تصمیم گیری و شناخت محیط اجتماعی
تعلیمات اجتماعی / اول دبیرستان
اهداف درس
در این درس دانش آموزان اول دبیرستان باید یاد بگیرند که :
شناخت صحیح مسائل اجتماعی در تصمیم گیری فرد تاثیر بسزایی دارد.
موقعیت فعلی و اهمیت موقعیت های تصمیم گیری پیشِ روی خود را درک کند.
نتایج تصمیماتش بر زندگی خود و دیگران تاثیر می گذارد.
اتخاذ صحیح تصمیمات نیازمند شناخت دقیق از محیط اجتماعی است.
شناخت محیط اجتماعی گاه از طریق شناخت تجربی و گاه از طریق شناخت علمی انجام می پذیرد و تفاوت های آن دو را بشناسد.
با منابع شناختِ محیط اجتماعی آشنا شود.
وسایل لازم
گچ و تخته
طرح درس
در این درس دانش آموز باید به اهمیت تصمیمات پیش روی خود و منابعی که می تواند او را به تصمیم برساند پی ببرد. یکی از روش های مؤثر که می تواند این مفاهیم را در ذهن دانش آموزان بارور و تثبیت نماید استفاده از مثال هایی است که دانش آموزان در آینده نه چندان دور با آن برخورد می نمایند و از هم اکنون برای آن ها مهم است و یکی از دل مشغولی های آن ها می باشد.
اهمیت تصمیمات پیشِ رویِ دانش آموزان
دبیر در ابتدای درس پس از توزیعبرگه های فعالیت گروهی 1 از دانش آموزان می خواهد تا تصمیماتی را که در آینده نزدیک بایستی اتخاذ نمایند بیان کنند. در این قسمت دبیر باید ترتیبی را اتخاذ نماید تا مشارکت همه دانش آموزان را جلب نماید. دبیر باید پاسخ های دانش آموزان را به سمت تصمیمات سیاسی مانند انتخاب رئیس جمهور و نمایندگان یا تصمیمات اجتماعی مهم مانند انتخاب رشته، انتخاب شغل، و امثالهم سوق دهد. دبیر تصمیمات عنوان شده توسط دانش آموزان را روی تخته سیاه می نویسد.
بررسی تبعات تصمیمات بر خود و دیگران
دبیر از بین موقعیت های تصمیم گیری که دانش آموزان عنوان نموده اند و روی تخته نوشته شده است دو یا سه موقعیت تصمیم را انتخاب می نماید و برای هر یک از این موقعیت ها، از دانش آموزان می خواهد تا در مورد تأثیر نتایج این تصمیمات بر زندگی خود و دیگران بحث نمایند.
با توجه به شرایط کلاس و زمان در دسترس، دبیر می تواند برای هر گروه موضوعی را در نظر گرفته و فعالیت فوق ابتدا درون گروه و سپس نتایج بحث گروهی در کلاس ارائه شود.
تصمیم گیری با تکیه بر شناخت
در این قسمت دبیر موضوعی را برای گروه ها انتخاب می کند ( می تواند با توجه به شرایط یک موضوع را برای همه گروه ها و یا برای هر گروه یک موضوع را معین نماید) و از دانش آموزان می خواهد موضوع تعیین شده را در برگه فعالیت شماره 1 درج نموده و با بحث با یکدیگر ملاک هایی را برای تصمیم گیری موضوع انتخابی معین نمایند. ( به عنوان مثال برای تصمیم گیری در مورد رشته دانشگاهی ملاک های آینده شغلی، نیاز جامعه، شان اجتماعی، مشورت با بستگان و . . . ) را می توان نام برد.
دبیر پس از شنیدن ملاک های دانش آموزان، مناسب یا نامناسب بودن ملاک ها را برای دانش آموزان توضیح می دهد. ( بهتر است با مشارکت دانش آموزان باشد.) - تکمیل برگه فعالیت گروهی 1
شناخت تجربی و علمی
در این مرحله، گفتگو پیرامون منابع دسترسی به این ملاک ها ادامه می یابد و از دانش آموزان خواسته می شود تا منابع شناخت محیط اجتماعی را نام ببرند - تکمیل برگه فعالیت گروهی 1 دبیر باید دانش آموزان را برای رسیدن به تعداد قابل قبولی منبع راهنمایی نماید. پس از آن دبیر شناخت تجربی و علمی و تفاوت آن ها را مشخص می کند. ( مثلاً استفاده از اینترنت هم می تواند علمی و هم تجربی باشد ولی تحقیقات دانشگاهی شناخت علمی است و مشورت با دوستان تجربی است.)
پس از تکمیل برگه فعالیت گروهی 1 و بحث پیرامون شناخت تجربی و علمی، دبیر از گروه ها می خواهد برای هر یک از ملاک هایی که ارائه نموده اند در مورد شناخت علمی و تجربی منابع آن ها گفتگو نمایند.
تمرین
برای تمرین بیشتر دانش آموزان پیشنهاد می شود دبیر یک موقعیت تصمیم گیری فرضی را برای دانش آموزان ایجاد نماید و از آن ها بخواهد از آموخته های خود برای اتخاذ تصمیم در این موقعیت فرضی استفاده نمایند. -برگه فعالیت شماره 2
مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: محمد حسین بنکدار تنظیم: مریم فروزان کیا
