سفر به دنیای خوراکی‌ها
قطعا هیچ کس به قصد خوردن سفر نمی کند اما واقعیت این است که بعد از انگیزه های طبیعت گردی و آشنایی با فرهنگ های جدید، خوردن یکی از انگیزه های مهم سفر است. قطعا برای هر مسافری جالب است که دستپخت یک تبریزی اصیل، یک خوزستانی سنتی یا یک مشهدی قدیمی را بچشد.
در سفرهای خارجی هم وضع همین طور است. خیلی از مردمی که به شرق آسیا، هندوستان، افریقا یا مکزیک سفر می کنند، دوست دارند طعم واقعی غذاهای این کشورها را بچشند. غذا در واقع بخش مهمی از فرهنگ هر کشور است که تاریخ و طبیعت و آداب و رسوم مردم آن منطقه را نشان می دهد. به همین دلیل است که یكی از انواع گردشگری دنیا که امروز هم رواج زیادی پیدا کرده، گردشگری Food & Drink است.
ایران در این زمینه هم گردشگران را به سوی خود می‌خواند. مسافران از میوه‌های شگفت‌انگیز و از انگور و خربزه و گرمك و انواع هندوانه و خرما و پسته و بادام و حتی بادمجان ایران صحبت به میان آورده‌اند. تا آنجا که«شاردن» تا به شربت معطری كه عطش تب‌آلوده او را فرو‌می‌نشاند، بسیار ارزش می‌نهاد.
جالب اینكه نحوه غذا خوردن ایرانیان، یك نوع سبك زندگی را در اروپا به‌وجود آورد. «كلمان هوار» با اطمینان خاطر می گوید كه قهوه‌خانه را «تونو» در اروپا معمول كرد. رونق و اشتهار قهوه‌خانه‌های پاریس هم در تاریخ ادبی و هنری قرن هجدهم، فصلی بسیار معروف است. اولین قهوه‌خانه‌ای كه برای مشتریانش آب یخ آورد، «پروكوپ» بود و مردم پاریس بلافاصله از این نوشیدنی فرح‌بخش و خنك‌كننده استقبال كردند، ولی نمی‌دانستند كه آب یخ و انواع شربت در ایران متداول است.
غذاهای فراموش شده
كشور ما با داشتن حدود 1400 نوع غذای خاص، از جایگاهی ویژه در میان آشپزی ملل برخوردار است، اما متاسفانه این امكان در رستوران‌های ما نادیده گرفته شده و كمتر از این تنوع استفاده می‌شود و غذاهای استان‌های مختلف اغلب در همان استان‌ها باقی می‌ماند به گونه‌ای كه مردم شهرها و استان‌های دیگر خیلی با آنها آشنا نیستند. در هر حال این روزها هر كسی كه به غذاهای سالم دیگر كشورها علاقه دارد یا دوست دارد با روش‌های پخت دیگری هم آشنا شود یا حتی قصد راه‌اندازی یك كار پردرآمد را دارد، به آشپزی ملل فكر می‌كند.
آشپزخانه ملل
آشپزی ملل، مجموعه‌ای از طعم، عطر و سلیقه را از فرهنگ‌های گوناگون و سرزمین‌های دور و نزدیك وارد خانه‌های ما كرده و متقابلا این امكان را به ما می‌دهد تا مردم كشورهای دیگر را تحت تاثیر فرهنگ غذایی خود قرار دهیم.
تنوع غذاهای ژاپنی به دلیل جزیره‌ای بودن این كشور و استفاده از مواد دریایی بسیار زیاد است. ایتالیا به دلیل هم مرز بودن با فرانسه، سوئیس، اتریش و اسلوانی و رفت و آمدها طولانی طی قرون، تركیبی از فرهنگ‌های مختلف را در آشپزی‌اش ارائه می‌كند و هند با 25 استان، 18 زبان اصلی و 7 مذهب، این تركیب را در سفره غذایش نیز نشان می‌دهد. آشپزی تایلندی هم مثل غذای همسایگان این كشور مانند برمه، لائوس، كامبوج، ویتنام و مالزی با افزودن انواع گیاهان و ادویه‌های معطر از شهرتی خاص برخوردار است.
آشپزی مصری هم از تركیب خلاقانه حبوبات و لوبیاها به گونه‌ای كه بتواند به عنوان منبع مهمی از پروتئین و فیبر مورد استفاده قرار گیرد گرفته تا «مولوخیا» كه به عنوان یكی از غذاهای ملی مصر شناخته می‌شود و سبزی آن قرن‌هاست در كشتزارهای رود نیل پرورش می‌یابد، در كنار عادت مصرف میوه‌های تازه و سالم همراه قهوه غلی1 چای سیاه و چای قرمز پس از خوردن غذا نیز می‌تواند برای ما جالب باشد. همچنین آشپزی مراكشی كه ویژگی اصلی‌اش خوردن گروهی آن است و آشپزی تركی كه با توجه به موقعیت جغرافیایی تركیه و قرار گرفتن بین 2 قاره آسیا و اروپا از تنوع زیادی برخوردار است، از دیگر جذابیت‌های آشپزخانه ملل است.
آشپزی آسیای میانه
آشپزی سنتی پاكستانی نیز قدمتی دیرینه دارد و به غذای كشورهای همسایه‌اش یعنی هند، افغانستان و ایران خیلی نزدیك است. آشپزی سنگاپوری به عنوان كشوری كه پیوندی تنگاتنگ با آب و ماهی دارد و به خاطر راه‌های دریایی، محل عبور مهاجران و بازرگانان از كشورهای چین، هند و مالزی بوده و همین كمك كرده تا این كشور خوراكی تركیبی ولی خاص كشور خود را داشته باشد كه توسط مردم مصمم سنگاپور، امروزه بخوبی سرو می‌شود.
آشپزی انگلیسی هم كه نتیجه قرن‌ها كشاورزی، تجارت، جنگ، سختی‌ها و میل به استفاده از تولیدات منطقه‌ای و فصلی است و از تركیب مواد غذایی ساده، ارزانقیمت و موادی پرعطر و بو تشكیل می‌شود، آشپزی پرتغالی كه پر از آتش و شور و شوق است و معمولا روی زغال یا آهن گداخته پخته می‌شود و با فلفل پاپریكا، برگ بو و سیر مزه می‌گیرد و آشپزی آفریقایی كه شامل فلفل چیلی، ادویه‌های تند و سیب‌زمینی‌های شیرین است، از دستاوردهای آشپزخانه ملل برای همه مردم دنیاست.
البته نباید فراموش كرد كه از لحاظ تنوع و پیچیدگی، غذاهای ایرانی به غذاهای بعضی از كشورهای جنوب اروپا مانند ایتالیا و یونان شبیه است. خورش‌های ایرانی هم تا حدی شبیه غذاهای هندی است با این تفاوت كه در آنها كمتر از ادویه‌های تند استفاده می‌شود. حتی سبك دم كردن پلو هم در آشپزی ایرانی و هندی بسیار شبیه هم است، اما از آنجا كه ایرانیان فرصت‌های كمتری برای معرفی غذاهایشان پیدا كرده‌اند، این غذاها مثل غذاهای مكزیكی و یونانی در بین كشورهای دیگر جا نیفتاده است.
فراوری: الهام مرادی
بخش گردشگری تبیان
برگرفته از همشهری، جام جم
