به کهف پناه برید!
خاندان پیامبر در همهی زمانها پناهگاه خداوند می باشند و برای رهایی از شیطان، بهترین پناهگاه، حجت خداوند است.
( وَ اِذِ اعْتَزَلْتُمُوهُمْ وَ ما یعْبُدُونَ اِلَّا اللهَ فَأْوُوا
اِلَى الْکهْفِ ینْشُرْ لَکمْ رَبُّکمْ مِنْ رَحْمَتِهِ... )
سالها پیش، دقیانوسِ خونریز و مردانی حقپرست!
سالیانی بس دور حکمرانی دقیانوس نام، بر مردمانی ستمدیده حکومت میکرد و خود را خدا میدانست. او مردم را وادار میکرد تا وی را همچون خدا پرستش کنند. در همین زمان تاریک و خفقان بار، مردانی با هم یکدل شدند که تنها باید پروردگار یکتا را پرستید. اینان به غاری پناه بردند تا از گزند دقیانوس در امان باشند و رحمت خدا نصیبشان شود.[1] حال چندین سال است که این ماجرا به تاریخ پیوسته، خاک دقیانوس را بلعیده و مردان کهف همچنان منتظرند.[2]
دقیانوس مُرد؛ اما اغواکنندهی دقیانوس و دقیانوسیان زنده است.
این موجودِ اغواگر، شیطان است؛ رانده شدهی درگاه الهی؛ همان که مدام در کارِ گمراه نمودن انسانهاست.
به راستی شیطان کیست؟ چه میکند؟ و چگونه در طول تاریخ، انسانها را به بازی گرفتهاست؟
او کیست که خداوند در قرآن، این چنین ما را از او میترساند و بدینگونه دشمنیاش را با بشر شرح میدهد؟[3]
شیطان یکی از عجیبترین مخلوقات است. او در اثر هزاران سال عبادت پروردگار، به درجات بالا دست یافت؛ اما ناگاه با یک نافرمانی از عرش خداوند بیرون شد و عهد کرد تا روز رستاخیز هر چه در توان دارد بهکار بندد تا آدم و فرزندان آدم را از راه مستقیم منحرف کند.[4]
عجب عهدی! شاید پایدارترین پیمانها، همین عهد شیطان باشد که از پسِ سالها جهان را دگرگون ساخته است!
اما عجیبتر اینکه ما انسانها، نسبت به این دشمنِ قوی غافلیم و این، خود زیرکانهترین فریب و حربهی شیطان است!
انسان اگر به خود وانهاده شود، بی شک در مقابل شیطان، در جنگی نابرابر قرار گرفته و در قبال این موجود قوی، توانِ مقابله ندارد. انسانِ بیسلاح و سپر، همانگونه که تا به حال در طول تاریخ گرفتار شده، در برابر شیطان مغلوب و درمانده خواهد شد
او خود را برای بشر ناتوان و ضعیف نشان میدهد و با کوچک جلوه دادنِ خود، به آسانی در انسان نفوذ میکند. کار شیطان این است که شهوات پست دنیوی را در دلِ انسان زینت میدهد[5] و به این ترتیب، بدون آنکه انسان متوجه شود، افسارش را به دست میگیرد و به جهت دلخواه خود میکشد. شیطان از معدود مخلوقاتی است که قادر است در فکر و ذهن انسان نفوذ کند و او را با وعدههای دروغین فریب دهد.[6] بدون شک، همین قدرت نفوذ اوست که به شدت این دشمن عجیب را خطرناک کرده است.
قرآن در مورد او میفرماید: (ای مردم!) شیطان دشمن شماست؛ پس او را به دشمنی گیرید.[7]
دردِ بیدرمان ِما، بیتوجهی به همین کلام پروردگار است.
ای انسان! چرا شیطان را دشمن نمیدانی و بدین شکل او را ضعیف میپنداری؟
انسان اگر به خود وانهاده شود، بی شک در مقابل شیطان، در جنگی نابرابر قرار گرفته و در قبال این موجود قوی، توانِ مقابله ندارد. انسانِ بیسلاح و سپر، همانگونه که تا به حال در طول تاریخ گرفتار شده، در برابر شیطان مغلوب و درمانده خواهد شد.[8]
اما پروردگار مهربان که واقف بر این عجز بشری است، انسانها را بیحفاظ و پناه رها نکرده تا در این پیکار بازنده باشند.
( و آن هنگام که از آنان و آن چه جز خدا میپرستند کناره گرفتید؛ پس به کهف (غار) پناه برید تا خداوند از رحمتش بر شما فرود ریزد...)[9]
خداوند کریم برای حفاظت انسان از شرّ دقیانوس، کهف(= پناهگاهی) قرار داده، به انسان فرمان می دهد که در کهفِ خداوندی پنهان شو.
دقیانوس مُرد؛ اما اغواکنندهی دقیانوس و دقیانوسیان زنده است. این موجودِ اغواگر، شیطان است؛ رانده شدهی درگاه الاهی؛ همان که مدام در کارِ گمراه نمودن انسانهاست
اما کهف چیست؟ آیا کهف تنها غاری تنگ و تاریک است؟ آیا سخن قرآن تنها به این معناست؟ مگر میشود غار و کهفِ پناهجویان از دستِ شیطان تنها یک غار در دل کوه باشد؟! امام رضا علیهالسلام فرمودهاند: «ما کهفِ شما هستیم؛ همانند غارِ اصحاب کهف
آری! خاندان پیامبر در همهی زمانها پناهگاه خداوند می باشند و برای رهایی از شیطان، بهترین پناهگاه، حجت خداوند است.[11]
این مژده برای کسانی است که میخواهند از آلودگی گناه در امان باشند.
بشر میخواهد پاک بماند؛ از آلودگی گناه، از زشتیها، از بدیها؛
اما دشمنی آشکار همواره بر سرِ راهِ بشر نشسته است؛ ابلیس.
آن قدر در دلِ او وسوسه میکند تا او را به سوی گناه بکشاند...
اما اینجا، در همین نزدیکیها، پناهگاهی است؛ کهفی که قرآن دستور داده به آن پناه برید تا رحمت خدا شامل حالتان شود.
پناهگاه محکم، دژِ استوار، محلّ امان، سرچشمهی خیرات؛ یعنی امام زمان علیهالسلام ...
پس باید دست برداشت و به امام زمان علیهالسلام توسل جست و از او مدد گرفت؛ چرا که بر اساس قرآن و روایات، تنها راه مقابله با شیطان همین است.
پی نوشت ها :
[1]. حیات القلوب، ج 2، داستان اصحاب كهف.
[2]. بر اساس روایات، اصحاب كهف جزءِ یارانِ حضرت مهدی علیهالسلام خواهند بود؛ طبری، دلائلالامامه: 307.
[3]. یوسف(12): 5: ( همانا شیطان برای انسان دشمنی آشكار است ) و نیز آیات دیگر.
[4]. اعراف(7): 11 – 17.
[5]. حجر(15): 39: ( قالَ رَبِّ بِما اَغْوَیْتَنی لَاُزَیِّنَنَّ لَهُمْ فِی الاَرْضِ وَ لَاُغْوِیَنَّهُمْ أَجْمَعینَ.)
[6]. بقره(2): 268 ؛ ابراهیم(14): 22.
[7]. فاطر(35): 6.
[8]. اگر در قدرتِ وسوسهها و ترغیبِ شیطان به گناه شك دارید، كافی است به كثرتِ آیاتی كه خداوند، ابلیس را دشمنِ آشكارِ بشر خوانده، دقت كنید؛ خداوند در قرآن می فرماید:( اِنَّ الشَّیْطانَ لِلْاِنْسانِ عَدُوٌّ مُبینٌ )؛ یوسف(12): 5. امیرالمۆمنین علیهالسلام میفرمایند:« به درستی كه دام ابلیس، عظیم و حیله و مكرش، بزرگ و زهرش بسیار كشنده است »؛ نهج البلاغه، خطبهی 234. این موجودِ اغواگر، چنان در كارِ گمراه نمودنِ انسانها كوشاست كه حتی دست از پیامبران الاهی نیز برنداشته است؛ هرچند آن مردانِ الاهی با پناه بردن به خدا و اولیایِ او از شرِ گناهان مصون و معصوماند.
[9]. كهف(18): 16.
[10].« وَ نَحْنُ كَهْفُكُمْ كَكَهْفِ اَصْحابِ الْكَهْفِ...»؛ كنزالدقائق 10: 571 (به نقل از وجود مقدس امام رضا علیهالسلام).
[11]. در صلوات خاصهی ماه شعبان، چهارده معصوم علیهمالسلام پناهگاه محكم (الكهف الحصین) خوانده شدهاند؛ مفاتیح الجنان، اعمال مشتركهی ماه شعبان.
بخش قرآن تبیان
منبع :
سایت آل یاسین