تبیان، دستیار زندگی
یک ماهی است دستگاه های دولتی کشور در تب و تاب تدوین سیاست های جدید جمعیتی برای «ایران» 70 میلیونی هستند که پیش از این شعارش «فرزند کمتر، زندگی بهتر» بود .
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

پول بگیرید؛ بچه بیارید


یک ماهی است دستگاههای قانونگذاری، نظارتی و اجرایی کشور در تب و تاب تدوین سیاست های جدید جمعیتی برای «ایران» 70 میلیونی هستند که پیش از این شعارش «فرزند کمتر، زندگی بهتر» بود اما گویی قرار است از این شعار فاصله بگیرد و فرزندان بیشتری را در خود جای دهد.

مقام معظم رهبری حدود یک ماه پیش در ایام ماه مبارک رمضان در دیداری به مسولین و کارگزاران نظام هشدار دادند که «اگر سیاست كنترل جمعیت ادامه پیدا كند، به تدریج دچار پیری و در نهایت كاهش جمعیت خواهیم شد.»

ایشان از مسئولان خواستند باید با جدیت در سیاست كنترل جمعیت تجدید نظر كنند و نسبت به فرهنگ سازی در این باره اقدام كنند.

نوزاد و مادر

حسینعلی شهریاری رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی معتقد است که بازنگری در قوانین و سیاست های جمعیتی کشور اقدامی زمان بر است و باید کار کارشناسی لازم به این منظور صورت گیرد.

وی همچنین جمعیت را موضوعی چند وجهی می داند و معتقد است برای تغییر سیاست های جمعیتی باید اقداماتی در حوزه های مختلف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به صورت توامان انجام شود.

مشروح گفت وگوی تبیان با حسینعلی شهریاری را در زیر می خوانید:

-چند روزی است که دولت رسما خبر از تهیه لایحه ای برای افزایش جمعیت داده، فکر می کنید برای تغییر سیاست های جمعیتی کشور چه تغییراتی در قوانین باید صورت گیرد؟

ما می خواهیم تمام قوانین قبلی راجع به سیاست های جمعیتی را بازنگری کنیم و قانون جامعی تهیه کنیم که هم مورد تایید مجلس، هم شورای عالی انقلاب فرهنگی و هم سیاستگذاران کلان کشور باشد.

این موضوع البته قدری نیازمند زمان است، به همین منظور ما کمیته ای تشکیل دادیم که اقدامات کارشناسی در این باره را انجام دهد چرا که نمی خواهیم طرحی بدهیم که کوتاه مدت باشد و بعدا مجبور شویم آن را برای اصلاح به مجلس بیاوریم.

موضوع مهم این است که تسهیلات برای جوانان فراهم باشد تا آنها در سن مقرر خود ازدواج کنند. متاسفانه در حال حاضر سن ازدواج بالای 26، 25 سال است زیرا هم خانم ها می خواهند تحصیلات عالیه داشته باشند و هم امکاناتی نیست که پیش از آن ازدواج کنند.

-برای تشویق مردم به داشتن فرزندان بیشتر چه راهکارهایی را می توان مدنظر داشت؟

بخشی از اقداماتی که در جهت اصلاح سیاست های جمعیتی انجام می شود فرهنگی است. به هر حال همه کارها را نمی توان با مشوق های مالی حل کرد. جامعه نخبگان ما را نمی توان با مشوق های مالی تشویق کرد که تعداد فرزندان بیشتری داشته باشند. برای همین باید کار فرهنگی اساسی در جامعه صورت گیرد.

البته ما می توانیم با مشوق های مالی نظر روستاییان و اقشار آسیب پذیر را نسبت به موضوع افزایش جمعیت جلب کنیم ولی ما می خواهیم جمعیتی افزایش یابد که سالم، تحصیلکرده و کارآمد باشد و مشکلات جامعه را در آینده حل کند. نمی خواهیم این جمعیت بالا سربار جامعه باشد. مثلا هندوستان و پاکستان جمعیت بالایی دارند اما واقعا نتوانسته اند جامعه شان را اصلاح کنند. قطعا آنچه مدنظر مقام معظم رهبری هم بوده همین است.

حسینعلی شهریاری

-آیا ضمانتی هست که قانون تدوین شده در این زمینه امکان اجرا هم داشته باشد؟

من معتقدم باید کار فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی را توامان به پیش برد و بار مالی تعریف کرد که توان اجرای آن از سوی دولت وجود داشته باشد.

یکی از معضلات اصلی جامعه ما این است که هشت میلیون جوان ازدواج نکرده داریم که باید بتوانیم تسهیلات ازدواج را برای آنها فراهم کنیم تا حداقل نیمی از آنها ازدواج کنند. در این صورت اگر هرکدام یک بچه هم داشته باشند چهار میلیون نفر به جمعیت اضافه خواهد شد.

موضوع مهم این است که تسهیلات برای جوانان فراهم باشد تا آنها در سن مقرر خود ازدواج کنند. متاسفانه در حال حاضر سن ازدواج بالای 26، 25 سال است زیرا هم خانم ها می خواهند تحصیلات عالیه داشته باشند و هم امکاناتی نیست که پیش از آن ازدواج کنند.

-چه ابعاد دیگری در اتخاذ این نوع سیاست ها موثر است؟

موارد مربوط به سیاستهای جمعیتی موضوعی است که باید آن را به عنوان یک مجموعه دید. این یک موضوع تک بعدی نیست بلکه مساله ای چند وجهی است و باید تمام زمینه ها در آن لحاظ شود.

علیرضا محجوب عضو کمیسیون اجتماعی مجلس هم با اشاره به تهیه لایحه ای در دولت برای افزایش جمعیت می گوید که در اولین گام از اتخاذ این سیاست باید قانون مربوط به حق بیمه فرزندان سوم به بعد اصلاح شود

-با توجه به اینکه کمیسیون بهداشت پیش از این طرحی را در خصوص افزایش جمعیت بررسی می کرد، لایحه دولت را چطور مورد توجه قرار می دهید؟

لایحه دولت در خصوص افزایش جمعیت هم در صورتی که به مجلس برسد به کمیسیون بهداشت واگذار خواهد شد و ما نقطه نظرات دولت را هم در این باره اخذ می کنیم.

علیرضا محجوب

علیرضا محجوب عضو کمیسیون اجتماعی مجلس هم با اشاره به تهیه لایحه ای در دولت برای افزایش جمعیت می گوید که در اولین گام از اتخاذ این سیاست باید قانون مربوط به حق بیمه فرزندان سوم به بعد اصلاح شود.

مشروح گفت و گوی محجوب با سایت اطلاع رسانی تبیان را در زیر می خوانید:

-ارزیابی شما از قوانین مربوط به جمعیت که پیش از این وجود داشته چیست؟

قانونی که در گذشته تصویب شده بود تنها مضراتش متوجه کارگران بود چرا که براساس آن مزایای بیمه فرزند سوم به بعد خانواده هایی که بیش از سه فرزند داشته باشند قطع شد.

در حال حاضر نیز که سیاست های جمعیتی کشور تغییر کرده، سازمان تامین اجتماعی کماکان از محل دریافت حق بیمه فرزندان چهارم و پنجم کسانی که عمدتا از فقیرترین اقشار هستند درآمد کسب می کند.

- فکر می کنید قوانین موجود نیازمند چه نوع تغییری است؟

با توجه به اینکه در گذشته تمامی آثار کنترل جمعیت ارشادی بوده و تنها همین قانون عملیاتی بوده در اولین اقدام باید این قانون را ملغی کنیم. تا زمانی که چنین اقدامات عملیاتی صورت نگیرد این حرفها در حد شعار تلقی می شود.

-به نظر شما چه نوع سیاستی باید برای تغییر قوانین جمعیتی حاکم شود؟

ما معتقدیم مهمترین موضوع این است که بدانیم روبرو شدن با مساله جمعیت یک سیاست واحد مطالبه نمی کند و باید با این موضوع به شکل شناور رفتار کرد.

سارا کیان

بخش اجتماعی تبیان