چطور درد پشت را آرام کنیم؟
درد پشت بدن ممکن است در خود ستون فقرات یا عضلات و رباط‌های اطراف آن بروز کند. در اکثر موارد، درد پشت ناشی از یک مشکل جزیی است. با این حال، درد می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری زمینه‌ای جدی باشد.
پشت ما که ناحیه ای از پایین کمر تا بالای کتف ها را دربرمی گیرد، از قابلیت های متعددی برخوردار است: خم می شود، به طرفین می چرخد و تکیه گاه بدن است.
در گودی میان پشت نیز ستون مهره ها قرار گرفته که نخاع را دربرمی گیرد و مرکز اعصاب و کنترل کل بدن است.
پشت بخش حساسی از بدن است که عملکرد صحیح آن با بسیاری از حرکات ما مرتبط است، حرکت دست ها، سر و حتی راه رفتن با حذف عملکرد پشت ناممکن می شود.
روزانه چند ساعت از وقت خود را به صورت نشسته می گذرانید؟ چند ساعت پشت میز اداره می نشینید؟ چند ساعت با کامپیوتر کار می کنید؟ چه مدت رانندگی می کنید؟ چند ساعت پشت میز غذا می نشینید؟ چه مدت در هفته تلویزیون تماشا می کنید؟ آیا هرگز برای رسیدن به مقصدتان (خانه، محل کار یا غیره) پیاده روی می کنید یا همواره به وسیله وسایط نقلیه موتوری راه را طی می کنید؟ چند ساعت در هفته ورزش می کنید؟
اگر تمام ساعاتی را که به صورت نشسته گذرانیده اید جمع کنید، از اینکه تاکنون پاهایتان دچار آترونی نشده و تحلیل نرفته اند تعجب خواهید کرد. اغلب ما مشاغلی کم تحرک داریم و بیشتر وقت‌مان را پشت میزها سپری می کنیم. به ندرت مسیری را پیاده طی می کنیم، ضمن آنکه عده کمی از ما به طور مرتب و دائم ورزش می کنند.
نشستن به مدت زیاد، فشار زیادی را به بخش پایینی پشت وارد می آورد. همچنین موجب ضعیف شدن پاها می شود، به این معنا که قدرت و قابلیت انعطاف پاها را کاهش می دهد و در نتیجه فشار روی پشت بیشتر می شود.
تصور کنید زمانی که پشت یک میز کامپیوتر نشسته اید، زانوها خم می شوند که موجب جمع شدن زردپی پشت ران ها می شود. ماهیچه های جلوی نشیمنگاه، کوتاه و جمع می شوند که باعث کشیدگی و باز شدن ماهیچه های پشتی را موجب می شود.
از آنجا که اغلب حالت نشستن ما به شیوه صحیح نیست، ماهیچه های سینه جمع و ماهیچه های بخش بالایی پشت کشیده می شوند. واضح است که قرار گرفتن بدن به این وضعیت برای زمانی طولانی، موجب بروز اشکال در ماهیچه های مذکور خواهد شد.
خلاصه اینکه بدن انسان برای بی تحرک ماندن ساخته نشده است و اگر نحوه زندگی ما به این صورت باشد دچار مشکل خواهیم شد.
یکی دیگر از عوارض زندگی کم تحرک، بالارفتن وزن و چاقی است که در کنار حالت بد بدن، چه به صورت ایستاده و هنگام راه رفتن و چه در زمان نشستن و همچنین عدم عادت به ورزش مستمر و منظم رایج ترین عوامل پشت درد را تشکیل می دهند.
واضح است که زندگی پرمشغله امروزی، زمان زیادی را برای رسیدن به وضعیت سلامتی بدنمان در اختیار ما نمی گذارد. نیاز به طی سریع مسافت ها میان خانه و محل کار و احتمالاً ده ها مقصد دیگر که باید در طول روز خود را به آنها برسانیم، حتی امکان پیاده روی در این مسافت ها را از ما می گیرد.
اما اگر صادقانه فکر کنیم و «تصمیم بگیریم» برای «خودمان» کاری کنیم حتماً در طول هفته، ساعاتی یا حتی دقایقی را برای رسیدگی به وضعیت سلامتی بدنمان خواهیم یافت.
نکته کلیدی در این میان، تصمیم گرفتن و احساس نیاز واقعی است. ورزش بهترین دوست بدن است. ورزش مستمر و صحیح، ماهیچه های تنبل را قوی می کند، حالت کلی بدن را بهبود می بخشد، استخوان ها را تقویت می کند، سفتی و خشکی مفاصل را از میان می برد و در مجموع قابلیت تحرک بدن را بالا می برد.
از سوی دیگر ورزش موجب تنظیم وزن شده و از این طریق نیز مانع ایجاد فشار اضافی بدن می شود. پیروی از یک رژیم غذایی سالم و متعادل به کنترل وزن و در نتیجه بهبود وضعیت جسمی بدن کمک چشمگیری می کند. اما به خاطر داشته باشید اگر در حال حاضر از درد پشت رنج می برید بهتر است ورزش های خاصی را که پزشک متخصص با در نظر گرفتن مشکلات بدن شما تجویز می کند انجام دهید.
علل درد پشت
با توجه به مطالب بالا می توان گفت وضعیت بد قرارگیری بدن در حالت نشسته و ایستاده یا هنگام راه رفتن، وزن زیاد و چاقی، و عدم انجام ورزش منظم می توانند باعث درد پشت شوند.
سایر علل درد پشت عبارتند از:
- کشیدگی بیش از حد رباط‌ها یا عضلات پشت در نتیجه سقوط یا فعالیت طاقت‌فرسا
- آسیب‌های شلاقی که منجر به درد گردن می‌شوند.
- بارداری و عادت ماهیانه که کمردرد ایجاد می‌کنند.
- آسیب دیدن یک دیسک در ستون فقرات که ممکن است نخاع یا اعصاب را تحت فشار قرار دهد یا آنها را تحریک کند.
- بیماری کلیه
- کار کشیدن زیاد از ماهیچه‌های پشت مثلا رنگ‌زدن سقف اتاق
- بیماری پوکی استخوان
- آسیب‌دیدن پشت، مثلاً تصادف رانندگی که گردن را به جلو و عقب پرتاب می‌کند، ماهیچه‌های بالای پشت را به‌شدت کشیده و به گردن نیز آسیب می‌رساند.
- بیماری‌های قلبی هم گاهی خود را با درد قسمت بالای پشت نشان می‌دهند.
درمان درد پشت
اگر نمی‌دانید چرا بالای پشتتان درد گرفته است، بهتر است نزد پزشک بروید. اگر پوکی استخوان یا بیماری قلبی دارید، یا اگر آسیبی به پشتتان وارد آمده است، باید زیر نظر پزشک درمان شوید.
اما اگر درد ناشی از یک مشکل مکانیکی است، مثل کشیدگی پشت یا بد نشستن، خودتان می‌توانید تا حدی آن را تسکین دهید.
- خودتان ماساژ دهید. یک دقیقه ماساژ دادن ناحیه دردناک در هر ساعت، گرفتگی ماهیچه را رفع می‌کند. برای ماساژ دادن کافی است دست را از بالای شانهء دیگر به پشت برسانید و ماهیچهء آن را مالش دهید.
اگر هم خودتان نمی توانید این کار را انجام دهید، از همسر یا دوستتان خواهش کنید با کف دست ماهیچه‌ها را مالش دهد. مالش باید به‌‌آرامی و در جهت کشیدن پنجه باشد.
- سینه‌بند ورزشی بپوشید. درد بالای پشت زنانی که سینه‌های بزرگ دارند با پوشیدن سینه‌بندهای ورزشی تسکین می‌یابد، چون این سینه‌بندها قدرت نگهداری بیشتری دارند.
- سر را بالا بگیرید. وقتی پشت میز کارتان هستید، به‌جای پایین آوردن سر و چشم، کاغذ را بالا ببرید. بیشتر مردم وقت خواندن، وضعیت درست نشستن را رعایت نمی‌کنند و به‌جای صاف نگه‌داشتن سر، گردن و سر را جلوتر از شانه‌ها می‌کشند.
- گوشی تلفن را با دست بگیرید. هیچ‌گاه گوشی تلفن را با استفاده از گردن و شانه نگیرید. گوشی را با دستتان بگیرید. اگر دستتان بند است، از تلفن‌های بلندگودار استفاده کنید.
- درست بنشینید. در هنگام نشستن باید سینه جلو، شکم به تو، و باسن در زیر بدن باشد تا حالت s شکل پشت حفظ شود.
- بالای پشت را تقویت کنید. معلوم نیست کی ممکن است دچار دررفتگی بالای پشت یا ضربهء ناشی از تصادف می‌شوید. ولی اگر ماهیچه‌های بالا پشت و گردن قوی باشند، احتمال کشیدگی یا پارگی آنها کمتر می‌شود. در این وضعیت ضربه به‌جای وارد آمدن بر استخوان یا رباط، توسط ماهیچه جذب می‌شود.
در هر دست وزنه‌ای گرفته و آنها را در دو طرف بدن آویزان کنید. شانه‌ها را به طرف گوش‌ها بالا بکشید، به عقب بدهید، و به هم نزدیک کنید. سپس آنها را رها کنید. این کار را 8 تا 12 بار انجام دهید.
چه وقت به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورت مشاهده موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
- درد پشت به جلوی سینه، پایین قفسه سینه و یا شکم می‌کشد.
- سابقه خانوادگی بیماری‌های قلبی و عروقی وجود دارد.
- درد بالای پشت بدون دلیل مشخص است.
فرآوری : نیره ولدخانی
بخش سلامت تبیان
منابع:
روزنامه شرق - سپیده سلیمی
پزشکان بدون مرز
هفته نامه سلامت
مطالب مرتبط:
چطور درست بایستیم و راه برویم؟
