تبیان، دستیار زندگی
قلعه جمشیدی که به قلعه گبری هم معروف است، از آثار باستانی شهرستان نیمور در نزدیکی محلات به شمار می رود که برای دیدن آن باید راهی استان مرکزی شوید.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

قلعه‌ای که هیچگاه تسخیر نشد
قلعه جمشیدی


قلعه جمشیدی که به قلعه گبری هم معروف است، از آثار باستانی شهرستان نیمور در نزدیکی محلات به شمار می رود که برای دیدن آن باید راهی استان مرکزی شوید. قلعه ای که تاریخ نگاران قدمت آن را به زمان پادشاهی جمشید نسبت داده‌اند و مردم این شهر در زمان حمله آزادخان افغان به این منطقه در این قلعه پناه می‌بردند.

می گویند در زمانی که قلعه جمشیدی پناهگاه بود، نیروهای آزادخان افغانی بعد از مدت‌ها محاصره نتوانستند وارد این قلعه شوند. این قلعه، دارای خندق و دروازه چوبی مجهز به ابزارهای ضد حریق بوده‌ است و راه‌های پنهانی، آن را به خارج وصل می‌کرده.

بالای دروازه قلعه، تالاری بوده که 20 نفر می‌توانسته‌اند در آنجا تیراندازی کنند. در داخل این قلعه کانال‌های زیر زمینی وجود داشته که به زمین‌های زراعی اطراف شهر منتهی می‌شده‌است. قلعه جمشیدی که به قلعه گبری نیز شهرت داردگفته شده آزادخان افغانی در حمله‌ای که به این شهر داشته، نتوانسته به این قلعه نفوذ کند و مردم این شهر در اینجا سنگر گرفته بودند.

قلعه جمشیدی

این محاصره مدت‌ها ادامه یافت و هیچ کس قادر به نفوذ به داخل قلعه نشده‌است. اهالی شهر در زمان محاصره به صورت محرمانه از کانال‌های زیر زمینی بیرون رفته و آذوقه به داخل قلعه حمل می‌کرده‌اند.

می گویند در داخل این قلعه نقب هایی وجود داشت که به زمین های زراعی اطراف نیمور منتهی می شده است و مهاجمین از وجود چنین نقب هایی اطلاع نداشته اند. اهالی نیمور در زمان محاصره از این نقب ها بیرون آمده و آذوقه به داخل قلعه حمل می کرده اند

مطلعین محلی می گویند در داخل این قلعه نقب هایی وجود داشت که به زمین های زراعی اطراف نیمور منتهی می شده است و مهاجمین از وجود چنین نقب هایی اطلاع نداشته اند. اهالی نیمور در زمان محاصره از این نقب ها بیرون آمده و آذوقه به داخل قلعه حمل می کرده اند.

بر خلاف ظاهر معمولی و خرابه قلعه، این بنا، تماشایی‌ترین و جالب‌ترین بنای نیمور به حساب می‌آید. بیش از یک قرن پیش، ناصرالدین شاه در سفرش به عراق عجم از قلعه جمشیدی به عنوان دو قلعه خیلی محکم یاد کرده است.

قلعه جمشیدی

در پشت‌بام قلعه و روی دروازه، سنگابی بزرگ بوده است که حدود 20 من شاه، (6 کیلو) آب می‌گرفته و هنگام نیاز لحظه‌ای راه آب آن را باز می‌کردند. این آب از سنگاب به وسیله تنبوشه‌ای، مخصوص به روی دروازه قلعه پخش و آن را خیس نگاه می‌داشته است.

آنچه که در خاطر مردم نیمور مانده این است که این قلعه بارها نیموری‌ها را از حمله دشمنان و همچنین از تاخت و تاز و غارت یاغیان، در امان نگه داشته است.

در حال حاضر این قلعه رو به انهدام کامل است و فقط دیواری از آن که به عنوان دیوار یک خانه مسکونی استفاده می شود و دو برج قلعه که تقریباً شکل اولیه آنها حفظ شده، باقی مانده است. در مجاورت این قلعه یک دیوار بلند خشتی نیز وجود دارد که گویا حصار اصلی روستا بوده است و علاوه بر این در پیرامون این قلعه بقایای قلعه دیگری به نام قلعه نایب حاج عبدل نیز مشهود است.

فراوری: الهام مرادی

بخش گردشگری تبیان


برگرفته از همشهری، بیابان های ایران