نقش سینما در بیداری اسلامی

گفت و گوی اختصاصی تبیان با جمال شورجه

بحث را با این سوال شروع کنیم که به عنوان یک سینماگر ریشه بیداری اسلامی مردم منطقه را در چه می بینید و چطور می شود که این کشورها که سال ها از حق ابتدایی محروم بودند خیزش می کنند ؟

بیداری اسلامی که در چند سال اخیر مطرح شده و به لطف خداوند و تلاش مردم چند کشور عربی به نتیجه رسیده و در حال گسترش است به طور یقین ادامه پیدا خواهد کرد و حتی اروپا و امریکا را خواهد گرفت برای رسیدن به مطالبات حقه و حکومت عدل است. امیدواریم این حرکت به نهظت جهانی حضرت حجت (عج) ختم شود.این حرکت از نهضت ما متاسی است و به تاسی از انقلاب اسلامی ایران این حرکت ها ادامه دارد.شاید ما به لحاظ فرهنگی آن طور که باید و شاید نتوانسته ایم موفق باشیم ولی به برکت خون شهدا، امام راحل و مقام معظم رهبری این نهضت با سربلندی پیش می رود. امروز انقلاب اسلامی ما بعد از سه دهه تبدیل به نقطه امیدوار کننده ای برای مردم کشورهای دیگر جهت دست یابی به عدالت ، آزادی و مطالبات حقیقی شان شده است.

ویژگی بارز انقلاب ما که مورد توجه دیگر کشورها قرار گرفته را در چه می بینید؟

به طور کلی همان آرمان هایی که مردم ما سال ها آن را فریاد زدند و با تلاش مستمر به آن دست یافتند. ببینید انقلاب ما به دلایل بسیاری دیر به ثمر نشست. اما ملاحظه می کنید که انقلاب های اخیر به سرعت در حال پیروزی اند. این بدان معنی است که این کشورها از تجربه انقلاب ما بهره گرفته اند. البته مقاومت هزینه دارد. این را کشورهای انقلابی هم متوجه شده اند که خیزش های مردمی برای رسیدن به مقاصد والا و حکومت دینی هزینه دارد. الان درمصر باتوجه به این که رییس جمهور مردمی و اسلامی انتخاب شده ولی باز استکبار و کشورهای مستبد نمی خواهند به خواسته مردم و آن دموکراسی که مدام فریادش را می زنند، تن دهند. همچنان ارتش رژیم نامبارک را نگه داشته اند و سعی می کنند جریانی را در مصر بوجود بیاورند که منافع غرب ، اروپا و اسراییل را تامین کند. با این حال مقاومت اخیر قطع به یقین منتج به پیروزی حکومت مردمی خواهد شد. این وعده ای است که خداوند به ما داده . این تلاش ها اگر جهت الهی داشته باشد قطعا به نتیجه خواهد رسید. حتی عربستان که مستبدترین حکومت منطقه است و تغذیه گروه های انحرافی و جریان های تروریستی از این کشور است ، دچار بیداری اسلامی شروع شده و حتما به ثمر خواهد نشست.

فرهنگ ما با همه ضعف هایی که اشاره کردید،آیا توانسته در بیداری اسلامی تاثیری داشته باشد؟ منظورم البته روح کلی فرهنگ انقلاب نیست. دارم درباره مصادیق صحبت می کنم و مشخصا سینما.

اگر بخواهم صادقانه بگویم ما در فرهنگ ، خصوصا از طریق رسانه سینما و تلویزیون تا چند سال پیش تاثیر چندانی بر مردم منطقه نداشتیم. اعتراف می کنم نتوانستیم از این مدیوم، انقلاب مان را تبلیغ کنیم و ترویج دهیم. جز این که در چند سال اخیر حرکت هایی صورت گرفته ،خصوصا این که تلویزیون شبکه های مختلف برون مرزی راه اندازی کرده و اخبار حقیقی را به گوش مردم منطقه و دنیا می رساند. این گام مثبتی است؛ آن هم در شرایطی که رسانه های غربی حقیقت ایران را به درستی مخابره نمی کنند. در بحث سریال سازی هم کارهایی انجام شده .مجموعه امام علی(ع) پیش رو رفتن به سمت تولید آثار فرهنگی و صدور آن به کشورهای منطقه بود. بعدا مردان آنجلس به صورت گسترده تر پخش و دیده شد. حتی آقای خاتمی در واتیکان آن را به پاپ تقدیم کرد که این نشان دهنده این است که ما شروع به حرکت های فرهنگی کرده ایم برای گسترش انقلاب و روح حاکم بر آن. اخیرا هم  سریال یوسف پیامبر (ع) و مختارنامه که به صورت گسترده پخش شد و در کشورهای منطقه و اسلامی بازتاب های بسیار زیادی داشت. چون من مجموعه یوسف پیامبر را دنبال می کردم متوجه شدم که این سریال تاثیر فراوانی در کشورهای منطقه و حتی کشورهای اروپایی ، افریقایی و امریکای شمالی گذاشته.

سال هاست کارشناسان نگران تاثیرات تولیدات خارجی اعم از فیلم و سریال و انیمیشن هستند. در حالی که خود ما تولید چندان مناسبی برای تغذیه مردم نداشته ایم.

با این حرکت هایی که بویژه در تلویزیون صورت گرفت ، امیدواری هایی بوجود آمده ولی کم است. متعاقب آن با ساخت فیلم هایی مثل ملک سلیمان(ع) سینما هم توانست تعدادی اثر ارائه کند که رقم ناچیزی است.

 33  روز شما را هم نباید از قلم انداخت.

این فیلم هم اثری بود که حقیر کار کردم در همین راستا بود. البته در بازه تولید هنوز انقلاب های منطقه در ابتدای راه بودند و این گونه گسترش نیافته بودند. جالب است بدانید کارشناسانی که از مصر، یمن و سودان چندی پیش به کشورمان آمده بودند ، تعریف می کردند که حکومت شان تا پیش از این اجازه نمی داده از سینمای واقعی ایران که منطبق با انقلاب اسلامی است ،خبردارشوند و آن ها را محدود کرده بودند به آثاری که نوعا ضد مبانی انقلاب ایران بود.

‌ این اشاره شما به آثار به اصطلاح جشنواره ای هم خودش حکایت مفصلی دارد. غالب این فیلم ها نه تنها انقلاب ما را تبلیغ نمی کردند که چه بسا در تعارض با مفهموم کلی انقلاب بودند.

بله. در این سی و اندی سال ما کم از این فیلم ها نداشته ایم که برای جلب نظر قشرهای خاصی از سینماروهای خارجی ساخته می شد. عمدتا هم مدیریت این جشنواره ها تحت تاثیر القائات اسراییلی ها و غربی ها است. این ها نه تنها تاثیری در حرکت اسلامی ما نداشتند، اتفاقا بازدارنده بودند. از آن طرف اثری مثل مجموعه یوسف را نزدیک به سه میلیارد نفر در جهان می بییند. حتی شبکه های ضد انقلاب این سریال را چندین بار پخش کرده اند. در جلسه ای خصوصی ، یکی از افرادی که الان عضو پارلمان مصر است، اذعان کرده مطمئنا انقلاب های منطقه بی تاثیر از این نوع فیلم ها و مجموعه ها نیست. در این مجموعه ها مردم حکومت الهی را می بینند و دنبال آن هستند. این یعنی که حرکت های فرهنگی مقطعی یا اندک می تواند تاثیرگذار باشد. به شرطی که وصل شود به منابع الهی. من دایره را حتی گسترده تر می بینم و پیرو سنت پیامبر (ص) و ائمه (ع) باید دیدمان را وسیع تر کنیم و از طریق تریبون تصویر،حرف و پیام اسلام را به کشورهای غیر مسلمان هم اشاعه دهیم و قشری نگاه نکنیم تا کمک کنیم به بیداری اسلامی در همه جهان.

 بخش سینما و تلویزیون تبیان