تبیان، دستیار زندگی
در بین بعضی از مردم مرسوم است كه وقتی می خواهند نشانی شخصی را بدهند، مثلاً می گویند: «همان كه قدش كوتاه است» یا «شكمش بزرگ است» و مانند این تعبیرات، اگر آن فرد را بشناسیم و بدانیم كه با این حرفها ناراحت می شود، آیا غیبت محسوب می شود؟
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

آیا در مسائل سیاسی و اجتماعی غیبت جایز است؟

غیبت


غیبت آن است كه عیب پنهانی كسی را پشت سر او بگویند. (استفتائات مكارم، ج 1، ص 153، س 552ـ554) اگر صفت ناروا در شخصی باشد یا كاری انجام داده باشد كه گناه است و دیگران از آن بی اطلاع اند و دوست ندارد كسی آن را برای دیگران بازگو كند، بازگو كردن آن پشت سر او برای دیگران غیبت است. (استفتائات امام، ج 2، ص 618، س 9) البته غیبت هم برای گوینده و هم برای شنونده حرام است. (استفتائات امام، ج 2، ص 618، س 9)


صورت های غیبت:

1ـ گاهی شخصی غیبت کسی را می کند و اظهار می دارد که من این عمل را انجام نمی دهم و اهل آن نیستم؛ مثلاً اظهار می دارد: الحمدللّه که من مبتلا به حبّ ریاست نیستم.

2ـ گاهی شخص غیبت کسی را ـ با پوشش تعریف از او ـ می کند؛ مثلاً می گوید:حیف فلانی با وجودی که این همه صفت خوب دارد، امّا صبر ندارد و زود عصبانی می شود.

3ـ یا اگر در مجلسی غیبتی شود و بعضی حاضران نشنوند و یکی از آنها بخواهد غافلان را متوجّه کند،بگوید:سبحان اللّه چه چیز عجیبی این شخص ذکر می کند و از این روش عیب را فاش کند.

4ـ و از اقسام دیگر غیبت، گوش کردن به آن است از روی تعجّب، زیرا  با اظهار تعجّب،  نشاط غیبت کننده زیادتر شده و او را وادار به غیبت می کند.

5ـ گاهی شخصی اینطور اظهار می دارد که این غیبت نیست، چون به خودش هم گفته ام یا اینکه در وسط مطلبی که راجع به شخصی بیان می کند،می گوید:حالا غیبتش نباشد!!

باید بدانیم که تمامی این موارد غیبت است.

در این جا برای روشن تر شدن مصادیق غیبت به نقل بعضی از استفتائات می پردازیم:

سۆال: آیا انتقاد از مسئولین كشور و شهر، غیبت محسوب می شود؟

جواب: چنانچه هدف كوچك كردن آنها باشد، حرام است.  (جامع المسائل  آیة الله فاضل لنکرانی(ره)، ج 1، ص 252، س 980(

سۆال: آیا در مسائل سیاسی و اجتماعی غیبت جایز است؟ ملاك و میزان چیست؟

جواب: اگر عنوان غیبت داشته باشد، جایز نیست.

سۆال: آیا بررسی كارهای مسئولی از مسئولان نظام جمهوری اسلامی در غیاب او از نظر شرع مقدس، غیبت محسوب می شود؟

جواب: بررسی مسائل اجتماعی و انتقادهای سازنده و مثبت، غیبت محسوب نمی شود.

سۆال: در بین بعضی از مردم مرسوم است كه وقتی می خواهند نشانی شخصی را بدهند، مثلاً می گویند: «همان كه قدش كوتاه است» یا «شكمش بزرگ است» و مانند این تعبیرات، اگر آن فرد را بشناسیم و بدانیم كه با این حرفها ناراحت می شود، آیا غیبت محسوب می شود؟

جواب: در صورتی كه این صفات در عرف، جنبه مذمت داشته باشد، جایز نیست. (استفتائات جدید مكارم، ج 1، ص 154، س 556)

سۆال: آیا غیبت كردن از مسئول اداره و یا كارمندی كه خلاف مرتكب شده، جایز است؟

جواب: اگر به قصد نهی از منكر باشد و اثر داشته باشد، لازم است. (استفتائات جدید مكارم، ج 1، ص 154، س 555)

فرآوری: آمنه اسفندیاری

بخش احکام اسلامی تبیان


منابع:

سایت شهر سوال

سایت حوزه

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.