احادیثی در فضیلت های اخلاقی

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:

ثلاث من لم یكنّ فیه لم یتمّ له عمل: ورع یحجزه عن معاصی الله، وخلق یداری به الناس، و حلم یردّ به جهل الجاهل؛

سه چیز است كه در هر كس نباشد هیچ عملی از او كامل نگردد: پارسایی كه او را از نافرمانی خدا باز دارد و خویی كه به وسیله آن با مردم مدارا كند و بردباری‌ای كه با آن رفتار جاهلانه نادان را دفع سازد.

(الكافی: 1/116/2)

الإمام الصادق علیه السلام :

إنَّ أهلَ التَّقوى أخَفُّ أهلِ الدُّنیا مَۆونَةً ، وأكثَرُهُم مَعونَةً ؛

امام صادق علیه السلام :

هر آینه تقواپیشگان كم هزینه ترین مردمِ روزگار و یارى ورزترینِ ایشانند .

بحار الأنوار : 78 / 262 / 164 .

رسول اللّه صلى الله علیه و آله :

لَم نُبعَث لِجَمعِ المالِ ، ولكِن بُعِثنا لاِءِنفاقِهِ ؛

پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :

ما نه براى گرد آوردنِ مال ، كه براى انفاقِ آن ، برانگیخته شده ایم .

مشكاة الأنوار : 321 / 1018

الامام علی علیه السلام:

حُسنُ الخُلُقِ فی ثَلاثٍ : اِجتِنابِ المَحارِمِ ، وطَلَبِ الحَلالِ ، وَالتَّوَسُّعِ عَلَى العِیالِ؛

امام على علیه السلام :

نیک رفتارى در سه كار است: دورى گزیدن از حرام ها ، جست و جوى حلال ، و گشاده گرفتن بر خانواده .

بحار الأنوار : 71 / 394 / 63 .

قال الإمام علی (علیه السلام) :

ثلاث من أبواب البر: سخاء النفس، وطیب الكلام، والصبر علی الأذی.

امام علی (علیه السلام) فرمودند:

سه چیز از درهای نیکی است: سخاوت نفس و نیکویی گفتار و شکیبایی در برابر آزار.

«المحاسن، ج 1، ص 66، ح 14»

قال الإمام زین العابدین (علیه السلام) :

القول الحسن یثری المال، و ینمی الرزق، و ینسئ فی الأجل، و یحبب إلی الأهل، و یدخلالجنة.

امام سجاد (علیه السلام) فرمودند:

گفتار نیک دارایی را زیاد می کند و روزی را افزایش می دهد و أجل را به تأخیر می اندازد و انسان را نزد اهل و خانواده محبوب می گرداند و (شخص را) به بهشت می برد.

«أمالی صدوق، ص12، ح 1»

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله - : والذی نفسی بیده، ما أنفق الناس من نفقة أحب من قول الخیر.

پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: سوگند به آن که جانم در دست اوست، مردم هیچ انفاقی نکردند که دوست داشتنی تر از گفتار نیک باشد.

«بحارالانوار، ج 71، ص 311، ح 8»

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله - : من حسن إسلام المرء تركه الكلام فیما لا یعنیه.

پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: از نشانه های نیکویی اسلام شخص دم فرو بستن از بیهوده گویی است.

«بحارالانوار، ج 2، ص 55، ح 28»

قال الامام علی بن الحسین - علیه السّلام - : ما مِنْ جرعةٍ أحبَّ الی اللهِ من جرعَتَین: جرعَة غیظٍ ردَّها مۆمِنٌ بحِلْمٍ أوْ جرعَة مصیبةٍ ردّها مۆمِنٌ بصبرٍ.

امام سجاد - علیه السّلام - فرمودند: نزد خداوند متعال حالتی محبوبتر از یكی از این دو حالت نیست: حالت غضب و خشمی كه مۆمن با بردباری و حلم از آن بگذرد و حالت بلا و مصیبتی كه مۆمن آن را با صبر و شكیبائی پشت سر بگذارد.

«مستدرک الوسائل، ج 2، ص 424»

قال الامام العسكری - علیه السّلام - : مَنْ كانَ الوَرعُ سجیّتهُ و الكرَْم ُطبیعَتَهُ و الحِلمُ خلَّتَهُ كَثُرَ صدیقُهُ و الثّناءُ علیهِ.

امام حسن عسكری - علیه السّلام - فرمودند: هركس ورع و پرهیزگاری روش زندگی او، بزرگواری و سخاوت عادت او و صبر و بردباری برنامه اش باشد، دوستانش زیاد خواهند بود و دیگران او را مورد مدح و ستایش قرار می دهند.

«بحار الانوار، ج 75، ص 379»

قال الامام علی - علیه السّلام - : لا یَعدمُ الصبورُ الظّفَر و ان طالَ به الزّمان.

امام علی - علیه السّلام - فرمودند: انسان صبور و شكیبا، پیروزی را از دست نمی دهد گر چه زمان رسیدن آن طولانی شود.

«بحار الانوار، ج 71، ص 95»

قال امیرالمۆمنین - علیه السّلام - : إنّ الصّبرَ و حُسنَ الخُلقِ والبرََّ و الحِلمَ من أخلاق الانبیاء.

امام علی - علیه السّلام - فرمودند: صبر و شكیبائی و اخلاق نیكو و بردباری، از اخلاق پیامبران است.

«بحار الانوار، ج 71، ص 93»

قال الامام علی - علیه السّلام - : الصّبرُ أحسَنُ حُلَلِ الایمان ِو أشرَفُ خلائقِ الانسان.

امام علی - علیه السّلام - فرمودند: صبر، بهترین جامه ایمان و برترین خوی انسان است.

«غررالحكم، ص 281، ح 6232»

قال الامام علی - علیه السّلام - : ثَوابُ الصّبرِ أعلی الثّوابِ.

امام علی - علیه السّلام - فرمودند: پاداش صبر، بالاترین پاداش ها است.

«تصنیف غررالحكم، ص 281، ح 6240»

قال الامام علی - علیه السّلام - : الصّبرُ جنَّةٌ من الفاقَةِ.

امام علی - علیه السّلام - فرمودند: صبرو بردباری سپری در برابر فقر و تنگدستی است.

«بحار الانوار، ج 77، ص 240»

بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان

منبع : سایت جامع اخلاق