تبیان، دستیار زندگی
خشم یکی از احساسات طبیعی انسان است که با پرخاشگری متفاوت است. بهتراست با شناخت احساساتمان ، بر آن ها که مضر اند ،غلبه کنیم.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : آسیه ملک دار
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

پرخاشگری ممنوع!


خشم یکی از احساسات طبیعی انسان است که با پرخاشگری متفاوت است. بهتراست با شناخت احساساتمان ، بر آن ها که مضر اند ،غلبه کنیم.

خشم، پرخاشگری

همه ما با احساسی به نام خشم آشنا هستیم. امروزه چنین به نظر می رسد که این احساس را می توانیم در موقعیت های مختلفی ببینیم و شاید به جرات بتوان گفت، یکی از مسایلی که انسان امروزه با آن روبروست مسئله خشم و پرخاشگری و ناتوانی در کنترل و مدیریت صحیح آن می باشد.

خشم و پرخاشگری دو مقوله متفاوتند

خشم یک نوع احساس است که همه ما ناگریز آن را بارها تجربه کرده ایم. در زندگی انسان امروزی موقعیت های متفاوتی وجود دارند که می توانند موجب احساس خشم در ما شوند. عواملی همچون، ترافیک، ناکامی، کم کاری های خود فرد، رفتارهای ناشایست و نسنجیده دیگران و.....

اما پرخاشگری رفتاری است که در اثر حس خشم در افراد دیده می شود. در پرخاشگری فرد با رفتار خشونت آمیز خود قصد صدمه زدن به خود و یا دیگران را دارد.

روش های ابراز خشم در افراد مختلف، متفاوت است. اما زمانی که شما به هر دلیلی دچار عصبانیت می شوید ممکن است به یکی از این سه روش رفتار کنید.

منفعلانه: افرادی که در این گروه قرار می گیرند، زمانی که دچار حس خشم می شوند به جای پاسخ صحیح و مدیریت آن ، این حس را به درون خود برمی گردانند و در همان جا نگه می دارند. در این سبک که فرد به صورت کاملاً منفعلانه عمل می کند، تمامی افکار، احساس ها و حقوق فردی خود را به نفع دیگران نادیده می گیرد.

پرخاشگرانه: افراد این گروه سعی می کنند با صدمه زدن و آزار رساندن(چه به صورت کلامی و چه غیر کلامی) به دیگران خشم خود را بروز دهند. در این سبک فرد سعی می کند با طعنه زدن، توهین کردن و تحقیر دیگران به اهداف خود برسد.

قاطعانه(ابراز وجود) : به معنای توانای در ابراز خود و ابراز حقوق فردی خود، بدون اینکه به حقوق دیگران تجاوزی کرده باشیم. رفتار جرات مندانه به معنی آن است که فرد بتواند افکار و احساسات خود را صادقانه و نسبتاً صریح بیان کند، به گونه ای که از منظر اجتماعی مناسب بوده  و آسایش و حقوق دیگران را نیز مورد توجه قرار دهد.افرادی که در این دسته قرار می گیرند جز افراد موفق به شمار می آیند، چرا که به خوبی هیجان خود را شناخته(خودآگاهی هیجانی) و به علت خشم خود پی برده اند و سعی می کنند با راهکارهای خنثی کردن خشم، این احساس را به مسیر درستی هدایت کنند. در مرحله بعد قاطعانه و بدون ترس و بدون متوسل شدن به رفتارهای پرخاشگرانه با فردی که موجب خشم در آنها شده گفتگو می کنند.

در صورتی که احساس خشم از مسیر درست خود منحرف شود و منجر به رفتارهای خشونت آمیز گردد، نه تنها مسئله را حل نمی کند بلکه مسائل بغرنج تری را با خود به همراه خواهد داشت

متاسفانه اکثر افراد در برخورد با مساله خشم و پرخاشگری جزو گروه اول و یا دوم می باشند.به گونه ای که وقتی دچار احساس خشم می شوند یا آن را در خود سرکوب کرده و از هرگونه گفتگویی اجتناب می کنند و یا اینکه این احساس را به گونه ای افراطی برون ریزی می کنند و تلاش می کنند با متوسل شدن به رفتارهای خشونت آمیز به اهداف خود برسند. به جرات می توان گفت گروه اندکی از افراد مهارت ابراز وجود و رفتار جرات مندانه را آگاه هستند و سعی می کند که سبک ارتباطی خود را با این روش تنظیم کنند.

زمانی که ما به این توانایی و مهارت دست پیدا کنیم که بتوانیم خشم خود را به گونه ای صحیح و سازنده مدیریت کنیم ، این مهم به ما انرژی می دهد تا بتوانیم در راه رسیدن به اهداف خود گام برداریم. اما در صورتی که این احساس  از مسیر درست خود منحرف شود و منجر به رفتارهای خشونت آمیز گردد، نه تنها مسئله را حل نمی کند بلکه مسائل بغرنج تری را با خود به همراه خواهد داشت. همچنین می تواند منجر به آسیب های فراوان جسمی و روحی  همچون، زخم معده، سردرد، اضطراب، افسردگی و.. گردد.

راهکارهای مدیریت خشم

خودآگاهی هیجانی: خودآگاهی هیجانی به این معناست که فرد نسبت به احساسات و هیجان های خود در موقعیت های متفاوت آگاهی داشته باشد. بنابراین اولین مرحله در مدیریت و کنترل خشم آگاهی از این است که شما در حال حاضر این هیجان را تجربه می کنید.

خشم، پرخاشگری

در این مرحله ما به دو صورت می توانیم کنترل خشم را به دست بگیریم:

اول اینکه سعی کنید با گفتگوی درونی این حالت(خشم) را در خود تشخیص دهید. مثلاً وقتی دچار عصبانیت می شوید به جای انکار آن، به خود بگویید "من در حال حاضر عصبانی هستم" و یا "من احساس خشم می کنم".

دوم اینکه سعی کنین به علت خشم خود پی ببرید."چرا من عصبانی شده ام؟"

علت های عصبانیت می توانند بسیار گسترده باشند اما برای مدیریت صحیح خشم می بایست علت آن را پیدا کرد.

تنفس عمیق را تمرین کنید: زمانی که فردی دچار احساس خشم می شود در بدن آدرنالین ترشح می شود، که باعث می گردد شما تنفس سریع و سطحی (تند تند نفس کشیدن) داشته باشید. اما با یادگیری یک الگوی صحیح تنفسی شما می توانید مانع از ترشح اضافی آدرنالین در بدن شوید. برای این کار لازم است هوا را تا آنجایی که برایتان ممکن است به صورت آهسته از طریق بینی وارد ریه هایتان ببرید. بین دم و بازدم تا 4 شمارش کنید و بعد هوارا از طریق دهان به آهستگی بیرون دهید. این عمل را 5 یا 6 بار امتحان کنید.

ورزش هوازی را فراموش نکنید: بسیاری از روش ها وجود دارند که می توانند در درازمدت آستانه تحمل ما را در موقعیت های خشم برانگیز بالا ببرند. این روش ها به ما کمک خواهند کرد که در این موقعیت ها کنترل خشم خود را به دست بگیریم و اجازه ندهیم که خشممان کنترل ما را بر عهده بگیرد. ورزش هایی همچون شنا، دوچرخه سواری، کوه، راه رفتن سریع جزو ورزش های هوازی محسوب می شوند.

آسیه  ملک دار

بخش خانواده ایرانی تبیان


مطالب مرتبط:

اندکی صبر سپس ...

آموزش اینترنتی مقابله با خشم

وقتی آمپرمان می پرد

قاتل زنجیره ای در کمین شماست

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.