دیدنی‌ترین موزه‌های تهران

کاخ موزه گلستان مجموعه ای از هنر

تهران بیشترین کاخ موزه های کشور را در خود جای داده و کاخ موزه گلستان هم واقع در میدان پانزده خرداد یکی از آنهاست. این کاخ که از ارگ تاریخی تهران به جای مانده است 200 سال قدمت دارد. قدمت ارگ تهران که محدوده آن از شمال به خیابان امام خمینی(ره)، از غرب به خیابان خیام، از شرق به خیابان ناصر خسرو و از جنوب به خیابان پانزده خرداد و میدان ارگ فعلی محدود می شد به دوران صفویه باز می گردد که امروزه اثری از بناهای این ارگ جز کاخ گلستان موجود نیست. فرصت دیدار از این مجموعه تفیس تاریخی را هیچ گاه از دست ندهید. حتی اگر برای بار چندم باشد!

بخشهای مختلف کاخ گلستان عبارتند از: ایوان تخت مرمر، خلوت کریمخانی، تالار سلام، تالار آیینه، تالار سفره خانه، تالار برلیان، عمارت خوابگاه، کاخ شمس العماره، عمارت بادگیر، تالار الماس، کاخ ابیض و چادرخانه، اتاق موزه در این کاخ به سال 1290 توسط  ناصرالدین شاه و پس از سفر به اروپا و دیدن موزه ها و گالریهای بزرگ غربی بنا شد تا اشیاء نفیس را در آن نگهداری کنند.

هر چند آنچه شما امروز در این اتاق می بینید به سال 1345 به این شکل تغییر یافته است. نگارخانه هم بخشی از حوض خانه طبقه زیرین تالار سلام است که برای ارائه آثار نقاشی هنرمندان ایران در دوره قاجار اختصاص یافته است. شما می توانید آثار کمال الملک را هم در این محل ببینید.

ایوان تخت مرمر

ایوان تخت مرمر هم با 65 قطعه مرمر در اندازه های مختلف از دیدنی های پر شمار کاخ گلستان محسوب می شود. اما اگر نقاشی مشهور کمال الملک را که از تالار آیینه با تمام جزئیات آن ترسیم کرده دیده باشید و آنگاه به این تالار قدم بگذارید، خواهید فهمید که چرا کمال الملک در بین نقاشان ایرانی تا این حد معروف و بزرگ است.

در صورت بازدید از کاخ گلستان، فرصت دیدار از تالار عاج را هم خواهید یافت. این تالار در زمان ناصرالدین شاه برای نگهداری هدایای خارجی استفاده می شد. تزئینات گچبری و نقاشی تالار بسیار جذاب و شبیه به بناهای دوره زندیه است. مجموعه کاخ گلستان، به تنهائی به اندازه همه اماکن گردشگری یک شهر، زیبائی و دیدنی های تاریخی دارد.

عمارت بادگیر هم یکی دیگر از این دیدنیها است. تالار این عمارت دارای نقاشی و آیینه کاریهای جذابی است. اما وجه تسمیه این عمارت به دلیل چهار بادگیر بلندی است که با کاشیهای آبی، سیاه، زرد، معرق و قبه های زرین تزئین شده است.

اگر اسم کاخ ابیض را هم شنیده باشید، با رفتن به مجموعه کاخ گلستان این بنای زیبا را نیز خواهید دید که با الهام از بناهای اروپائی دوران ساخته شدن آن، دارای نمائی سفید رنگ با گچبری است که همین موضوع دلیل نامگذاری آن هم هست.

معماری و تزئینات این ایوان در دوره فتحعلی شاه وناصرالدین شاه تغییرات زیادی كرد تا به شكل امروزی درآمد. این ایوان در دوره قاجار محل به تخت نشستن پادشاهان وبرگزاری مراسم و اعیاد رسمی بود. آخرین مراسم رسمی كه دراین ایوان برگزار شد، تاجگذاری رضاخان در سال 1304 بود.

موزه مردم شناسی

موزه مردم شناسی هم که در سال 1314 در فضایی کوچک و آثار اندکی شکل گرفت به سال 1347 به کاخ گلستان تغییر مکان داده شد. این موزه دارای بنایی دو طبقه و دربر گیرنده صحنه هایی از زندگی واقعی و آداب و رسوم گذشته مردم است. اما در ضلع شرقی مجموعه کاخ گلستان عمارتی پنج طبقه موسوم به شمس العماره را می بینید که طبقه چهارم و پنجم آن به صورت دو برج مجزا از هم قرار دارد.

در واقع ناصرالدین شاه پس از نخستین سفر خود به اروپا و تحت تأثیر ساختمانهای بلند فرنگی به فکر احداث بنایی مرتفع در تهران افتاد. این بنا از لحاظ نقشه و نیز تنوع تزئینات داخلی آن و حتی شکل ظاهری، بی نظیر و نمونه ای کامل از معماری و هنر تزئینات داخلی ایران است.

نقشه این بنا از دوستعلی خان معیرالممالک و معماری آن هم از استاد علی محمد کاشی است. حتی اگر شما یک گردشگر نباشید، به عنوان یک ساکن شهر تهران پیشنهاد می کنیم هر موقع از دشواریهای زندگی در این کلان شهر خسته شدید به نزدیکترین ایستگاه مترو رفته، در ایستگاه پانزده خرداد پیاده شوید و سری به مجموعه بی نظیر کاخ گلستان بزنید. در این صورت به فاصله چند دقیقه از هر کجای تهران که باشید در حال و هوای تاریخ، معماری، فرهنگ و هنر ایران قرار خواهید گرفت و مسحور این همه زیبائی، جذابیت و شکوه می شوید. آنگاه پس از پایان بازدید، آرامشی خواهید یافت که نمی توان آن را با کلمات توصیف کرد. باید رفت و دید!

موزه هنرهای ملی؛ جایگاه هنرهای فاخر

موزه هنرهای ملی در سال 1309 دایر شد. ساختمان موزه از بناهای دوران قاجار است و در حقیقت حوض خانه کاخ گلستان بوده است. اگر به این موزه رفتید با آثار فاخری از مینیاتور، تذهیب، میناکاری، قلم زنی، سفالگری، معرق و منبت مواجه خواهید شد که بسیار چشم نوازاند. این موزه در میدان بهارستان روبروی ایستگاه مترو واقع شده است.

موزه آبگینه و سفالینه های ایران

بنای این موزه به دستور احمد قوام "قوام السلطنه" و برای سکونت وی ساخته شد. از قدمت این عمارت حدود 85 سال می گذرد. نمای ساختمان آجری و به سبک معماری دوران سلجوقی است. موزه آبگینه پنج تالار دارای نمایش آثار هنری دارد.

قدیمی‌ترین شیشه‌ها لوله‌های شیشه‌ای به نام سیلندر شیشه است که از معبد چغازنبیل کشف شده است و مربوط به هزاره دوم قبل از میلاد است. شیشه‌ها و سفال‌های طبقه اول نیز مربوط به دوره‌های پیش از تاریخ است که قدیمی‌ترین سفال دست‌ساز از دوران اشکانی، هزاره اول به دست آمده است.

تالار صدف به علت شباهت شکل آن به صدف نیمه باز به این نام خوانده می‌شود و شامل انواع سفال‌های قرن سوم و چهارم شهر نیشابور است.

تالار چهار (زرین) که به خاطر ظروف زرین‌فام که از دوران سلجوقی به جا مانده چنین نامی گرفته است، شامل ظروفی است که دور تا دور با خط نسخ و نستعلیق تزیین شده‌است. هم‌چنین چهره‌های مغولی روی این ظروف خود نمایی می‌کنند که با توجه به شهر محل پیدایش، نقوش آن‌ها فرق می‌کند.

تالار پنج (لاجورد) به خاطر لعاب‌های یک رنگ فیروزه به این نام خوانده می‌شود، و از قرن هفتم و هشتم (دوره ایلخانی) به جا مانده است.

برای دیدن این موزه باید به خیابان جمهوری اسلامی، خیابان 30 تیر بروید.

موزه تاریخ طبیعی

این موزه چهار طبقه در سال 1356 بر اساس گونه های مختلف گیاهی و عناصر زیستی موجود افتتاح شد. اگر خواستید به دیدن این موزه بروید باید خیابان کریم خان زند را به سمت شرق طی کنید؛ ابتدای خیابان قائم مقام، پلاک 9، موزه در انتظار شماست.

موزه دفینه

بنیاد مستضعفان و جانبازان در سال 68 به منظور حفاظت از آثار و اشیای تاریخی و هنری مصادره شده از اماکن مختلف، موزه ای به نام موزه دفینه تأسیس کرد. در این موزه آثار همچون سفالینه های ایرانی از هزاره پنجم بیش از میلاد، مجموعه های چینی و بلور و تندیس های گوناگون به چشم می خورد. خیابان ولیعصر(عج) را که به سمت شمال تا تقاطع میرداماد بروید؛ داخل میرداماد، چند قدم جلوتر، ابتدای پل موزه دفینه قرار گرفته است.

موزه زمین شناسی

این موزه یکی از واحدهای سازمان زمین شناسی کشور است که در سال 1345 شمسی به همت چند محقق زمین شناسی و در چهار بخش ابزار و وسایل قدیمی و معدن کاوی، سنگها، کانی ها و سنگواره ها افتتاح شد. نشانی این موزه جاده مخصوص کرج، فرودگاه مهرآباد است که برای دیدن از آن می توانید مراجعه کنید.

موزه فاطمی؛ قدیمی ترین موزه جانورشناسی ایران

اگر دوست دارید گونه های کاملی از پرندگان ایران را یک جا ببینید سری به موزه فاطمی که قدیمی ترین موزه جانورشناسی ایران است بزنید. این موزه که به پاس خدمات بنیانگذار صادقش به نام موزه فاطمی نامگذاری شده در سال 1338 افتتاح شد. محل این موزه خیابان انقلاب، دانشگاه تهران، دانشکده علوم است.

موزه ایران باستان

موزه ایران باستان در ابتدای خیابان 30 تیر از موزه های شاخص تهران و ایران محسوب می شود. بنای این موزه توسط "آندر گدار" طی سالهای 1313 تا 1316 بنا شده و معماری آن متأثر از بناهای دوران ساسانی است. اگر به این موزه رفتید در حقیقت از هزاره هفتم پیش از میلاد تا دوره اسلامی را در قالب اشیای باستانی خواهید دید.

فراوری: الهام مرادی

بخش گردشگری تبیان

برگرفته از مهر، ایرنا، ایسنا