مواد غذایی موثر در بروز یبوست
همان طور که برخی از مواد غذایی مانند خوردنی‌های حاوی فیبر زیاد در پیشگیری و درمان یبوست موثر هستند، برخی از خوردنی‌ها نیز این مشکل گوارشی را تشدید می‌کنند.
مهم‌ترین مواد غذایی که باید برای پیشگیری از یبوست از مصرف آن‌ها پرهیز کنید عبارتند از:
* غذاهای فرآوری شده به صورت منجمد، برگرها و پیتزا همگی به بروز یبوست کمک می‌کنند.
مواد غذایی فرآوری شده، ریزمغذی‌های ضروری خود را در روند فرآوری از دست می‌دهند و حاوی فیبر اندکی هستند و آنچه باقی می‌ماند و به عنوان پیتزا یا نودل عرضه می‌شود در تشدید یبوست نقش قابل ملاحظه‌ای خواهد داشت.
* شیرینی‌ها و تنقلات نشاسته‌ای نیز حاوی قند و چربی فراوان هستند. این خوراکی‌ها هر چند با چای و قهوه دلچسب به نظر می‌رسند اما در واقع ذخیره فیبر بسیار اندکی دارند و به بروز یبوست کمک می‌کنند.
برای ایجاد تعادل در دستگاه گوارشی پس از مصرف این خوراکی‌ها مصرف مواد غذایی حاوی فیبر فراوان مثل میوه و سبزی توصیه می‌شود.
* مصرف انواع گوشت بدون سبزیجات مکمل در کنار هر وعده غذایی از عوامل موثر در بروز یبوست است. به این ترتیب توصیه می‌شود که حتماً همراه با مواد گوشتی از سالاد و سبزیجات پخته نیز استفاده کنید.
غلات سبوس‌دار نیز غنی از فیبر خوراکی هستند.
* کافئین نیز در ایجاد و تشدید یبوست نقش موثری دارد. هر چند معمولاً نمی‌توان به طور کامل مصرف قهوه، چای یا کولاها را ترک کرد اما وابستگی به مصرف زیاد این نوشابه‌ها موجب خشک شدن آب بدن می‌شود که خشکی بدن نیز از عوامل اصلی بروز یبوست است.
* مصرف مواد غذایی پرچرب از جمله چیپس و فست‌فودها نیز عمل هضم غذا را دشوار می‌سازد و هر چه مصرف مواد چرب و شور بیشتر شود، احتمال بروز مشکلات گوارشی نیز تشدید می‌شود.
در واقع غذاهای چرب فرآیند هضم را کندتر می‌کند و خطر یبوست را افزایش می‌دهد.
* فرآورده‌های لبنی پرچرب نیز فاقد فیبر خوراکی هستند و به همین دلیل در فهرست غذاهای تشدید کننده یبوست قرار می‌گیرند.
اگر دچار یبوست شدید از خوردن پنیر و شیر به هنگام صبحانه پرهیز کرده و در عوض از نان جوی دو سر و ماست استفاده کنید.
* مصرف چای جوشیده و مانده به دلیل وجود مواد قابض به نام تانن موجب بروز یبوست در افراد می‌شود.
چای دم کشیده دارای عطر و طعم متبوعی است که مصرف آن موجب رفع خستگی در افراد می‌شود. اما چای جوشیده دارای رنگ سیاه، بو و مزه نامطبوع است و مصرف آن موجب بروز یبوست در افراد می‌شود. چای جوشیده سرشار از مواد قابض به نام تانن است که بر اثر جوشیدن چای وارد آن می‌شود و رنگ و مزه چای را تغییر می‌دهد.
طرز دم کردن چای صحیح این است که مقداری چای خشک در قوری ریخته و آب جوش به آن اضافه شود به مدت 10 تا 20 دقیقه روی شعله غیرمستقیم قرار گیرد و به آرامی دم بکشد.
* مصرف آب همراه با غذا موجب بروز یبوست می‌شود. یکی از علل عمده بسیاری از ناراحتی‌های گوارشی، مصرف چای و مایعات همراه با غذا یا بلافاصله بعد از آن است. مصرف آب همراه با غذا موجب تغییرات زیادی در شیره گوارشی می‌شود زیرا در این صورت غذا کاملاً جویده نمی‌شود و شیره غدد بزاقی به اندازه کافی ترشح نمی‌شود و موادی همچون نشاسته هضم نخواهد شد.
مصرف انواع گوشت بدون سبزیجات مکمل در کنار هر وعده غذایی از عوامل موثر
در بروز یبوست است. به این ترتیب توصیه می‌شود که حتماً همراه با مواد گوشتی
از سالاد و سبزیجات پخته نیز استفاده کنید
مصرف مایعات همراه با غذا باعث ناراحتی‌های گوارشی و چاقی بیش از حد بلغمی می‌شود و در افرادی که دچار ناراحتی‌های کبدی هستند، باعث لاغرتر شدن روز به روز آن‌ها می‌شود. از دیگر مضرات مصرف آب همراه با غذا در افراد این است که این گونه افراد به طور مداوم از یبوست مزاج رنج می‌برند و روز به روز عصبی و عصبی‌تر می‌شوند؛ به دلیل این که غذا جویده نمی‌شود و آنزیم پتیالین و ماده با ارزش موسین در بدن تولید نمی‌شود. موسین ماده لعاب‌داری است که جداره معده و روده را می‌پوشاند و از آن در مقابل اسید معده محافظت می‌کند.
فرآوری: مریم مرادیان نیری
بخش تغذیه و آشپزی تبیان
منابع:
ایسنا
فارس - محمد صالحی سورمقی، استاد داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران
فارس - سیدعلی ابوالحبیب، متخصص داخلی
مطالب مرتبط:
مواد غذایی مفید برای آن‌هایی که یبوست دارند
اگر نفخ می‌کنید این‌ها را نخورید
غذاهای مفید در زمان اسهال و یبوست
رژیم غذایی در پیشگیری و درمان یبوست
یبوست هنگام روزه داری شایع است
کلیپ های مرتبط:
