همه چیز در مورد آدامس
در مورد آدامس بدانید که، جویدن آدامس منحصر به انسان‌های امروزی نبوده است، به طوری كه قدیمی‌ترین تكه آدامس كشف شده، متعلق به 9000 سال قبل می‌باشد. نخستین آدامس‌های تجاری در سال 1850 به بازار عرضه گردید.
چند نكته جالب درباره آدامس
- سالانه در حدود 500 هزار تن آدامس در سراسر جهان جویده می‌گردد.
- كشور تركیه بالاترین تعداد شرکت‌های تولید كننده آدامس در جهان را به خود اختصاص داده است، با 60 شركت تولید كننده آدامس.
- ركورد بزرگ‌ترین آدامس باد شده به قطر 58 سانتی متر متعلق به خانمی از اهل كالیفرنیا می‌باشد.
- بلعیدن آدامس مشكل خاصی برای انسان ایجاد نمی‌کند، چرا که مانند ذرت بو داده از سیستم گوارش به طور دست نخورده عبور كرده و خارج می‌گردد.
- به جای ماندن آدامس جویده شده در صحنه جرم می‌تواند به شناسایی مجرم كمك كند. (با بررسی اثر دندان‌ها بروی آدامس)
- برای جلوگیری از ریزش اشک هنگام پوست کندن پیاز آدامس بجوید.
مواد تشكیل دهنده آدامس
پایه و اساس آدامس (30%)
بخشی از آدامس است كه هنگام جویدن حل نمی‌گردد. صمغ‌های طبیعی، لاتكس‌ها، پلاستیک‌ها (پلی اتیلن، پلی وینیل استات، استئاریك اسید)، پارافین جامد و یا موم زنبور عسل.
شیرین کننده‌ها (59%)
شكر و دكستروز در آدامس‌های معمولی و در آدامس‌های بدون قند سوربیتول، زایلیتول، ایزومالت، مالتیدول مصرف می‌گردد كه هم شیرین كننده هستند و هم حجم دهنده.
شیرین كننده‌های قوی (0.5%)
نظیر آسپارتام و پتاسیم اسسولفام كه از قدرت شیرین كنندگی بسیار بالایی برخورد بوده و به عنوان طعم دهنده و افزایش ماندگاری طعم كلی به آدامس افزوده می‌گردند.
نرم کننده‌ها (2%)
گلیسیرین، لسیتین، سوربیتول مایع، شیره مالیتول كه به آدامس بافت و نرمی می‌بخشند.
شیره ذرت (10%)
به عنوان نگهدارنده و جاذب رطوبت و برای حفظ تازگی به آدامس افزوده می‌شود.
طعم دهنده‌ها (4%)
نعناع، دارچین، اكالیپتوس، شیرین بیان، انواع میوه‌ها مثل لیمو، توت فرنگی، آنانس، سیب، مركبات، هندوانه، انبه، زنجبیل.
اجزاء فعال (5%)
این اجزاء به عنوان سفید كننده و تمیز كننده دندان‌ها، خوش بو كننده دهان و تنفس، و بهبود سلامتی دندان‌ها به آدامس افزوده می‌گردند. كاربامید به عنوان خنثی كننده اسیدهای پلاك دندان‌ها و جلوگیری از پوسیدگی آن‌ها، جوش شیرین و كربنات كلسیم به عنوان سفید كننده، استات روی و چای سبز به عنوان خوشبو كننده تنفس و رفع بوهای بد دهان به آدامس اضافه می‌گردند. ویتامین‌ها، كلسیم، فلوراید و روی از دیگر مواد فعالی می‌باشند كه ممكن است به آدامس افزوده گردد.
- رنگ‌های غذایی و خوراكی.
فواید جویدن آدامس برای سلامتی
- كمك به تمركز و بهبود حافظه. عمل جویدن باعث تحریك هیپوتالاموس مغز و ترشح هورمونی می‌گردد كه انسان را گوش به زنگ، هوشیار و متمركز نگه می‌دارد.
- كاهش گرفتگی گوش‌ها ناشی از تغییرات فشار هوا حین پرواز با هواپیما.
- افزایش بزاق دهان تا 10 برابر. بزاق دهان حاوی یون‌های كربنات هیدرون است كه نوعی قلیای ضعیف محسوب شده و موجب خنثی شدن اسیدهای پلاك در دهان می‌گردد. همچنین بزاق حاوی مواد معدنی نظیر كلسیم، فسفات و فلوراید است (مواد تشكیل دهنده مینای دندان) كه در ترمیم زود هنگام پوسیدگی‌ها و افزایش استحكام مینای دندان‌ها مۆثر می‌باشد. آنزیم آمیلاز موجود در بزاق نیزهضم کربوهیدرات‌ها را سرعت می‌بخشد. بنابراین افزایش ترشح بزاق موجب محافظت از دندان‌ها در برابر پوسیدگی (تا 40 درصد)، تسهیل عمل هضم کربوهیدرات‌ها و جلوگیری از خشكی دهان می‌گردد. افزایش بزاق با خنثی سازی اسید معده، سوزش سردل را نیز كاهش می‌دهد.
- رفع بوی بد دهان و خوشبو كردن تنفس.
- پاكسازی سطوح دندان‌ها از مواد غذایی.
- كاهش استرس و تنش.
- آدامس‌های حاوی كافئین برای هوشیار نگه داشتن ذهن و بیدار ماندن مۆثر می‌باشند.
- كمك به هضم غذا با تحریك معده.
- سفید شدن دندان‌ها توسط آدامس‌های حاوی مواد سفید كننده.
- آدامس نعناعی ضد نفخ می‌باشد.
- آدامس از سوی دیگر با تحریك معده و تسریع عمل هضم باعث افزایش حس گرسنگی می‌شود. (افرادی كه قصد كاهش وزن دارند نباید آدامس بجوند)
- جویدن آدامس ضربان قلب را اندكی افزایش می‌دهد (5 ضربان در دقیقه) كه باعث افزایش جریان خون به مغز و دیگر اعضاء بدن می‌گردد.
نكته
- جویدم آدامس در هر ساعت 12 كیلوكالری انرژی می‌سوزاند.
- جویدن طولانی مدت و با شدت آدامس می‌تواند به مفصل گیج گاهی فكی آسیب رسانده و یا پركردگی‌های دندان‌ها را از جای خود خارج سازد.
- افرادی كه از درد مفصل گیجگاهی فكی رنج می‌برند، نبایستی آدامس بجوند.
- برای پر كردن موقت درزها و شکاف‌ها و یا محكم كردن موقت شیشه لق پنجره‌ها نیز می‌توان از آدامس استفاده كرد.
آداب مصرف آدامس
- از جویدن آدامس با دهان باز خودداری كنید.
- با جویدن آدامس جلب توجه نكنید و به ملایمت و آرامی آدامس بحوید.
- از باد كردن و تركاندن آدامس در حضور دیگران خودداری كنید.
- در كلاس‌های درس، محیط مدرسه و دانشگاه، میهمانی‌های رسمی، مراسم‌های رسمی (ازدواج، نامزدی و تدفین)، مطب دكتر و بیمارستان از جویدن آدامس خودداری كنید.
- از انداختن آدامس بروی زمین و یا به بیرون پرتاب كردن آن از پنجره خودرو اجتناب ورزید.
- فویل بسته بندی و لفاف آدامس را نزد خود نگه دارید، و هنگام دور انداختن آدامس، آن را به دور آدامس پیچیده و درون سطل‌های زباله بیاندازید.
روش جدا سازی آدامس
چنانچه آدامس به روی فرش، موكت و یا لباس چسبید، ابتدا آن را توسط یك تكه یخ سفت و منجمد كنید و سپس با كمك یك چاقوی كند آدامس را جدا كنید. لباس‌ها را می‌توانید درون فریزر قرار دهید تا آدامس سفت شود.
چنانچه آدامس به موی سر شما چسبید، آن را به كمك كره بادام زمینی و یا روغن‌های نباتی نرم كرده و از مو جدا سازید.
به كمك الكل طبی نیز لكه‌های آدامس را برطرف كنید.
نحوه باد كردن آدامس
چند تكه آدامس را درون دهان قرار دهید و به مدت 10 دقیقه آن را بجوید تا قند آن كاملا حل گردد. جویدن آدامس به همراه كره بادام زمینی بادكردن آدامس را تسهیل می‌کند. به كمك سقف دهان و نوك زبان آدامس را به فرم یك توپ درآورید. آدامس را به كمك زبان و پشت دندان‌های قدامی (و یا سقف دهان) پهن و مسطح سازید. لبه های آدامس را با دندان های فوقانی و تحتانی خود نگه داشته و سپس با نوك زبان وسط آدامس را به سمت خارج هل دهید. به كمك لب‌ها لایه نازك شده آدامس را نگه داشته و از طریق ریه‌ها (نه لب‌ها) به درون آدامس بدمید.
