معلولیت در دنیای ICT

پیشرفت‌ها و دگرگونی‌های عظیم در زمینه علم پزشكی و سلامت در زمینه افزایش طول عمر در بیماران ، معلولان و سالمندان باعث توجه روزافزون به مسئله چگونه بودن و چگونه زیستن و به بیان دیگر كیفیت زندگی شده است .

مفهوم سلامتی نه فقط نبود بیماری، بلكه وجود رضایت كامل جسمی، روانی و اجتماعی است.

وجود تفاوت در سطح زندگی افرادی كه دارای ناتوانی جسمی هستند با افراد دیگر، مسلمأ تفاوت شگرفی را در كیفیت زندگی آن ها ایجاد می کند.

در برخی از افراد دچار ناتوانی‌های جسمی و حركتی دیده می شود كه از این وضعیت ناتوانی راضی هستند و اظهار می‌كنند كه این وضعیت، امكان كنترل بهتری بر ذهن و بدن ایجاد می‌كند و به زندگی هدف و معنی می‌بخشد

در كل، كیفیت زندگی ممكن است ساده به ‌نظر برسد اما مفهومی بسیار پیچیده دارد كه شاید بتوان گفت نه خود وضعیت به تنهایی، بلكه نوع نگرش و شیوه مواجهه فرد با وضعیت‌های زندگی، از عوامل مهم تأثیرگذارنده بر آن است.

برای افرادی كه دارای ناتوانی جسمی و حركتی هستند و یا به عبارتی معلول هستند امکان تطابق عادى براى آنان نیست و یا مشكل است، آن ها نمى‌توانند خود را با محیط آنچنان که ضرورى است سازگار کنند، زیرا چشمشان خوب نمى‌بیند، گوششان خوب نمى‌شنود، اعضاى بدنشان خوب کار نمى‌کند.

این خود منشاء بسیارى از نابسامانى‌هاست و از جمله عواملی است كه منجر به دوری آن ها از جامعه و افراد می شود و افسردگی را به دنبال می آورد .

اعضای بدن مصنوعی با حرکات ریز

به تازگی پروتزهای پیشرفته و هوشمندی برای معلولان طراحی شده است كه با استفاده از این پروتزها آنها قادرند همه فعالیت‌های عادی خود را انجام داده به زندگی عادی و طبیعی خود بازگردند. پروتزها وسایلی هستند که جایگزین اندام و یا اعضای از دست رفته بدن فرد می‌شوند و روی قسمت خارجی بدن فرد کار گذاشته می‌شوند . پروتزها همانند جنبه ظاهری و زیبایی نداشته و معلولان یا افرادی که بر اثر حوادث، سوانح یا بیماری، عضو خود را از دست داده‌اند می‌توانند با استفاده از پروتزهای جدید و هوشمند همه حرکات معمولی و حتی ظریف از جمله گرفتن اشیا کوچک، راه رفتن با سرعت‌های مختلف و حتی رانندگی را انجام دهند .

کنترل صندلی با ذهن

پس از طراحی صفحه كلید مغزی برای افراد معلول توسط محققان كه به وسیله آن بتوانند صفحه كلید را به وسیله مغزشان كنترل كنند این بار نوبت به صندلی چرخداری رسید كه معلولان آن را با فرمان مغز هدایت كنند.

این صندلی چرخدار با استفاده از الكترودها برای شناسایی امواج ذهنی به چهار فرمان ابتدایی پاسخ می‌دهند. برای حركت به جلو، كاربر باید یك مکعب روبیک در حال حركت را تصور كرده، برای حركت به چپ باید نوشتن یك نامه و برای حركت به راست چند حالت ریاضی پایه را در ذهن بیاورد و در نهایت برای توقف باید چشمان خود را ببندد.

بازیابی توان حركتی با رابط ها

متخصصان رابط عصبی جدیدی با قابلیت آموزش مجدد مسیرهای آسیب دیده شبكه حركتی مغز را طراحی كرده اند كه بتوانند الگوی كنترل حركات برای تمام بیماران حتی افراد معلول را طراحی كنند. در نخستین گام امواج مغزی افراد سالم در سیستم ذخیره و این سیگنال ها به خروجی قابل درك برای پوشش خارجی رباتیك تبدیل می شوند  سپس سیستم با بیماران دچار سكته مغزی با توانایی نسبی انجام حركات آموزش می بیند .

چشمی برای نابینایان

چشم بیونیكی به 24 الكترود با یك سیم كوچك مجهز بوده كه از پشت چشم به یك گیرنده متصل در پشت گوش وصل می‌شود. این سیم در نزدیكی شبكیه درون چشم جای دارد. پالسهای الكتریكی از میان دستگاه ارسال شده و شبكیه را تحریك می‌كنند. این پالسها سپس به مغز باز گشته و تصویر را ایجاد می‌كنند.  این دستگاه را برای ارائه حركت مستقل به نابینایان تولید كرده اند.

هم نوعان سالم باید همواره بکوشند تا کمبود موجود در معلولان رابه صورت یک جریان طبیعی نشان دهند و کاری نکنند که این کمبود، زندگی معلول را از حالت طبیعی خارج کند و او را به فردی منزوی و جدای از جامعه تبدیل سازد .

منابع:

As Prosthetics Improve, Amputees Face New Choices

How Thought-Controlled Wheelchairs Work"by Ed Grabianowski"

annualreviews