خانه ای به نام حجره
حجره در فرهنگ های متعدد فارسی و عربی از قبیل دهخدا، معین و... به معنای اتاق آمده است و به خوابگاه های طلبه های حوزه علمیه از قدیم الایام حجره می گفته اند،
ساختن حجره در قرون گذشته در داخل حیاط مساجد و در بازار معمول و مرسوم بوده است و سازندگان مسجد برای اسکان و تحصیل طلاب علوم دینی در کنار مساجد اتاق هایی بنا می کردند و یا به عبارت دیگر در کنار ساخت مساجد قدیمی کشور، در درون آنها حجره هایی می ساخته اند که طلاب علوم دینی در آنجا ساکن شده و به تحصیل علوم و معارف اسلامی بپردازند.
علاوه بر ساختن حجرات در درون مساجد، رد پای آنها را نیز می توان در کنار بازارهای قدیمی دید و همین دو شیوه معماری و ساختن حجره در درون مساجد یا بازار گویای ارتباط مردم با روحانیون به صورت نزدیک بوده است.
ساختن حجره به عنوان یکی از اولویت های اصلی افراد خیر بوده است. حتی در بافت قدیمی و اصلی حرم حضرت امام علی علیه السلام در نجف اشرف نیز در ابتدا برای طلبه ها حجره هایی مد نظر قرار داده بودند که به صحن غروی شهرت داشت و بعدها از شکل قدیمی در آمد و مخصوص زایران تشنه آن دیار گشت.
یکی از دغدغه های اصلی حوزه های علمیه اسکان طلاب در حجره بوده است که پس از رونق گرفتن حوزه علمیه قم در اوایل دهه 20 و محدود شدن ارتباط ایران با عراق شکل جدیدتری به خود گرفت و مراجع عظام وعلمای بزرگ حوزه علمیه قم را برآن داشت تا بیش از گذشته به فکر سکونت طلاب حوزه علمیه بیافتند.
مرحوم حضرت آیت الله العظمی حجت کوه کمری(ره) از نخستین بزرگانی بود که در زمان مرجعیت خود، مدرسه حجتیه را جهت اسکان طلاب علوم دینی بنا کرد.
مکانی برای رهایی از جاذبه های کاذب
حجره همان مکانی است که در عصر جاذبه های کاذب، بسیاری از طلاب، به آنجا پناه میآورند و هیچ از حشمت و جاه یادشان نیست! شاید نزدیک به صد درصد آدم هایی که حجره نشینی را انتخاب میکنند، از جاذبه های وهم برانگیز و فریبنده شهرفرار کرده اند و به شهری کوچک و ساد ه به نام حجره آمد ه اند.
آری هوای حجره با طراوت و روحبخش است، و این به سبب رهایی از کثر ت های بی شمار دنیا و فاصله از زرق وبرقهای غفلت آفرین تمدن بشری است .
عمر حجره نشینی
متوسط عمر حجره نشینی برای طلاب مجرد حدود شش سال است و این مدت به سرعت و مانند برق می گذرد و آنچه برای خیلی ها به جا می ماند حسرت ایام از دست رفته است
چرا که این دوران بهترین روزهایی است که یک طلبه در دوران زندگی اش داراست، هیچ گونه دغدغه ای نسبت به زندگی، زن و فرزند ندارد و این دوران بهترین زمان برای مطالعه، مباحثه و یادگیری است.
هر چند بزرگان حوزه سفارشات لازم و کافی را در این زمینه به طلاب مبتدی و جوان می نمایند امّا می توان همین قدر گفت که پس از سالها دوری از حجره نشینی، طلاب در خلوتشان حسرت آن دوران را می خورند و شاید قطرات اشکی هم به گوشه چشمانشان بنشیند و لذا باید به طلاب جوان چنین گفت:
پنج روزی که در این مرحله مهلت داری خوش بیاسای زمانی که زمان این همه نیست
بر لب بحر فنا منتظریم ای ساقی فرصتی دان که ز لب تا به دهان این همه نیست
منابع:
سایت حوزه نت
ماهنامه حاشیه
تهیه و فرآوری: فریادرس گروه حوزه علمیه