انگور و انجیر دو میوه بهشتی؛ فراموششان نکنید!
انگور و انجیر دو میوه بسار مغذی هستند که در قرآن و روایات به آنها توجه ویژه ای شده است.
همه چیز درباره انگور در کتب و روایات
خداوند در قرآن یازده بار از این میوه یاد کرده است:
سوره بقره آین 266: آیا از میان شما کسی هست که دوست داشته باشد که او را بوستانی از خرما و انگور بوده باشد، و جوی ها در پای درختانش جاری باشد، و هر گونه میوه ای دهد. و خود پیر شده و فرزندانی ناتوان داشته باشد، بناگاه گردبادی آتشناک در آن بوستان افتد و بسوزد؟ خدا آیات خود را برای شما این چنین بیان می کند، باشد که بیندیشید.
سوره رعد آیه 4: و در زمین قطعاتى است کنار هم و باغهایى از انگور و کشتزارها و درختان خرما چه از یک ریشه و چه از غیر یک ریشه که با یک آب سیراب مىگردند و [با این همه] برخى از آنها را در میوه [از حیث مزه و نوع و کیفیت] بر برخى دیگر برترى مىدهیم بى گمان در این [امر نیز] براى مردمى که تعقل مىکنند دلایل [روشنى] است.
سوره نحل آیه 11: به وسیله آن کشت و زیتون و درختان خرما و انگور و از هر گونه محصولات [دیگر] براى شما مىرویاند قطعا در اینها براى مردمى که اندیشه مىکنند نشانهاى است.
سوره نحل آیه 67: و از میوه درختان خرما و انگور باده مستىبخش و خوراکى نیکو براى خود مى گیرید قطعا در این[ها] براى مردمى که تعقل مىکنند نشانهاى است .
سوره مومنون آیه 19: پس براى شما به وسیله آن باغهایى از درختان خرما و انگور پدیدار کردیم که در آنها براى شما میوههاى فراوان است و از آنها مىخورید.
سوره کهف آیه 32: و براى آنان آن دو مرد را مثل بزن که به یکى از آنها دو باغ انگور دادیم و پیرامون آن دو [باغ] را با درختان خرما پوشاندیم و میان آن دو را کشتزارى قرار دادیم.
سوره انعام آیه 99: و اوست کسى که از آسمان آبى فرود آورد پس به وسیله آن از هر گونه گیاه برآوردیم و از آن [گیاه] جوانه سبزى خارج ساختیم که از آن دانههاى متراکمى برمىآوریم و از شکوفه درختخرما خوشههایى است نزدیک به هم و [نیز] باغ هایى از انگور و زیتون و انار همانند و غیر همانند خارج نمودیم به میوه آن چون ثمر دهد و به [طرز] رسیدنش بنگرید قطعا در اینها براى مردمى که ایمان مىآورند نشانههاست.
دکتر جزایری می گوید : انجیر کبد را تقویت نموده ، ورم طحال را سرد می نشاند و خوردن آن با گردو مقاومت بدن را در برابر سموم بالا می برد ، بوی بد دهان را از بین می برد
سوره اسرا آیه 91: [باید] براى تو باغى از درختان خرما و انگور باشد و آشکارا از میان آنها جویبارها روان سازى.
سوره عبس آیه 28:و انگور و سبزى
سوره یس آیه 34: و در آن [زمین] باغهایى از درختان خرما و تاک قرار دادیم و چشمهها در آن روان کردیم.
سوره نبا آیه 31 و 32: مسلما پرهیزگاران را رستگارى است؛ باغچهها و تاکستانها.
روایات درباره انگور
رسول خدا (صلی الله علیه وآله) : بهترین غذای شما نان است و بهترین میوه انگور .
رسول خدا (صلی الله علیه وآله) : خرما ، انگور و انار از زیادی طینت و اصل آدم آفریده شده است .
رسول خدا (صلی الله علیه وآله) : بهار امت من هندوانه و انگور است . ( محاسن . ج 2. ص 458 )
حضرت علی (علیه السلام) : در انگور خورشت ، میوه ، غذا و حلواست . ( مكارم الاخلاق . ص 198 )
منصور بن یونس می گوید : موسی بن جعفر (علیه السلام) فرمودند : سه چیز ضرر نمی رساند : انگور رازقی ، نیشکر و سیب لبنانی . ( خصال . ص 144 )
امام رضا (علیه السلام) از پدرانش از رسول خدا (صلی الله علیه وآله) که فرمودند : انگور را دانه دانه بخورید که گوارا و هضم کننده می شود .( عیون الاخبار . ج 2 . ص 35 )
پیغمبر(صلی الله علیه وآله) فرمود : نوح (علیه السلام) به خدا شکایت کرد از غم و غصه ، خدا بر وی وحی نمود که انگور بخور زیرا انگور غصه را از بین می برد.( بحارالانوار . ج 62، ص298 )
انجیر در کتب و روایات
" والتین و... لَقَد خلقنا الإنسانَ فی أحسَنِ تَقویم " سوره تین آیه (3-1)
سوگند به انجیر ، ما انسان را به بهترین قوام آفریدیم .
و قرآن به دنبال قسم به انجیر و زیتون و سینا و شهر امن مکه می فرماید:
" وَ لَقَد خَلَقنا الإنسان فی أحسَنِ تقویم "
این مسأله نشانگر رابطه ای است بین انجیر و زیتون و امنیت و قوام بدن و سلامتی انسان .
امام رضا (علیه السلام) می فرمایند : انجیر استخوان ها را که ( قوام بدن است) استحکام می بخشد و موی را می رویاند و درد را از بین می برد ، تا جایی که با وجود آن به دارو نیاز نیست .
انجیر تازه حاوی 90درصد و انجیر خشک حاوی 24 درصد آب می باشد .
روایات درباره مصرف انجیر
امام رضا(علیه السلام) : "یشّد الغم و العظم" انجیر ، دهان و استخوان را محکم می کند .
امام رضا(علیه السلام) : " هویجد للقولنج " انجیر برای قولنج خوب است.
امام رضا (علیه السلام) می فرمایند : انجیر استخوان ها را که ( قوام بدن است) استحکام می بخشد و موی را می رویاند و درد را از بین می برد ، تا جایی که با وجود آن به دارو نیاز نیست
امام باقر(علیه السلام) از امام علی(علیه السلام) که فرمودند نقل می کنند : انجیر را بخورید که برای قولنج نافع است. ولی گوشت کاهی را کم بخورید که بدن را از بین می برد و بلغم را زیاد می نماید و نفس روح را غلیظ می کند.
امام(علیه السلام) : " اکل الّتین یلین السدود و هو نافع لریاح القولنج "
خوردن انجیر سده های بدن را نرم می کند . برای بادهای قولنج مفید است . بعد فرمود : شبها از آن کم بخورید .
دانشمندان طب می گویند : انجیر مزاج را ملین می دهد دمل های چرکین را درمان می کند. شیرابه آن را اگر به ریشه دندان بمالند درد را ساکن می کند .
خواص زیتون در کتب و روایات
« و شَجَرةَ ... للآکلین »
و برایتان درخت زیتون که از کوه طور سینا بیرون می آید رویاندیم و از آن روغن به دست می آید و به مصرف طعام می رسد .
همه محققین معتقدند روغن زیتون بهترین روغن دنیا است . زیتون سبز 70 درصد و زیتون سیاه 73 درصد آب دارد .
در آیات سورة نور 35 ، انعام 99 ، انعام 141 ، نحل 11 ، عبس 21 ، مۆمنون 20، از زیتون یاد شده است .
پیامبر (صلی الله علیه وآله) می فرمایند : « کلوا الذیت و ادهنوا به فأنه من شجرة مبارکة »
« از روغن زیتون بخورید و با آن روغن مالی کنید که از درخت مبارک است »
زیتون در روایات :
امام رضا (علیه السلام) از پیروانش ، از حضرت علی(علیه السلام) نقل کرده که رسول خدا (صلی الله علیه وآله) فرمود:
زیتون را بخور و آن را بر بدنت بمال؛ زیرا هر کس آن را بخورد و با آن روغن مالی کند، شیطان چهل روز به آن نزدیک نمی شود . (عیون الخبار ج2. ص42 )
توضیح : شیطان به معنی همان میکروب است .
امام رضا(علیه السلام) از پدرانش نقل نموده که پیغمبر (صلی الله علیه وآله) فرمود : زیتون را داشته باشید ، چون آن سره ( زهره ) را می شکافد ، بلغم را می برد ، پی ها را محکم می نماید ، اخلاق را خوب می کند ، نفس را پاک می گرداند و غم را می برد. (صحیفه الرضا، ص28 – عیون الاخبار، ج2، ص35 )
امام رضا(علیه السلام) فرمودند : زیتون بوی بد دهان را پاک می کند ، بلغم را می برد ، رننگ را صاف می نماید، پی ها را محکم می گرداند ، مرض را می برد و خشم را خاموش می کند
امام صادق(علیه السلام) به خوردن زیتون به ام هانی چنین فرمودند : در یک ظرفی آب و زیتون و نمک بریز و بخور . (صحیفه الرضا . ص 28 - عیون الاخبار . ج2 . ص35 )
امام علی(علیه السلام) فرمودند: خانه کسی که که سرکه و زیتون در آن باشد ، بی خورشت نیست که آنها خورشت پیامبران است . ( محاسن . ج2 . ص 405 )
خالد بن نجیح گوید: امام صادق(علیه السلام) و ابی الحسن اول(علیه السلام) ، نخستین غذایی را که می خوردند ، قلیت سرکه و زیتون بود.( محاسن . ج 2 . ص 482 )
امام صادق (علیه السلام) می فرمود : محبوب ترین غذای رنگی بر رسول خدا (صلی الله علیه وآله) سرکه و زیتون بود که غذای انبیاء است . ( محاسن . ج 2 . ص 472 و 485 )
حلبی می گوید: از امام صادق(علیه السلام) درباره غذا پرسیدم ، فرمودند : سرکه و زیتون که هضم کننده است .( محاسن . ج2. ص472 و 485 )
سلمه فلاسفی درباره غذا از امام صادق (علیه السلام) می پرسد : آن حضرت می فرماید : بر تو باد قلیت گوشت ، اگر گوشت نباشد ، پس سرکه و زیتون است . ( محاسن . ج 2. ص 472 و 485 )
الحاق بن عمر گوید: از امام صادق (علیه السلام) پرسیدم روغن زیتون بادها را در بدن تحریک می کند ؟ فرمودند : بلکه بادها را طرد و از بدن دور می سازد . ( محاسن . ج2 . ص 472 و 485 )
امام صادق(علیه السلام) می فرمایند : " الزیتون یزید فی الماء" یعنی: روغن زیتون نطفه سرد را زیاد می کند .
امام رضا(علیه السلام) فرمودند : زیتون بوی بد دهان را پاک می کند ، بلغم را می برد ، رنگ را صاف می نماید، پی ها را محکم می گرداند ، مرض را می برد و خشم را خاموش می کند.(محاسن . ج2 . ص472 - مکارم الاخلاق . ص218 )
فرآوری : زهرا اجلال
بخش قرآن تبیان
منابع :
ماهنامه قرآنی
راسخون
سایت حوزه
کتب روایی چون بحار الانوار،کافی و ...