مسیح آل محمد علیهم السلام

از قدیم الأیام اعتقاد شیعه راجع به امامت حضرت جواد علیه السلام مورد قدح مخالفین و اهل ریب و شك بوده است و علت این مسئله استبعادی بوده است كه راجع به كمی سنّ حضرت داشته اند .

ظاهرا اولین تشكیكها در زمان خود حضرت رضا علیه السلام بوده است :

صفوان بن یحیی می گوید : به امام رضا علیه السلام عرض كردم : ما قبل از اینكه خداوند به شما ابا جعفر (امام جواد علیه السلام) را ببخشد وقتی از شما [ راجع به امام بعدی ] سۆال می كردیم می فرمودید : خداوند به من پسری را خواهد بخشید ، حال خداوند وی را به شما بخشیده است  و چشم ما را روشن كرده است ، خداوند نیاورد روزی را كه ما تو را از دست بدهیم ولی اگر خدای نخواسته  حادثه ای رخ داد به چه كسی مراجعه كنیم ؟!

حضرت با دستش به اباجعفر - در حالی كه مقابلش ایستاده بود - اشاره نمود ، من عرض كردم : فدایت شوم ، این فرزند سه ساله است ؟!

فرمود : این [ كمی سنّ ] به [ امامت ] او ضرری نمی رساند چرا كه عیسی به نبوت مبعوث شد در حالی كه كمتر از سه سال داشت! (4) .

و همچنین خیرانی از پدرش نقل می كند كه گفته است : مقابل امام رضا علیه السلام ایستاده بودم كه شخصی پرسید : آقای من اگر حادثه ای رخ داد [ بعد از شما ] به سراغ چه كسی برویم ؟!

فرمود : به سراغ فرزندم ابا جعفر !

گویا آن گوینده سن امام جواد علیه السلام را كم دید [ و تعجب نمود ] !

امام رضا علیه السلام فرمود :

خداوند سبحان عیسی بن مریم را به رسالت و نبوت بر انگیخت، آن هم پیامبری كه دارای شریعت جدید بود، در سنّی كه كمتر از آن سنّی كه ابو جعفر در آن می باشد ! (5)

ظاهرا شباهت امامت حضرت جواد علیه السلام به نبوت عیسی علیه السلام به امر بالا محدود نمی شود و حضرتش در مظلومیت دوران ولادت نیز بی شباهت به جناب عیسی بن مریم علیهماالسلام نیست چرا كه همان طور كه ولادت عیسی علیه السلام از طرف بنی اسرائیل مورد اعتراض واقع شد و به جناب مریم گفتند : « یا مریم لقد جئت شیئاً فریاً * یا أخت هارون ما كان أبوك امرأ سوء و ما كانت أمك بغیاً » (6) انتساب حضرت جواد به امام رضا علیهماالسلام از طرف نزدیكان و اطرافیان مورد تشكیك واقع شد و از این طریق ظلمی بسیار بزرگ بر حضرت رضا علیه السلام روا داشتند !

یحیی بن نعمان می گوید : شنیدم كه علی بن جعفر ( عموی امام رضا علیه السلام) با حسن بن حسین بن علی بن الحسین سخن می گوید :

به خدا قسم كه خداوند اباالحسن (امام رضا علیه السلام) را یاری نمود !

حسن به او گفت : آری فدایت شوم به خدا كه برادرانش به او ظلم كردند !

علی بن جعفر نیز گفت : آری به خدا ما عموها هم به او ظلم كردیم !

حسن سۆال كرد كه شما چگونه ظلم كردید من كه حاضر نبوده ام !؟

[علی بن جعفر] گفت : برادران امام رضا علیه السلام و ما به او گفتیم : در میان ما اهل بیت هیچ امامی كه گندم گون ( سبزه ) باشد وجود نداشته است !!!

امام رضا علیه السلام فرمود : او پسر من است !!

گفتند : رسول خدا صلی الله علیه وآله بوسیله قیافه شناسان (7) قضاوت نمود تو نیز بین ما و خود چنین كن !!!

فرمود : شما آنها را دعوت كنید اما من این كار را انجام نمی دهم ! و به آنها نگویید كه آنها را برای چه دعوت كرده اید و این كار در خانه خودتان باشد !

هنگامی كه آنها آمدند ما را در باغ نشاندند و عموها و برادران و خواهران جمع شدند و لباس و عرقچینی پشمی بر تن او كردند و بیلی بر دوشش نهادند (تا شناخته نشود) و به او گفتند : داخل باغ شو و این طور وانمود كن كه مشغول كاری. سپس امام جواد علیه السلام را آوردند و به آن عالمان گفتند كه پدر این پسر را در این جمع پیدا كنید!!

آنها گفتند ما پدر او را در این جمع نمی بینیم و این افراد عموها و عمه های اویند و اگر پدرش در این جمع باشد آن كسی نخواهد بود جز شخصی كه درون باغ است چرا كه ساق پای كودك به ساق او شبیه است !

وقتی امام رضا علیه السلام رو به آنها كرد (قاطعانه) گفتند كه او پدر كودك است !... (8)

و باز شباهت حضرتش به حضرت مسیح به این جا ختم نمی شود چرا كه حضرت مسیح فرمود : خداوند مرا مایه بركت قرار داده است در هر جا كه باشم (9) و در روایات وارد شده است كه عیسی از هر بیابانی كه می گذشت آن بیابان سر سبز می گشت !

در مورد امام جواد علیه السلام نیز امام رضا علیه السلام فرمود :

این فرزندی است كه هیچ فرزندی برای شیعه ما از او پر خیر و بركت تر نبوده است !! (10 )

و همچنین در باب معجزات حضرتش می خوانیم :

وقتی از بغداد به سمت مدینه می رفت در حالی كه مردم او را مشایعت می كردند به مسجد كوفه وارد شد كه در آن وقت در صحن مسجد درخت خرمایی بود كه میوه نداده بود ، حضرت آبی درخواست نمود و در پای آن نخل با آن وضو گرفت .... وقتی نماز مغرب را خواند و مردم به سمت آن درخت برگشتند مشاهده نمودند كه آن درخت ، میوه نیكویی داده ، تعجب كردند و از آن خوردند و دیدند كه شیرین و بی هسته است ... (11) .

پی نوشت ها :

1-سوره مریم ، آیه 30 و31 .

2- سوره مریم ، آیه 12 .

3- ارشاد مفید ، ج2ص 264 .

4- همان ، ج2 ص266 .

5- همان ، ج2 ص268 و كافی ج1 ص322 .

6- سوره مریم ، آیه 27و28 « ای مریم امر زشتی به جا آوردی ای خواهر هارون پدر و مادر تو انسانهای بد كاره ای نبودند! » .

7- در قدیم كسانی بوده اند كه با استفاده از علم قیافه شناسی نسبت ‍ خانوادگی افراد را به یكدیگر اثبات یا نفی می كردند كه در فقه این كار حرام شمرده شده است و شاید به همین دلیل حضرت فرمودند من این كار را انجام نمی دهم .

8- كافی ، ج1 ص322 ح14 باب نص بر امامت امام جواد علیه السلام .

9- سوره مریم ، آیه 31 .

10- ارشاد مفید ج2ص268 .

11- همان ص278 .

                                                                                                                                            حمید حاج علی

                                                                                                                                          مدرس حوزه علمیه