توصیه هایی پزشکی برای كارمندان پشت میزنشین

مشاغل اداری و پشت میزنشینی این روزها بسیار زیاد شده است و متأسفانه اثرات مضر آن بر جسم افراد روز به روز بیشتر دیده می شود. در واقع بدن ما طوری طراحی نشده است كه بتوانیم ساعت های متمادی را پشت میز بنشینیم. اما به ناچار بسیاری از ما به انجام چنین كاری مشغول هستیم، بخصوص اگر با رایانه كار می كنیم، فشار زیادی به بدن ما وارد می شود. در اینجا سعی می كنم كه به عوارض شایع و متداول چنین مشاغلی و نیز راه های حفظ سلامت جسم اشاره كنم.

1- از عوارض شایع و دردسر آفرین، افزایش وزن است. بنابراین این گونه افراد باید حتماً در طول روز برنامه پیاده روی، دو یا ورزش های دیگر را داشته باشند. باید توجه داشت که این برنامه ورزشی حتماً در طی روز آنها گنجانده شود.

2- خطر دیگر این جور مشاغل ضعف عضلانی مثل عضلات سرین، شكم و پشت است كه موجب كمردرد یا تغییر شكل بدن می شود و گاهی این تضعیف عضلات به حدی شدید است كه فرد بارها و بارها به دلیل كمردرد و درد پشت مجبور به استراحت در منزل می شود. بنابراین این افراد حتماً باید در اوقات فراغت خود در طول روز، ورزش های مخصوص كمر، پشت و گردن را انجام دهند تا این عضلات استحكام خود را حفظ كنند. همان طور كه پشت میز كار خود نشسته اید می توانید عضلات شكم و سرین را چند بار و هر بار به مدت 10 دقیقه سفت و بعد رها كنید. بهتر است بیش از 50 دقیقه به طور ممتد پشت میز خود ننشینید، بلكه بعد از 50 دقیقه نشستن چند دقیقه بلند شوید، كمی راه بروید، كمر خود را به طرفین خم و راست كنید. دستهایتان را از ناحیه كتف بچرخانید. بكوشید دستان خود را باز كرده و حالت كششی به بدن بدهد تا عضلات گردن، كمر، پشت، ران، شانه و سینه به حالت كشش در آیند و تقویت شوند.

بعد از 50 دقیقه نشستن چند دقیقه بلند شوید، كمی راه بروید، كمر خود را به طرفین خم و راست كنید.دستهایتان را از ناحیه كتف بچرخانید.

3- استفاده از صندلی ارگونومیك با قابلیت تنظیم را فراموش نكنید. ارتفاع صندلی تان باید به گونه ای باشد كه كف پایتان روی زمین قرار گرفته و زانوهایتان زاویه 90 درجه داشته و ران هایتان موازی زمین باشد. ارتفاع 41 تا 52 سانتی متر مناسب است. ابعاد نشینگاه صندلی باید طول و عرض 40 تا 48 سانتی متر داشته و برای افراد چاق پهن تر نیز باشد. ضخامت تشك صندلی در حدود 4 تا 5 سانتی متر باشد و لبه جلویی صندلی گرد و لبه بیرونی آن نرم باشد. زاویه پشتی صندلی با تشك آن حداقل 95 تا 110 درجه است. عرض پشتی صندلی باید حداقل 32 تا 36 سانتی متر باشد. ارتفاع پشتی صندلی نیز بین 50 تا 82 سانتی متر توصیه می شود. صندلی باید در قسمت گودی كمر، محدب و در قسمت پشت دارای كمی قوس مقعر باشد. صندلی های كامپیوتر بهتر است دسته دار باشند. فراموش نكنید حتماً هنگام كار با كامپیوتر به پشتی صندلی تكیه كنید تا از كمر و ستون فقرات شما حمایت كند. ضمناً فقط هنگامی كه با موس كار نمی كنید و تایپ انجام نمی دهید، ساعد شما باید بر روی دسته صندلی قرار گیرد.

ارتفاع صندلی تان باید به گونه ای باشد كه كف پایتان روی زمین قرار گرفته و زانوهایتان زاویه 90 درجه داشته و ران هایتان موازی زمین باشد.

4- مانیتور مناسب بكار برید. بهتر است مانیتور در مركز میز و درست در مقابل چشم شما قرار گیرد. هر چه صفحه مانیتور بزرگتر باشد تصویر راحت تر دیده می شود و تطابق و تقارب چشم ها كمتر شده و بنابراین دیرتر خسته می شود. فاصله مناسب مانیتور تا چشمان شما 50 تا 60 سانتی متر یا معادل یك دست كشیده شماست. بخش بالایی مانیتور باید هم سطح چشمان شما باشد. برای این كار می توانید صندلی خود را بلندتر كنید و یا مانیتورتان را پایین تر بیاورید. فراموش نكنید اگر از عینك استفاده می كنید، مانیتور را كمی به سمت بالا بچرخانید، طوری كه بخش پایینی آن به چشم شما نزدیك تر باشد.

5- خستگی چشم از دیگر عوراض كار با رایانه است. از خیره شدن به تصویر مانیتوری كه نقص دارد بپرهیزید. تماشای تصاویری كه برفك یا لرزش دارد، چشم را خسته می كند. استفاده از عینك برای افرادی كه دارای عینك هستند، هنگام كار با كامپیوتر ضرورت دارد. اما استفاده بی مورد از عینك هایی كه دارای شیشه های رنگی هستند سبب خستگی چشم خواهد شد.

هرگز به مدت طولانی به مانیتور نگاه نكنید. حداكثر پس از هر 2 ساعت، 5 دقیقه چشمان خود را ببندید. یك روش دیگر برای رفع خستگی چشم این است كه هر 20 دقیقه، 20 ثانیه به چشمانتان استراحت دهید و اشیاء دور را در فاصله 6 متری نگاه كنید.

اندازه حروف باید 2 تا 3 مرتبه بزرگتر از ریزترین متنی باشد كه شما می توانید بخوانید. به علاوه خواندن مطالب با رنگ مشكی بر روی صفحه سفید بسیار آسان و واضح است. اگر مطلبی را در صفحه مانیتور مطالعه می كنید، به علت تغییرات دائمی جسم دیدنی و تغییرات دائمی نور خواندن بسیار خسته كننده می شود و این عمل فشار زیادی به عضلات چشم وارد می كند. نكته مهم دیگر برای كاستن از خستگی چشم این است كه نور مانیتور را تنظیم كنید .شما باید نور مانیتورتان را به گونه ای تنظیم كنید كه تقریباً مشابه سطح روشنایی محیطی باشد كه دقیقاً در پشت آن قرار دارد. اگر بین روشنایی مانیتور و محیط پیرامون آن تفاوت روشنایی شدید وجود داشته باشد، شما دچار سردرد و مشكلات بینایی خواهید شد. بنابراین در ساعات مختلف روز، نور مانیتورتان را با نور اتاق تنظیم كنید.

برای رفع خستگی چشم هنگام کار با کامپیوتر، هر 20 دقیقه، 20 ثانیه به چشمانتان استراحت دهید و اشیاء دور را در فاصله 6 متری نگاه كنید.

6- درد انگشتان و مچ دست و نشانگان تونل مچ دست (سندرم تونل كارپال) از عوارض استفاده مستمر از كامپیوتر و سایر وسایل اداری محیط كار است. برای پیشگیری رعایت نكات زیر ضروری است:

باید صفحه كلید کامپیوتر هم سطح آرنج شما یا هم ارتفاع با دسته صندلی قرار گیرد. به طوری كه تقریباًَ صفحه كلید هم سطح ران های شما پشت میز كامپیوتر باشد. در شرایط مطلوب ساعدها تقریباً موازی با افق بوده و زاویه بین مچ دست و ساعد 5 تا 10 درجه است و زاویه بین بازو و ساعد روی دسته صندلی باید حدود 90 درجه باشد. در هنگام تایپ كردن از هر دو دست كمك بگیرید و با نیروی متوسط و ملایمی روی صفحه كلید فشار وارد كنید. فراموش نكنید که هنگام تایپ كردن نباید مچ دستتان بر روی جایی قرار گیرد یا خم شود و به سمت بالا یا پایین زاویه دار قرار نداشته باشد. گاهی به مچ هایتان استراحت دهید و به آنها ورزش دهید.

7- دردهای مزمن گردن و شانه هم می تواند از الطاف كار با رایانه باشد. به منظور پیشگیری از این عارضه اولاً صفحه مانیتور را دقیقاً روبروی خود قرار دهید و از قرار دادن آن در گوشه های میز خودداری كنید تا مجبور نشوید هنگام استفاده از آن، به خصوص موقع تایپ، مرتباً گردن خود را به این سو و آن سو بگردانید. همچنین سعی نمایید در نزدیكترین فاصه از صفحه كلید باشید تا از مشكلات مختلف گردن و شانه در امان باشید.

منبع: سایت شمیم