تبیان، دستیار زندگی
اگر رمانتیک گرایی را به برتری احساس بر عقل تعبیر کنیم، مشخص ترین تجلی اش را بیشتر در آلمان می شود یافت تا در فرانسه. در این مقاله می توانید به سیر کلی و تاثیرات مکتب رمانتیسیزم در اروپای شمالی آشنا شوید.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

رمانتیک گرایی شمال اروپا


اگر رمانتیک گرایی را به برتری احساس بر عقل تعبیر کنیم، مشخص ترین تجلی اش را بیشتر در آلمان می شود یافت تا در فرانسه. در این مقاله می توانید به سیر کلی و تاثیرات مکتب رمانتیسیزم در اروپای شمالی آشنا شوید.

رمانتیک گرایی شمال اروپا

به راستی گرچه خطوط عمده ی نقاشی و پیکره سازی قرن بیستم بنا به سنت به هنر نئوکلاسیک و رمانتیک و واقعگرای فرانسوی باز می گردد، ولی اکنون آگاهی از تاثیر رمانتیک گرایی شمال اروپا ، یعنی سبکی که سراسر قرن نوزدهم در آلمان ، انگلستان، اسکاندیناوی و فروبومان (هلند و بلژیک و لوکزامبورگ) مسلط بود، رو به افزایش است.

در واقع ردپای یک سنت رمانتیک تقریبا ناگسسته را در آلمان و تا حد زیادی با مایه گیری از آلمانی ها در کشورهای اسکاندیناوی پی گرفت، سنتی که از اواخر قرن هجدهم در سراسر قرن نوزدهم تداوم دارد و خیالپردازی اکسپرسیونیستی ادوارد مونک و واقعگرایی خیالپردازانه ی اکسپرسیونیست های آلمانی قرن بیستم می رسد. نقاشی، پیکره سازی، هنرهای گرافیک و حتی معماری قرن بیستم را می توان به شاخه های کلاسیک که منتهی به کوبیسم و انتزاع گرایی شد و شاخه های رمانتیک که به نمادگرایی، اکسپرسیونیسم ، سورئالیسم و دوره هایی از اکسپرسیونیسم انتزاعی انجامید تقسیم کرد.

سبک های اخیر در رمانتیسم آلمانی ، نیاکان بلافصل چون کاسپار داوید فردریش (1840-1774)، فیلیپ اووتورونگه (1810-1777)، آسموس یاکوب کارسنتس (1798-1754)، دانمارکی- آلمانی و انگلیسی هایی چون ویلیام بلیک و جوزف ملورد ویلیام ترنر (1851-1775) داشت.

نقاشی، پیکره سازی، هنرهای گرافیک و حتی معماری قرن بیستم را می توان به

شاخه های کلاسیک که منتهی به کوبیسم و انتزاع گرایی شد و شاخه های رمانتیک که به نمادگرایی، اکسپرسیونیسم ، سورئالیسم و دوره هایی از اکسپرسیونیسم انتزاعی انجامید تقسیم کرد.

توجه تمام این نقاشان رمانتیک که در آغاز قرن بیستم فعال بودند، معطوف به شکلی از هنر بصری بود که معنای مذهبی تازه ای را بیان کند، معنایی که بیشتر مبتنی بر گستردگی و رمزآمیزی طبیعت باشد تا هر نوع قواعد مسیحیت سنتی. از این منظر ه های بصری و نقاشی های مبتنی بر مضامین عادی اوایل قرن نوزدهم می توان خط مستقیمی را پی گرفت که از طریق مفاهیم مربوط به راز و رمز طبیعت تا نخستین منظره های طبیعی پیت موندریان تداوم یافته است، مفاهیمی که در منظره های طبیعی نقاشان اروپایی و امریکایی اواخر قرن نوزدهم از جان کانستبل، تامس کول، میله و نیز نقاشان مکتب باربیزون و کسانی مثل گوستاوکوربه، جیمز ابوت مک نیل ویسلر تا امپرسیونیست هایی چون ونسان ونگوگ، گوگن و سزان بازتاب یافته است.

رمانتیک گرایی شمال اروپا

در این بینش رومانتیک و نمادگرایانه ی نسبت به طبیعت، معنایی رمزآمیز نهان بود، که گاهی مذهبی به معنای ظاهری اش بود و گاهی عمیقا یکتاپرستانه .

رمانتیسم قرن نوزدهم به ویژه در اندیشه رمزآمیزی و از خودبیگانگی فرد نیز بود، جنبه هایی که در تکچهره های رمانتیک، از تکچهره های فردریش و گویا در آثار قرن نوزدهم تا تکچهره های ونسان ون گوگ و ادوارد مونک در پایان همین قرن آشکارا دیده می شود.

در آثار فردریش، نقاش با اهمیت منظره پردازی رمانتیک آلمان، منظره به معنای توصیف بی نهایت و فزون از مقیاس بود. تاکید بر منظره پردازی به خودی خود مبین فاصله گیری از کلاسیک گرایی، یعنی از جایی است که بجز یکی دو استثنای قابل توجه، منظره نقشی دنباله رو داشت. در مناظر طبیعی فردریش که سرشار از نور اسرارآمیز و گسترده های دور است، موجودات انسانی هنگامی که آشکار می شوند، مقامی تبعی یا صرفا تامل انگیز دارند.

رمانتیک گرایی شمال اروپا

یکی از تحولات عجیب در رمانتیک گرایی ژرمنی، پیدایش گروهی بود که در 1809 در وین به نام نازارین ها شهرت یافتند. اعضا این گروه که در اصل به عنوان " لوکاس-بوند" یا دسته ی لوقای قدیس شهرت داشتند به رم رفتند تا عملا به صورت فرقه ای از نقاشان مذهبی درآیند. شیوه ی نقاشی نازارین ها التقاطی و متضمن نوعی بازگشت به نه فقط آلبرشت دورر و هنر گوتیک آلمانی ، بلکه در مواردی بازگشت به نقاشی ایتالیایی قرن پانزدهم ، و به رغم مخالفت آشکارشان با کلاسیک گرایی، به سبک خود رافائل نیز بود. کاتولیک گرایی و مضامین خاص مسیحی نمایانگر آرمان های آنان بود، هرچند که اینها را به معنایی چنان گسترده در نظر می گرفتند که شامل منظره های طبیعی با تاکیدهایی معنوی نیز بشود.

مایه ی اصلی نقاشی آنان تمثیل و کاوش مداوم برای " نفس کلی" یا " حقیقت باطنی" بود. این اصطلاح آخر ما را ناگزیز به یاد کاوش واسیلی کاندینسکی و مکتب او و در قطب مخالف به یاد پیت موندریان و انتزاع گرایی هندسی می اندازد که می کوشیدند تا واقعیت نهفته در ورای سطح را کشف کنند.

رمانتیک گرایی شمال اروپا

سمیه رمضان ماهی

بخش هنری تبیان


منبع:

تاریخ هنر مدرن/ هـ. هـ. آرناسون/ ترجمه مصطفی اسلامیه