مراسم برائت از مشرکین حذف نشد

«سید محمدجواد رسولی محلاتی» سفیر جمهوری اسلامی ایران در ریاض در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس به دیدار اخیرش با «بندر حجار» وزیر حج عربستان سعودی اشاره کرد و گفت:در این ملاقات امور مربوط به مراسم حج سال‌ جاری به خصوص حجاج ایرانی مورد بحث و بررسی قرار گرفت و طرفین بر برگزاری هر چه باشکوه‌تر حج توأم با نظم و آرامش تأکید کردند.

وی افزود: ضمنا در این ملاقات مقرر شد همچون سال‌های گذشته مراسم برائت از مشرکین در سرزمین عرفات برگزار و چهار مراسم دعای کمیل ( 2 شب جمعه قبل از مراسم حج برای مدینه اولی‌ها و 2 شب جمعه پس از انجام مراسم حج برای حجاج مدینه دوم) برگزار شود.

سفیر ایران ادامه داد: در این جلسه وزیر حج عربستان به توصیه‌های پادشاه و مسئولان ذیربط سعودی برای ارائه هر چه بیشتر تسهیلات به حجاج تمامی کشورهای اسلامی اشاره و بر اهتمام این کشور نسبت به برگزاری منظم و توام با آرامش حج سال جاری تأکید کرد.

رسولی محلاتی خاطرنشان کرد: در این جلسه ما نیز با توجه به شعار همبستگی و وحدت اسلامی که به عنوان شعار حج سال جاری از سوی نماینده مقام معظم رهبری و سرپرست حجاج ایرانی تعیین و نامگذاری شده، حج را فرصت مغتنمی برای تحقق این همبستگی و وحدت اسلامی در سایه همکاری‌های مشترک بین کشورهای اسلامی در مقابله با عناد و دشمنی مستکبران و دشمنان اسلام تلقی کرده و بر اهمیت این همکاری‌ها تأکید کردیم.

وی ادامه داد: در این جلسه وزیر حج عربستان توضیحات جامعی در زمینه توسعه 400 هزار متر مربع زمین‌های اطراف حرم الهی و منا و عرفات ارائه و اعلام کرد که به دلیل تخریب تعداد زیادی از هتل‌های اطراف حرم الهی، سهمیه کلیه کشورهای اسلامی برای اسکان حجاج این کشورها کاهش یافته و امیدواریم حجاج کشورهای اسلامی محدودیت‌های ناشی از توسعه پروژه‌های در دست اجرا را درک کنند.

سفیر ایران خاطرنشان کرد: وزیر حج عربستان عنوان کرد که این محدودیت برای آسایش و تسهیل تردد حجاج در نظر گرفته شده و شامل کلیه کشورهای اسلامی می‌شود و امیدواریم با انجام این اصلاحات و پروژه‌ها بتوانیم در سال‌های آینده سهمیه کلیه کشورها را براساس مصوبات سازمان همکاری‌های اسلامی افزایش‌ دهیم.

خبری که تکذیب شد

قابل ذکر است چند روز پیش خبری بر روی سایت ها قرار گرفت که از حکایت حذف مراسم برائت از مشرکین و دعای کمیل از مراسم حج امسال می کرد. در این خبر اینگونه آمده بود که حج امسال «برائت از مشركین» ندارد!

سازمان حج و زیارت در تفاهمنامه امسال خود با طرف سعودی در مورد برگزاری مراسم حج, درباره تعدیل بندهای مربوط به برگزاری مراسم برائت از مشركین و دعای كمیل بدون هماهنگی با مسئولان ارشد جمهوری اسلامی به توافق رسید.

به گزارش مشرق به نقل از فاطر ، مراسم برائت از مشركین به عنوان یكی از اركان مناسك حج، هرساله سال گذشته براساس توافق سازمان حج و زیارت ایران و وزارت حج سعودی برگزار می شود. اما مسئولان سازمان حج، امسال تفاهمنامه ای را با طرف سعودی امضا كردند كه بر خلاف سال های گذشته اجرای مراسم برائت از مشركین منوط به اجازه طرف سعودی شده است و عملاً از دستور كار خارج شده است.

اعلان برائت از مشركین تعبیری برگرفته از قرآن است كه به مفهوم بیزاری و اجتناب از مشركین و دشمنان مسلمانان و قطع پیوند با آنها و در مفهوم وسیعتر به فعالیت هایی كه در بُعد سیاسی حج به صورت اجتماعی انجام می گیرد اطلاق می شود.

توافقنامه امسال سازمان حج و زیارت ایران و وزارت حج عربستان سعودی نه تنها بندهای مربوط به اجازه برگزاری مراسم برائت از مشركین را تعدیل كرد بلكه بند مربوط به برگزاری دعای كمیل در جوار قبرستان بقیع را هم مورد بازبینی قرار داد.

* مقایسه تفاهمنامه امسال و سال گذشته طرف ایرانی و سعودی

- مراسم برائت از مشركین

طرف سعودی در مفاد  تفاهمنامه سال قبل در مورد مراسم برائت از مشركین تاكید كرده بود، «در هر صورت هیچ مجالی برای اقامه این مراسم نیست و طرف ایرانی نیز ضمن آگاهی از این امر مواضع احتیاط آمیز و ملاحظات خود را اعلام كرد.» (واعلن تحفظه وأكد علی…)

اما در توافقنامه سال جاری دو طرف ضمن حذف عبارت (طرف ایرانی مواضع احتیاط آمیز و ملاحظات خود را اعلام كرد) نسبت به تفاهنمامه سال گذشته، آورده اند: «طرف سعودی تاكید می كند كه در هر صورت هیچ مجالی برای اقامه این مراسم نیست.. طرف ایرانی نیز ضمن اعلام آگاهی نسبت به این امر، اعلام كرد كه با تعالیم و دستور العمل های حج مخالفت نكرده و آن را نقض نخواهد كرد. (فأبدی الجانب الایرانی إحاطته علماً بما ذكر ولن یخالف تعلیمات الحج.)

حذف عبارت «مربوط به پافشاری طرف ایرانی در بند پایانی بحث برائت از مشركین» و بلافاصله ذكر عبارت مبتنی بر «عدم مخالفت ایران از دستورالعمل های حج (تعالیم حج سازمان سعودی)» حاكی از این نكته است كه طرف ایرانی در توافقنامه اخیر، نسبت به مواضع قبلی خود در برگزاری این مراسم عقب نشینی كرده است.

این در حالی است كه عربستان سعودی طی سالهای اخیر، بارها مخالفت خود را با اجرای مراسم برائت از مشركین اعلام كرده، و هیچگاه در توافقنامه ها چنین واكنشی از جانب جمهوری اسلامی ثبت نشده است.

- مراسم دعای كمیل

دو طرف ایرانی و سعودی در مورد برگزاری مراسم دعای كمیل در جوار مزار بقیع در تفاهمنامه سال گذشته به توافق رسیده بودند كه «طرف ایرانی پس از آگاهی نسبت به امر ممنوعیت برگزاری این مراسم در جوار بقیع، ملاحظات و مواضع احتیاطی خود را نسبت به این امر بیان كرد». (و أبدی تحفظه علی ذلك)

اما در تفاهنامه امسال دو طرف ضمن حذف عبارت (طرف ایرانی ملاحظات خود را نسبت به این امر بیان كرد) اینگونه به تفاهم رسیدند كه «طرف ایرانی ضمن آگاهی خود نسبت به موارد مذكور اعلام كرد كه مشتاق و حریص نسبت به عدم مخالفت با تعالیم و دستور العمل های حج می باشد. ( فابدی الجانب الایرانی إحاطته علماً بما ذكر وانه حریص علی عدم مخالفته تعلیمات الحج)

حذف عبارت مربوط به پافشاری طرف ایرانی در بندپایانی بحث اقامه دعای كمیل و بلافاصله ذكر عبارت مبتنی بر تبعیت ایران از دستورالعمل های حج حاكی از این نكته است كه طرف ایرانی در توافقنامه اخیر، نسبت به مواضع قبلی خود در برگزاری این مراسم عقب نشینی كرده است.

برگزاری مراسم دعای كمیل در سنوات گذشته در جوار مزار بقیع و بر اساس توصیه و تاكید مراجع تقلید و مقام معظم رهبری برگزار می شده است.

بر این اساس، سازمان حج متعهد شده كه در مورد اجرای مراسم برائت از مشركین و دعای كمیل نسبت تعالیم و دستورالعمل های «وزارت حج سعودی» پایبند باشد. این به معنای آن است كه طرف سعودی می تواند در صورت صلاحدید از برگزاری مراسم برائت از مشركین و دعای كمیل در حج تمتع امسال جلوگیری كند.

هم اكنون ریاست سازمان حج و زیارت ایران كه از سوی دولت منصوب می شود، برعهده حجت الاسلام سید احمد موسوی است. این تفاهم نامه نیز توسط حمید حبیبی تنها به نمایندگی از سوی آقای موسوی به امضا رسیده است.

حبیبی هم اكنون رئیس دفتر نمایندگی سازمان حج و زیارت در عربستان سعودی است.

اما به هر حال مصاحبه سفیر ایران در عربستان سعودی، فعلا خط بطلانی بر این خبر بوده و امیدواریم در این شرایط حساس که جهان اسلام هنوز در اعتراض نسبت به اهانت به پیامبر گرامیشان به سر می برند مراسم امسال نیز با وحدت، شکوه و تاثیر گذاری هر چه بیشتر برگزار شود.

منابع:  تابناک / مشرق