تبیان، دستیار زندگی
انقلاب اسلامى كتاب: مدخلى بر انقلاب اسلامى و ریشه‏هاى آن، ص 62 نویسنده: محمد شفیعى‏فر 3ـ شمولیت و گستردگى انقلاب: انقلاب اسلامى ایران برخلاف انقلابها و جنبشهاى معاصر ایران، انقلابى فراگیر و شامل بود و این از دو جنبه قاب...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

ماهیت مردمى انقلاب اسلامى

كتاب: مدخلى بر انقلاب اسلامى و ریشه‏هاى آن، ص 62نویسنده: محمد شفیعى‏فر

3ـ شمولیت و گستردگى انقلاب: انقلاب اسلامى ایران برخلاف انقلابها و جنبشهاى معاصر ایران، انقلابى فراگیر و شامل بود و این از دو جنبه قابل اشاره است، هم به لحاظ هدفها و آرمانها و هم به لحاظ شركت آحاد مردم در آن كه حول یك هدف بلندو همه جانبه گرد آمده بودند. (1)همان گونه كه انقلاب اسلامى ناشى از همكارى علل و عوامل گوناگون بود، هدف و آرمان آن نیز فراگیر و گسترده بود، یعنى در عین اهداف سیاسى، اقتصادى، فرهنگى و انسانى، داراى هدفهاى اسلامى و مذهبى نیز بوده است.

بر این اساس، مبارزه ملت ایران تنها قیام علیه استیلاى سیاسى، استعمار اقتصادى، استبداد داخلى، فقدان توسعه، جدایى دین از سیاست، نظام طبقاتى و فرهنگ و ایدئولوژیهاى غربى نبود، بلكه انقلابى علیه همه اینها و به منظور استقرار نظام مستقل، اسلامى، مردمى و ملى بود و مردم در شعارهاى خود، همه هدفها و آرمانهاى خود را مشخص كرده، مهر فرهنگ و هویت خود را به آن مى‏زدند.انقلاب اسلامى، در پى عدالتخواهى، آزادیخواهى، استقلال طلبى، اثبات هویت خودى، تثبیت ارزشها و معیارهاى مكتبى، استقرار نظام حكومتى اسلام و...بود.

در راستاى همین شمول هدفها و آرمانها، هیچ قشر و طبقه خاصى به طور مشخص انقلاب را منحصر به خود نكرد و مردم به طور یكپارچه و فراگیر در آن دخیل بودند.علاوه بر همه قشرهاى مردم، همه جریانها و گروههاى سیاسى با سلیقه‏ها و گرایشهاى مختلف در آن شركت فعال داشتند.(2)چنان وحدت كلمه‏اى در جریان انقلاب اسلامى ایجاد شده بود كه در هیچ ائتلاف حزبى و مصلحت اندیشیهاى سیاسى قابل تصور نیست.نمایش میلیونى مردم در روزهاى عید فطر، تاسوعا و عاشوراى سال 1357 در تهران نمونه‏اى كوچك از این همدلى و همبستگى بود.بر همین اساس انقلاب اسلامى را مردمى‏ترین انقلاب جهان خوانده‏اند.

وحدت و همدلى چنان فراگیر بود كه سه مركز عمده و متمایز هدایت كننده مبارزه، كاملا هماهنگ و یكسان ضمن آگاهى بخشى به مردم، هدف واحدى را مد نظر داشتند و با وجود ظاهر متفاوت و مختلف، در یك راستا قرار گرفتند.در همین راستا مسجد، حوزه علمیه و دانشگاه سه پایگاه اصلى انقلاب بودند كه در یك ائتلاف استراتژیك حول محور واحدى گرد آمدند (3)و یك پیام و یك رسالت را به مردم دادند.

همین وحدت پیام و هماهنگى و همدلى اقشار مردم و مراكز آگاهى بخش سد مهمى در مقابل انحراف و خدشه‏دار شدن انقلاب اسلامى بود.

این سه ویژگى، مهمترین شاخصه‏هاى انقلاب اسلامى است كه حتى به عنوان عوامل پیروزى انقلاب اسلامى در آن شرایط خاص نیز قلمداد مى‏شوند.(4)در كنار این خصیصه‏ها مى‏توان ویژگیهاى دیگرى را نیز اضافه كرد كه به نحوى به همین سه خصوصیت برمى‏گردند. (5)پى‏نوشت‏ها: 1.مرتضى مطهرى، پیرامون انقلاب اسلامى، ص .35

2.عمید زنجانى، انقلاب اسلامى و ریشه‏هاى آن، ص .26

3.براى مطالعه بیشتر پیرامون نقش این سه پایگاه مراجعه شود به: همان، ص ص 42ـ .28

4.ر.ش.به: منوچهر محمدى، تحلیلى بر انقلاب اسلامى، ص 82ـ .114

5.براى مطالعه بیشتر در زمینه ویژگیها و خصایص انقلاب اسلامى.ر.ش.به: عمید زنجانى، پیشین، ص 23ـ .56