‌خوری، شربت گیاهی مقداری.
طرز تهیه: نعناع را خوب بشویید و له کنید. روغن و مقداری شربت گیاهی به آن اضافه کنید و خوب به هم بزنید تا حالت خمیری پیدا کند، سپس صورت خود را با آب ولرم بشویید، ولی آن را خشک نکنید و در حالی که پوست کمی مرطوب است، ماسک آماده شده را با قلم‌مو یا انگشت به صورت لایه‌ای نازک روی پوست بمالید. به آرامی دراز بکشید و پاهای خود را کمی بالاتر از سطح بدن قرار دهید تا خون به خوبی جریان داشته باشد. پس از 2 دقیقه صورت خود را با آب ولرم بشویید و کمی مخلوط آب و گلاب به پوست صورت خود بزنید.
