نمونه ای از تدوین خط مشی

(بخش دوم)

خط‌ مشی در نوع خود دارای جنبه های مختلفی بوده است و در همین راستا مقاله و کتاب های زیادی نیز به چاپ رسیده است که در آن ها درباره تعیین خط مشی و چگونگی توسعه آموزش های مجازی بطور مفصل توضیح داده شده است  در ادامه قصد داریم نمونه ای از خط مشی را که در  مطلب قبل به آن پرداختیم تکمیل کنیم.

مرحله1 و 2 را از این جا بخوانید.

مرحله سوم

ارزیابی شرایط موجود، تعریف نیازها:

با مشخص شدن وظایف محول شده در آموزش مجازی، سپس شرایط موجود ارزیابی می گردد. واژه ارزیابی به معنای دسترسی به اطلاعات در رابطه با شرایط جاری آموزشی، ضعف و ویژگی های مثبت در سیستم آموزش سنتی و همچنین میزان رضایت مدرسین و افراد مورد تعلیم در چنین سیستمی، می باشد. همچنین در این مرحله از ارزیابی، عواملی که در تدوین خط مشی و اجرای طرح تاثیر بسزایی  دارد، شناسایی می شود.

برای مثال از عوامل موثر در اجرای طرح می توان به شرایط منابع مالی، تصمیم گیری مدیران در اختصاص دادن بودجه‌، تغییر در برنامه‌ های آموزش اشاره کرد. پس می توان به این نتیجه رسید که با ارزیابی شرایط جاری، لیستی جامع از نیازها و ملزومات را تهیه و به منظور بهبود سیستم آموزشی مورد استفاده قرار داد.

تعریف و دسته بندی نیازها باید به نحوی صورت گیرد که شامل تعاریف تعیین شده وظیفه (Mission) در مرحله دوم و اندازه‌ طرح که در مرحله اول  بیان شد، باشد. نتایج به دست آمده از مرحله سوم، به صورت اطلاعات طبقه بندی شده می باشد که قادر است به منظور تدوین اهداف کلی و جزئی آموزش  در مرحله بعد مورد استفاده قرار بگیرد.

مرحله چهارم

 تدوین خط ‌مشی، تعریف اهداف:

هر سیستم جامعی می تواند دارای مجموعه‌ای از اهداف کلی باشد و زیر شاخه های هر هدف کلی نیز، مجموعه‌ای از اهداف جزئی با مشخصات دقیق قابل تعریف است. تعریف خط‌ مشی را می توان به صورت، ترسیم مسیری به منظور حرکت کردن از وضعیت جاری به سمت اهداف کلی و بعد از آن هدایت شدن به سمت تک تک اهداف جزئی، تعریف کرد.

برای تفهیم بیش تر می توان به یک مثال اشاره کرد. فرض کنید از یک شهر به سمت شهر دیگری حرکت کرده اید. پس از ورود به شهر مقصد ( هدف کلی )، به سمت آدرس دلخواه ( هدف جزئی ) حرکت خواهید کرد.

پس به این نتیجه می رسیم که ‌در این مرحله بواسطه پرسش و پاسخ، ‌‌مطالعه گزارشات، تشکیل جلسه های مشاوره، آنالیز نیازهای تعریف شده، توجه به وظیفه (Mission) و همچنین اندازه طرح،‌ می توان اهداف کلی و سپس اهداف جزئی را برای سیستم آموزش مجازی تعریف کرد.

اما به منظور دسترسی به هر یک از اهداف، ابتدا باید راهکارهای مناسب و لازم مشخص شوند. البته این راهکارها مناسب با امکانات (مواردی که در مرحله اول تعیین شده)‌، وظایفی که بر عهده سیستم آموزش قراردارد (مواردی که در مرحله دوم گفته شد)،‌ ملزومات مهم سیستم از نظر افراد مورد تعلیم، مدرسین و مدیران آموزش (بیان شده مرحله سوم) و در آخر اهداف کلی و جزئی (تعیین شده در مرحله چهارم) طراحی و برنامه ریزی شود.

دست آورد قدم چهارم:

مشخص کردن اهداف کلی سیستم آموزش مجازی مورد نظر

مشخص کردن اهداف جزئی و دقیق برای هر یک از اهداف کلی

مشخص کردن اولویت‌ها به منظور دسترسی به اهداف

مشخص کردن خط‌ مشی به منظور رسیدن به هریک از اهداف

قدم پنجم

مستند سازی خط ‌مشی :

در این مرحله حاصل کار به صورت یک سند به مدیران مربوطه ارائه می گردد. به طور معمول مدیر گروه کاری و یا یکی از افراد که می تواند گروه را رهبری نماید، مسئولیت تهیه پیش‌نویس سند ذکر شده را قبول نماید. این امکان وجود دارد که علاوه بر جزئیات مربوط به خط‌ مشی توسعه آموزش های الکترونیک، راه کارهای اجرائی‌ برای رسیدن به اهداف تعریف شده در مرحله چهارم نیز در سند اضافه گردد. کم ترین کوتاهی در نوشتن و مختصرکردن این سند، به قیمت از بین رفتن تمام هزینه هایی که در مرحله های قبل نام برده ایم، است.

فائزه خاموشی

مرکز آموزش الکترونیکی موسسه تبیان