آندوسکوپی در چه مواردی تجویز میشود؟
این وسیله از طریق برش بدن و یا از طریق دهان یا مقعد وارد بدن میشود. هر چند که این روش عوارضی نیز دارد، ولی مزایای آن بیشتر است.
انواع آندوسکوپی کدامند؟
آندوسکوپی فقط برای مشاهده داخل معده نیست، بلکه برای سایر اعضای بدن نیز به کار میرود که ما تعدادی از آنها را برای شما بیان میکنیم. البته بر اساس عضوی که آندوسکوپی میشود، نام آن تغییر میکند.
1- آرتروسکوپی: آندوسکوپی مفاصل و استخوانها
2- برونکوسکوپی: آندوسکوپی ریهها
3- کولونوسکوپی و سیگموئیدوسکوپی: آندوسکوپی روده بزرگ
4- سیستوسکوپی و یورتروسکوپی: آندوسکوپی سیستم ادراری
5- لاپاراسکوپی: آندوسکوپی ناحیه شکم یا لگن
6- آندوسکوپی دستگاه گوارش فوقانی برای مشاهد مری و معده
چرا برخی افراد باید آندوسکوپی شوند؟
در اغلب موارد، پزشکان برای بررسی مشکلات زیر، انجام آندوسکوپی را به بیمار توصیه میکنند:
- درد معده
- زخم معده، التهاب معده و یا اشکال در بلع غذا
- تغییر اجابت مزاج ( یبوست یا اسهال)
پزشک ممکن است در طی آندوسکوپی، نمونهای از بافت داخل عضو مربوطه را توسط وسایل خاصی برداشته (نمونه برداری) و مورد آزمایش و بررسی قرار دهد
سایر کاربردهای آندوسکوپی چیست؟
آندوسکوپی فقط برای مشاهده داخل عضو نیست، بلکه کارهای زیر را هم میتوان همراه با آن انجام داد:
1- پزشک ممکن است در طی آندوسکوپی، نمونهای از بافت داخل عضو مربوطه را توسط وسایل خاصی برداشته (نمونه برداری یا بیوپسی) و مورد آزمایش و بررسی قرار دهد.
2- آندوسکوپی برای درمان مشکلات گوارشی نیز به کار میرود؛ مثلا پزشک علاوه بر مشاهده بافتها و اجزای بدن، میتواند توسط آندوسکوپی، برخی خونریزیهای گوارشی را متوقف کند.
3- با آندوسکوپی روده، میتوان پولیپها را برداشت تا از گسترش سرطان روده بزرگ جلوگیری شود.
4- در برخی موارد با انجام آندوسکوپی میتوان سنگ کیسه صفرا را از بدن خارج کرد. البته این مسئله شامل سنگهای صفراوی است که از کیسه صفرا بیرون آمداند و در مجرای صفراوی قرار گرفتهاند.
آندوسکوپی چه عوارضی دارد؟
به طور کلی انجام آندوسکوپی توسط پزشک متخصص مشکلی به وجود نمیآورد، اما مانند سایر روشهای تشخیص دیگر میتواند عوارضی داشته باشد که عبارتند از:
- سوراخ یا پاره شدن دیواره اندامی که آندوسکوپی میشود.
- فرد نسبت به داروی آرامبخش تزریق شده حسایت نشان میدهد، زیرا قبل از انجام آندوسکوپی به فرد آرامبخش تزریق میشود تا وارد شدن آندوسکوپ و دردهای ناشی از آن را متوجه نشود.
- عفونت
- خونریزی
چه پزشکی آندوسکوپی را انجام میدهد؟
بسیاری از انواع آندوسکوپی میتوانند توسط پزشک متخصص گوارش انجام گیرند.
جراحان دستگاه گوارش نیز میتوانند این کار را انجام دهند.
قبل از آندوسکوپی چه باید کرد؟
- قبل از انجام آندوسکوپی، فرد باید اطلاعات نسبتا کاملی درباره وضعیت خود قبل از آن داشته باشد. او میتواند این اطلاعات را از طریق مطالعه کسب کند و یا از پزشک خود سوال نماید.
- افرادی که میخواهند اندوسکوپی شوند، باید با نحوه انجام آن آشنایی نسبی داشته باشند، زیرا آگاهی و همکاری بیمار با پزشک از اصول مهم آن به شمار می رود.
- فردی که می خواهد آندوسکوپی شود، باید 6 تا 8 ساعت قبل از آن، هیچ چیزی نخورد و ننوشد. برای انجام یک آندوسکوپی بدون خطر، معده فرد باید خالی باشد، زیرا احتمال تهوع و استفراغ وجود دارد.
- اگر فردی که میخواهد آندوسکوپی شود بیماری خاصی دارد، مانند دیابت، فشار خون بالا و... ، حتما به پزشک خود بگوید تا تمهیدات متناسب با بیماریاش برای او در نظر گرفته شود.
اگر بیمار به هر نوع دارویی حساسیت دارد، باید قبل از آندوسکوپی، پزشک متخصص خود را از آن مطلع کند تا حین بیهوشی، مشکل خاصی برای او ایجاد نشود
بعد از آندوسکوپی چه میشود؟
- بعد از آندوسکوپی مدتی طول میکشد تا فرد از حالت بیهوشی خارج شود.
- در اغلب موارد، بیمار پس از به هوش آمدن، احساس گلودرد خفیف میکند که معمولا پزشک برای بهبود این مشکل، قرقره کردن آب نمک را توصیه مینماید. همچنین ممکن است مشکلات تنفسی بعد از آندوسکوپی دیده شود.
البته هر دو مشکلی که ذکر شد، خفیف و موقتی است و هیچ جای نگرانی ندارد.
- هنگامی که فرد کاملا به هوش آمد، تحت نظر پزشک میتواند غذا بخورد و معمولا هیچ نوع پرهیز غذایی برای این افراد وجود ندارد، مگر اینکه بیمار از قبل بیماری خاصی (مثل دیابت) داشته باشد و باید رژیم بگیرد.
- در صورتی که اثر داروهای بیهوشی کاملا از بین برود، فرد میتواند بدون کمک دیگران، کارهای روزمره خود را انجام دهد.
- باید بدانید امکان انتقال بیماریهای مسری از طریق آندوسکوپ وجود ندارد، زیرا آندوسکوپ کاملا ضدعفونی و تمیز میشود.