کتابخوانی در فرمتی جدید

گفتگو با مهدی علیپور؛ مدیرعامل شرکت ایده پردازان

اگرچه کتاب شنیداری هنوز در ایران جایگاه خود را نیافته، ولی فعالان این حوزه سعی در روزآمد کردن این مهم دارند و سعی می‌کنند با ارائه قابلیت‌های جدید و استفاده از نرم افزارهای چند رسانه‌ای، اقدام به روزآمد کردن کتاب دیجیتال کنند. یکی از شرکت‌هایی که توانسته با ارائه سیستمی منحصر به فرد در این باره قدم‌های خوبی بردارد، شرکت ایده پردازان است که توانسته با معرفی محصولی به نام «آوا بوک» به روزآمدی بحث کتاب دیجیتال کمک کند. آوا بوک،سیستم نرم افزاری است که کاربر می‌تواند به صورت رایگان آن را دریافت و روی گوشی، تبلت و کامپیوترهای خانگی آن را نصب و با اتصال به اینترنت اقدام به خریداری کتاب‌های ناشران کند. انتشارات سوره مهر اولین ناشری بود که موافقت خود را با ارائه کتاب‌های خود در این نرم افزار صورت داد و هم اکنون 110 عنوان کتاب از کتاب‌های این ناشر در این نرم افزار که با عنوان «نرم افزار کتابخانه دیجیتالی اختصاصی سوره مهر» نام گذاری شده، قرار داده شده است. با مهدی علی‌پور؛ مدیرعامل این شرکت گفت وگویی درباره نرم افزار آوا بوک در نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال صورت گرفته است که می‌خوانید.

چه شد که به فکر افتادید در زمینه کتاب دیجیتال فعالیت کنید؟

شرکت ایده پردازان یک شرکت تحقیق و توسعه‌ای است که با همکاری شرکت نگین اقدام به فعالیت در زمینه نشر دیجیتال کرده است. به مدت 7 ماه تحقیقات مفصلی در زمینه کتاب و کتابخوانی در ایران انجام دادیم و بعد از این مدت پروژه «آوا بوک» را ارائه دادیم. این تحقیقات به ما گوشزد می‌کرد که کتاب به عنوان یک رسانه، به روز نشده و با توجه به فرهنگ امروز و مسائل اجتماعی و رفتاری جامعه امروز، کتاب چاپی مشکلاتی دارد که سبب شده مردم کمتر به سمت کتابخوانی بروند و میانگین مطالعه مردم پایین باشد. نتیجه یک سری تحقیقات مشخص کرده که 60 درصد مردم و مخصوصا نسل جوان بیشترین وقتشان را صرف گوش دادن به موسیقی می‌کنند و این هم به دلیل جذابیت موسیقی و در دسترس بودن آن است. بنابراین بر اساس همین تحقیقات ایده‌ کتاب دیجیتال را مناسب دیدیم که آمدیم فرایند همگام سازی متن و صوت را انجام دادیم. به این صورت که کاربر با انتخاب جمله‌ای که می‌خواهد گوش بدهد صدای آن را نیز دریافت می‌کند. برای جذابیت هم از صداهای آشنا و صدای چهره‌های آشنا به همراه جلوه‌های ویژه و صدای‌های پس زمینه‌ برای جذابیت بیشتر استفاده کردیم.

نحوه استفاده از این نرم افزار به چه صورت است؟

برای استفاده از آوا بوک، مخاطب کافی است یک نسخه از آوا پلیر را مجانی از شرکت دریافت کند. از طریق اسمس ثبت نام می‌شود و با یک بار اتصال به اینترنت تایید می‌شود. از طریق گزینه کتابفروشی همه کتاب‌های ناشران را می‌تواند با قیمتی ناچیز خریداری کند. در حال حاضر این سیستم، روی سیستم اندروید تلفن همراه و سیستم ویندوز انواع کامپیوترها قابل ارائه است.

اما سوالی که در مورد نشر دیجیتال مطرح می‌شود مسائل حقوقی آن است و اینکه رعایت حق کپی رایت و حق و حقوق مولف و ناشر چه می‌شود؟

ما با استفاده از سیستم رمزگذاری طوری عمل کردیم که حداقل در بار اول از ناشر اجازه گرفته شود. آمدیم فرمت اختصاصی دات آوا را به صورت رمز گذاری شده و قابل فروش در اختیار ناشران گذاشتیم. کاربر باید اقدام به فعال سازی کتاب کند که این مسئله این امکان را می دهد که سواستفاده های احتمالی جلوگیری شود.

از طرفی ناشر می‌تواند کتاب‌های خود را مدیریت کند. دسترسی به مخاطبان داشته باشد و درباره کتاب‌های خود اطلاع رسانی کند. کاربر هم استفاده خوبی از این نرم افزار خواهد برد از جمله اینکه می‌تواند کتاب خانه شخصی واحد با قابلیت دریافت صدها کتاب در قالب یک نرم افزار را داشته باشد.

نحوه قیمت گذاری کتاب ها به چه صورتی خواهد بود؟

قیمت کتاب‌ها در سیستم آوا بوک را ناشر تعیین می‌کند و معمولا ناشران برخی از کتاب‌هایشان را به صورت مجانی در اختیار مخاطبان می‌گذارند. مثلا انتشارات سوره مهر 15 عنوان کتاب را به صورت مجانی در این سیستم قرار داده است. ولی در حالت کلی کمتر از سه هزار تومان هزینه پرداخت خواهد کرد.

در اینجا می‌خواهم توضیحی در مورد انتشارات سوره مهر بدهم. سوره مهر اولین ناشری بود که به آوا بوک پیوست و در واقع به این ایده جدید اعتماد کرد؛ چرا که ناشری بود که از مدت‌ها قبل با چالش‌ها و فضای نشر دیجیتال آشنایی دارد. در اولین گام سوره مهر 110 عنوان کتاب را در این بستر قرار داده که به تدریج اضافه خواهد شد. آوا بوک (کتاب شنیداری) سوره مهر مشتمل بر صوت و متن و متن خالی است. برخی از کتاب‌هایی که خود ناشر تاکید داشته و یا قابلیت داشته همراه با صوت و متن آمده و برخی دیگر به صورت متن خالی ارائه شده است. تاکنون 110 عنوان کتاب در این نرم افزار قرار داده شده است. کتاب های «نورالدین پسر ایران»، «دا»، «پایی که جا ماند»، سه گانه ( گریه های امپراتور، اقلیت و آن‌ها) فاضل نظری، رفاقت به سبک تانک، کوچه نقاش ها، «بابانظر» و ... از جمله این کتاب هاست.

اگر بخواهید ویژگی‌های نشر دیجیتال را برشمارید، چه ویژگی‌هایی را نام می‌برید؟

کاهش هزینه تمام شده کتاب برای کاربر، ناشر احتیاجی به سرمایه گذاری در زمینه چاپ ندارد، حذف کاغذ و حفظ محیط زیست، جذابیت بیشتر کتاب برای مخاطب به خاطر صدای زمینه و جلوه‌های ویژه‌ای که به کار می‌رود، در دسترس بودن کتاب دیجیتال در هر شرایط و هر جایی، نصب و راه اندازی راحت پلیر و طرز استفاده، حجم کم کتاب‌ها و .... از جمله ویژگی هایی کتاب دیجیتال ایت. با توجه به وضعیت گرانی کاغذ و مسائل زیست محیطی آن توجه به نشر دیجیتال امری اجتناب ناپذیر است. علاوه بر اینکه با این فرایند امکان صادرات کتاب وجود دارد.