تنش میان ترکیه و سوریه

بیش از 19 ماه است که اوضاع سوریه نانطلوب و دقیقا در شرایط جنگ داخلی است. ارتش سوریه و دولت بشار اسد و ارتش به اصطلاح آزاد سوریه و به نا بو اقوالی معتبر گروهی تروریست، در برابر یکدیگر صف‌ آرایی کرده  اند که نتیجه آن اوضاع نامطلوب سوریه و منطقه و قدرت گرفتن برخی گروههای تروریستی و و کشورهای حامی تروریسم چون آمریکا و انگلستان در منطقه است. این اوضاع سبب شده است که دیگر کسی کاری به کار رژیم صهیونیستی نداشته باشد و این رژیم به طور مرتب به دنبال تهدید ایران باشد، چیزی که در حد حرف باقی خواهد ماند. اما از سوی دیگر بسیاری از کشورهای منطقه خواسته و ناخواسته خود را درگیر بازی سوریه کرده اند و از این طریق قصد ایفای نقش و گرفتن سهم در آینده سوریه را دارند. قطر ، امارات و عربستان سعودی در حال تجهیز مالی و تسلیحاتی گروههای مخالف و تروریست هستند و کشورهای نظیر ترکیه نیز در فضا سازی سیاسی علیه همسایه خود اقدام می ‌کنند. اخراج سفیر سوریه از ترکیه و احضار سفیر ترکیه از سوریه و برخی مسایل مرزی در قالب حمایت از آوارگان جنگی از جمله اقداماتی است که از سوی ترکیه دنبال شده و اوضاع روابط دو کشور را به شرایط نامطلوب فعلی درآورده است. آخرین مساله در این زمینه بروز درگیری و تنش مرزی میان دو کشور پس از شلیک چند خمپاره از سوی سوریه به ترکیه و کشته شدن چند تن از اتباع ترک است. در این حملات که روز چهارشنبه با شلیک چند گلوله خمپاره از خاك سوریه به مناطقی در شرق تركیه آغاز شد پنج غیرنظامی تركیه‌ای کشته شده هشت تن دیگر از جمله چند افسر پلیس زخمی شدند. این مساله موجب واکنش جدی ترکیه و اقدام متقابل در این زمینه و شلیک توپخانه ترکیه به سمت سوریه شده است.

در پی این حملات خمپاره‌ای شورای امنیت سازمان ملل و برخی كشورهای جهان با محكوم كردن این اقدام از آنكارا و دمشق خواستند تا خونسردی خود را حفظ كنند و دست به اقدام اشتباهی نزنند. شورای امنیت سازمان ملل با صدور قطعنامه‌ای حملات انجام شده از داخل خاك سوریه به یك منطقه مرزی تركیه را با شدیدترین عبارت ممكن محكوم كرد و آن را اقدامی غیرقانونی از سوی نیروهای نظامی سوریه خواند. نماینده گواتمالا و رئیس دوره‌ای شورای امنیت نیز با محكوم كردن این حملات آن را نقض آشكار قوانین بین‌المللی و تهدیدی برای امنیت و صلح منطقه خواند. در همین زمینه برخی اخبار حکایت از عذرخواهی سوریه از ترکیه دارد که بشار الجعفری، نماینده سوریه در سازمان ملل با رد اظهارات برخی مقامات تركیه مبنی بر عذرخواهی دمشق از آنكارا گفته است که سوریه از حملات انجام شده به مناطق مرزی تركیه عذرخواهی نكرده و تحقیقات برای یافتن عاملان این حمله ادامه دارد.

وی تصریح کرده است که وزیر اطلاع‌رسانی سوریه به بازماندگان حمله اخیر تسلیت گفته كه این به معنی همدردی با غیرنظامیان است و نه عذرخواهی رسمی سوریه چرا كه هنوز عاملان این حمله مشخص نیستند و تحقیقات رسمی در این خصوص پایان نیافته است. مقامات سوری بر این نکته تاکید دارند که كشورشان خواهان جنگ با تركیه نیست و بر حفظ روابط بر اساس حسن همجواری تاكید دارد و از مسئولان تركیه نیز خواسته‌اند تا با این مساله عاقلانه و مسئولانه تعامل كنند. در همین حال سوری ها از مقامات آنكارا خواست تا مانع ورود تروریست‌ها از خاك تركیه به داخل سوریه شوند و اجازه ندهند در مرزهای سوریه با تركیه قاچاق اسلحه صورت بگیرد.

اقدام وزیر اطلاع رسانی سوریه موجب بهبود شرایط شد و علی رغم تصمیم پارلمان ترکیه برای اعزام نیرو به مناطق هم مرز با سوریه درگیری‌ها دامنه گسترده تری به خود نگرفت و  رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر تركیه نیز تاكید كرد كه كشورش هیچ تصمیمی برای ورود به جنگ با سوریه ندارد و تنها خواستار حفظ صلح و امنیت در منطقه است. بشیر آتالای، معاون نخست‌وزیر تركیه نیز اعلام كرده است كه موافقت پارلمان این كشور با انجام عملیات نظامی در خاك سوریه به معنی اعلام جنگ علیه دمشق نیست و تنها به این منظور اجازه صادر شده تا در صورت نیاز ارتش تركیه بتواند برای دفاع از شهروندان تركیه‌ای وارد عمل شود.

در سطح بین‌المللی نیز آمریكا، فرانسه، آلمان و اتحادیه اروپا حملات انجام شده به خاك سوریه را محكوم كردند و برقراری امنیت در مرزهای دو كشور را خواستار شدند.

چین نیز از تركیه و سوریه خواست تا خویشتنداری كنند و از هر اقدامی كه باعث به خطر افتادن امنیت و ثبات منطقه شود خودداری كنند. روسیه نیز با رد پیش‌نویس قطعنامه مطرح شده در شورای امنیت از دو كشور خواست تا از درگیر‌ی‌های نظامی بپرهیزند.

اقدامات تلافی جویانه ترکیه که توسط ارتش تركیه انجام شده است، باعث کشته شدن پنج سرباز سوری و زخمی شدن بیش از 15 تن دیگر شده است.

اگرچه اخبار جدید حکایت از آرام شدن اوضاع میان دو کشور را دارد اما هرگونه اقدام نامناسب از سوی هر دوطرف می‌تواند تبعات زیان‌باری را به دنبال داشته باشد. ضمن اینکه باید هر دو طرف به این نکته نیز توجه تام و ویژه داشته باشند که ممکن است عواملی خارج از دولت سوریه برای ایجاد تنش بین دو کشور به دخالت‌هایی دست بزنند.