بهانه گیری‌هایی که تازگی ندارد!

نزول آیات و معجزات بر هر كس ممكن نیست، یك نوع شایستگى و آمادگى و پاكى روح لازم دارد و این که عده ای انتظار داشتند به آنها وحی شود توقعی بیجاست و توقّعات نابجا، یا به خاطر روحیّه استكبار و خودبرتربینى است و یا به خاطر جهل و نادانى. آنكه جاهل است، نمى‏داند نزول فرشته وحى بر هر دلى ممكن نیست و حكیم، شربت زلال و گوارا را در هر ظرفى نمى‏ریزد.

اصالت به تلاش و لیاقت است، نه تقاضا و توقّع

وَ قالَ الَّذِینَ لا یَعْلَمُونَ لَوْ لا یُكَلِّمُنَا اللَّهُ أَوْ تَأْتِینا آیَةٌ كَذلِكَ قالَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ مِثْلَ قَوْلِهِمْ تَشابَهَتْ قُلُوبُهُمْ قَدْ بَیَّنَّا الْآیاتِ لِقَوْمٍ یُوقِنُونَ (بقره 118)

كسانى كه نمى‏دانند، گفتند: چرا خدا با خود ما سخن نمى‏گوید؟ یا آیه و نشانه‏اى بر خود ما نمى‏آید؟ همچنین گروهى كه قبل از آنان بودند مثل گفته آنان را گفتند، دلها (و افكار) شان مشابه است، ولى ما (به اندازه‏ى كافى) آیات و نشانه‏ها را براى اهل یقین (و حقیقت‏جویان) روشن ساخته‏ایم.

باز هم تقاضاى نابجا از سوى گروه دیگرى از كفّار! افراد ناآگاه، در برابر دعوت رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله چنین مى‏گویند: چرا خداوند مستقیماً با خود ما سخن نمى‏گوید؟ چرا بر خود ما آیه نازل نمى‏شود؟!

قرآن براى جلوگیرى از اثرات سوء احتمالى اینگونه سخن‏هاى یاوه و بیجا بر سایر مسلمانان و دلدارى به رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله، سۆال و خواست آنها را خیلى عادّى تلقّى مى‏كند كه این سۆالات حرف تازه‏اى نیست و كفارِ قبل از اینها نیز از انبیاى پیشین چنین توقّعات نابجا را داشته‏اند. سپس مى‏فرماید: طرز تفكّر هر دو گروه به یكدیگر شباهت دارد، ولى ما براى اینگونه درخواست‏ها اعتبار و ارزشى قائل نیستیم. چرا كه آیات خودمان را به قدر كفایت براى طالبان حقیقت بیان كرده‏ایم.

توقّعات نابجا، یا به خاطر روحیّه استكبار و خودبرتربینى است و یا به خاطر جهل و نادانى. آنكه جاهل است، نمى‏داند نزول فرشته وحى بر هر دلى ممكن نیست و حكیم، شربت زلال و گوارا را در هر ظرفى نمى‏ریزد.

در قرآن مى‏خوانیم: اگر پاكدل و درست كردار بودید، فرقان و قوه تمیز به شما مى‏دادیم. «إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ یَجْعَلْ لَكُمْ فُرْقاناً»(انفال، 29)

قرآن در پاسخ این ادعاهاى لجوجانه و خودخواهانه بیان میدارد که اگر به راستى منظور آنها درك حقیقت و واقعیت است، همین آیات را كه بر پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) نازل كردیم نشانه روشنى بر صدق گفتار او است، چه لزومى دارد كه بر هر یك یك از افراد مستقیما و مستقلا آیاتى نازل شود؟

نظیر این سخن را در سوره مدثر آیه 52 نیز مى‏خوانیم: بَلْ یُرِیدُ كُلُّ امْرِئٍ مِنْهُمْ أَنْ یُۆْتى‏ صُحُفاً مُنَشَّرَةً:" هر یك از آنها انتظار دارند اوراق متعددى از آیات بر آنها نازل گردد"! چه انتظار بیجایى!!

اصولاً این كار، علاوه بر اینكه هیچ گونه ضرورتى ندارد برخلاف حكمت پروردگار است زیرا:

اولا اثبات صدق پیامبران براى همه مردم از طریق آیاتى كه بر خود آنها نازل مى‏شود كاملا ممكن است.

ثانیا نزول آیات و معجزات بر هر كس ممكن نیست، یك نوع شایستگى و آمادگى و پاكى روح لازم دارد، این درست به آن مى‏ماند كه تمام سیم‏هاى شبكه وسیع برق یك شهر (اعم از سیم هاى قوى و بسیار نازك) انتظار داشته باشند كه همان برق فوق العاده نیرومندى كه به نخستین كابل هاى قوى منتقل مى‏شود به آنها  نیز منتقل گردد، مسلما این انتظار، انتظار غلط و نابجایى است، آن مهندسى كه آن سیمها را براى انجام وظائف مختلف تنظیم نموده سهم همه آنها را منظور كرده، بعضى بلاواسطه از مولد برق نیرو مى‏گیرند و بعضى با واسطه با ولتاژهاى مختلف.

یک نکته: دل هاى آنها همانند یكدیگر است‏!!

در آیه فوق خواندیم كه قرآن مى‏گوید: این بهانه‏گیری ها تازگى ندارد، اقوام منحرف پیشین نیز همین حرفها را داشتند، گویى دلهاى آنها درست همانند هم ساخته شده، این تعبیر اشاره به این نكته نیز مى‏باشد كه گذشت زمان و تعلیمات پیامبران مى‏بایست این اثر را گذارده باشد كه نسل هاى آینده سهم بیشترى از آگاهى پیدا كنند و سخنان بى‏اساسى كه نشانه نهایت جهل و نادانى است كنار بگذارند، اما متاسفانه این گروه از این برنامه تكاملى هیچ گونه سهمى نبرده‏اند هم چنان در جا مى‏زنند، گویى تعلق به هزاران سال قبل دارند و گذشت زمان كمترین تكانى به فكر آنها نداده است.

پیام‏های آیه

1ـ اصالت به تلاش و لیاقت است، نه تقاضا و توقّع. گروهى هستند كه به جاى تلاش و بروز لیاقت، همیشه توقّعات نابجاى خود را مطرح مى‏كنند. «لَوْ لا یُكَلِّمُنَا اللَّهُ»

2ـ سنّت خداوند اتمام حجّت و بیان دلیل است، نه پاسخگویى به خواسته‏ها و تمایلات نفسانى هر كس. «قَدْ بَیَّنَّا الْآیاتِ»

منابع:

1-  تفسیر نور ج1

2-  تفسیر نمونه ج1