اقتصاد مقاومتی و جهانی سازی

اقتصاد مقاومتی چگونه می تواند از جهانی سازی به نفع خود استفاده کند؟  برای پاسخ به این سوال خوب است در ابتدا  اقتصاد مقاومتی را به زبان ساده توضیح دهیم.

به نظر می رسد اگر به جای اقتصاد مقاومتی که مجموعه ای از اهداف و روش ها و سیاست گذاری ها است، هدف اصلی این مجموعه  که همان حمایت از تولید است را، بکار بریم، با رعایت اصل ساده سازی می توانیم بهتر آنچه که این یادداشت دنبال می کند بیان داریم.

بنابراین از آنجا که اقتصاد مقاومتی مقاومت دولت در برابر تحریم تولید کُش، از طریق حمایت از تولید است، از این بعد به جای واژه ی اقتصاد مقاومتی که مجموعه ای از سیاست ها روش ها و اهداف است، از واژه ی حمایت از تولید که هدف اصلی این مجموعه است استفاده می کنیم.

برای حمایت از تولید در قالب جهانی سازی باید در ازای آنچه صادر می کنیم چیزهایی را وارد کنیم که اگر وارد نشود بخش تولید را با مشکل کمبود نهاده، کالای واسطه ای و سرمایه ای رو به رو می سازد.  لذا از صادرات تهاتری ایران از طریق نفت باید جهت گیری شود. یعنی در شرایطی که ناچارهستیم در ازای نفت کالا دریافت کنیم، نباید برنج دریافت کرد تا با گران فروشی آن کسب سود کرد و بدتر از همه، برای این که توان گرانفروشی برنج وارداتی محقق شود، کشاورزان داخلی را در باتلاق هزینه گرفتار و آنها را نابود سازیم.

اقداماتی هم که این روزها در اقتصاد ایران در حال رقم خوردن است، نشان از نوعی قربانی کردن تولید برای درآمدزایی می باشد که  به عنوان نمونه می توان به این  چند مثال اشاره کرد: واردات غیر ضروری میوه درست در فصل برداشت، عدم اجازه به ورود کنجاله و نهاده های دامی، دلالی در نهاده های دامی و عدم تخصیص ارز دولتی به تولید کنندگان و... این ها  نشانه هایی از این هستند که سود وارد کنندگان و دلالان در گروه تولید کشی و ضعیف کردن تولید است. بنابراین اگر دولت در ازای  صادرات نفت، کالاهایی مطلوب واردکنندگان و قاچاق چیان را وارد کند نه تنها تولید را از ناحیه عدم دریافت مایحتاج ضروری در مضیقه قرار خواهد داد بلکه عقلا شرایطی را بر ضد تولید و در جهت حمایت از واردات و ودلالی از طریق سیاست هایی در جهت تشدید رکود تورمی که تغذیه اصلی واردات و دلالی است ایجاد خواهد کرد. علت آن است که  متقاضیان کالاهای وارداتی از دولت، واردکنندگان و دلالان هستند و مسلما هر چه وارد کنندگان و دلالان از طریق سیاست های تولید کش چاق و چاق تر شوند، دولت می تواند عدم ارز دریافتی از ناحیه صادرات نفت را از طریق وارد کنندگان و دلالان جبران نماید.

لذا قدم اول برای حمایت از تولید ( هدف اصلی اقتصاد مقاومتی)  در قالب جهانی سازی این است که آنچه را که در ازای نفت وارد می کنیم، مواد اولیه دام داران و غیره باشد و البته نباید این اقلام کالایی که مایحتاج  ضروری تولید کنندگان می باشند، در قدم بعدی به دلالان سپرده شود تا آن ها با گران فروشی  این مواد ضروری تولید به درآمدزایی بپردازند. اگر دولت واردات این نوع کالاها را به دلالان بسپرد، تولید باز هم ضعیف شده و با افزایش هزینه ها مواجه می شود و از این ناحیه راه برای چاق تر شدن واردکنندگان فراهم می شود. لذا باید نهاده های لازم وارد شود و در ثانی دولت بدون آنکه قصد درآمدزایی از این طریق را داشته باشد، آنها را ارزان به دام داران، کشاورزان و صنعت بدهد، درست است که این تجارت برای دولت جز زیان و کسری بودجه چیزی در بر ندارد، ولی این همان اقتصاد مقاومتی است که دولت در برابر تحریم در چارچوب آن باید انجام دهد چرا که اقتصاد مقاومتی یعنی تحمل و صبر دولت در تشدید کسری  بودجه اش برای توجه به شرکت های دانش بنیان، سرمایه گذاری در امر تحقیق و توسعه و حمایت از تولید.

سهم  و بار  و مسئولیت  اصلی تحقق اقتصاد مقاومتی بر عهده ی دولت است و مسلم است که این امر کسری بودجه دولت  را افزایش خواهد داد.  ولی این امر اجتناب ناپذیر و چیزی شبیه اقتصاد کنیز فقط و فقط در ناحیه مطلوب دانستن کسری بودجه می باشد. البته آنچه به کسری بودجه دولت در این شرایط ارج و قرب می دهد، علت کسری بودجه است، اگر علت کسری بودجه افزایش حمایت از تولید از طریق حذف درآمدزایی های نامشروع و افزایش سرمایه گذاری در امر تحقیق و توسعه و حمایت های مادی از تولید و شرکتهای دانش بنیان باشد، کسری بودجه به هیچ وجه بد نبوده و تنها راه برای حل مشکلات اقتصاد ایران می باشد، چرا که امروز در شرایط موجود نقش نظارت از مهمترین نقش ها می باشد چرا که هر چیزی در جایی که باید مصرف شود، مصرف نمی شود. برای همین است که امروز سیاست های پولی بانک مرکزی برای حمایت از تولید راه به جایی که نمی برد هیچ، بلکه علاوه بر اتلاف منابع شغل های نامولد و ضد تولیدی را جان میدهد.

برای حمایت از تولید باید پول را  به خود تولید کننده داد  و گرنه پول به هیچ وجه به تولید کننده نمی رسد و برای همین است که باید پول را هدایت کرد تا در مسیر درست قرار گیرد و این هدایت پول از طریق نظارت امکان پذیر است و دولت به عنوان نهادی که نقش نظارت بر عهده ی اوست توان انجام این مسئولیت  را دارد. لذا برای قدم اول دولت باید خودش را اصلاح کند تا بتواند نظارت کننده ی خوبی باشد و در قدم بعد دولت باید از طریق سیاست های مالی انبساطی پول را هدایت کرده و برای تحقق حمایت از تولید که هدف اقتصاد مقاومتی است پول را به تولید کنندگان برساند و در کنار آن به فعالیت های تحقیق و توسعه برای از بین بردن وابستگی اقدام نماید .