حکم تراشیدن یا کوتاه کردن موی سر برای کسی که عازم حج است
مكه همان سنگر امن است: «اذ جعلنا البیت مثابةً للنّاس و امناً»، ما كعبه را مرجع همه مردم قرار دادیم. مرجع موحدان كه در هر سال به آنجا آیند. مكه، خانهاى است كه انسان به آن پناه مىبرد و احساس آرامش مىكند. مكه محل امن براى عموم است، بلكه در آن مجرمان فرارى و حیوانات و گیاهان درامانند.
بیمه شدن از فقر، از پیامدهای حج
در روایات مكرر مىخوانیم كه حج، بیمه شدن انسان از فقر و تنگدستى است.
از پیامبر اكرم صلى الله علیه و آله نقل شده كه فرمود: «حجّوا تستَغنُوا» (بحارالانوار، ج 73، ص 221) ؛ به حج بروید تا بىنیاز شوید.
در روایت دیگر مىخوانیم: «تتّسع أرزقكم» (بحار الانوار، ج 99، ص 25. امام سجاد علیه السلام: «حجّوا واعتمروا تصح اجسامكم و تتسعارزاقكم و یصلح ایمانكم و تكفوا مۆنة الناس و مۆنة عیالاتكم»)؛ حج، عامل توسعه رزق شماست.
و در حدیث دیگر مىخوانیم: «الحجّ یَنفِى الفَقر» (بحارالانوار، ج 74، ص 62. پیامبر اكرم صلى الله علیه و آله: «یا علىّ ثلاث ثوابهنّ فى الدنیا والاخرة؛ الحجُینفى الفقر و الصّدقة تَدفع السُلُبه و صلة الرحم تزید فى العُمر») ؛ حج، فقر را از بین مىبرد.
تلاش براى یافتن استطاعت جهت حج، هم حاجى را به تحرك و فعالیت اقتصادى بیشترى وادار مىكند و هم در موسم حج، بسیارى از پیشه وران به نوا مىرسند و مستمندان بهره مىیابند.
با این مقدمه کوتاه درباره یکی از پیامدهای حج چند استفتاء را در این مورد مطرح می کنیم:
سوال: هرگاه کسى که به دیگران «نیّت احرام» و «تلبیه» را تلقین مى کرده، فراموش کند که خودش نیّت نماید، وظیفه اش چیست؟
جواب: اگر به قصد انجام عمره یا حج تلبیه نگفته، محرم نشده است، و باید ـ در صورت امکان ـ به میقات بازگردد و محرم شود، و اگر بازگشت به میقات ممکن نیست، به خارج حرم مى رود و در آنجا مجدّداً احرام مى بندد.
آیة الله مکارم شیرازی(دام ظله)
سوال: در حال احرام، عدهای با دوربین دیجیتال از هم عكس میگیرند و هنگام دیدن تصاویر به مانیتور آن نگاه میكنند كه حالت شفاف و آینهمانندی دارد. بفرمائید اشكال دارد یا خیر؟
جواب: اشكال ندارد.
آیة الله صافی گلپایگانی(دام ظله)
سوال: اگر در حال احرام، اتوبوسها از زیر پلهایی كه در مسیر واقع شده بروند، و به ناچار، محرمین از زیر پلها عبور كنند، و یا در پمپ بنزین در زیر سقف متوقف شود، و محرمین زیر سقف قرار گیرند اشكالی دارد؟
جواب: آنچه در حال احرام حرام است، سایه بر سر قرار دادن است. بنابراین در فرض سۆال برای محرم اشكال پیدا نمیشود، و كفّاره ندارد.
آیة الله صافی گلپایگانی(دام ظله)
سوال: تراشیدن موى سر یا كوتاه كردن آن، براى كسى كه چند روز بعد بخواهد عازم حج یا عمره شود چه حكمى دارد؟
جواب :اشكال ندارد لكن توفیر شعر از اول ذى الحجه مستحب است على الاظهر .
آیة الله سیدمحمد حسینی شاهرودی(دام ظله)
سوال: اگر معذور پس از وقوف اضطرارى مشعرالحرام از مشعر خارج شد، و پیش از طلوع فجر عذر او برطرف شد، آیا بازگشت به مشعرالحرام براى درک وقوف اختیارى لازم است؟
جواب: اگر اکتفا به وقوف اضطرارى به مشعرالحرام بخاطر عذر بوده و بعداً کشف شده که عذر ندارد باید با بود وقت، وقوف اختیارى مشعرالحرام را درک کند.
آیة الله خامنه ای(دام ظله)
سوال: پس از وقوف در عرفات آیا حاجى مجاز است در شب عید به مشعر نرود، مثلاً چند ساعتى به مکه برود و پیش از اذان صبح یا پیش از نیمه شب خود را به مشعر برساند، یا باید مستقیم به مشعر برود؟
جواب: لازم نیست مستقیم به مشعرالحرام برود، مىتواند چند ساعتى به مکه مکرمه یا جاى دیگر برود و پیش از طلوع فجر خود را به مشعر برساند.
آیة الله خامنه ای(دام ظله)
فرآوری: آمنه اسفندیاری
بخش احکام اسلامی تبیان
منابع:
کتاب حج ـ محسن قرائتی
پایگاه اطلاع رسانی مراجع عظام: صافی، شاهرودی، مکارم شیرازی، خامنه ای (دام ظلهم)