تبیان، دستیار زندگی
چرا صدا و سیما ترجمه سخنان محمد مرسی درباره سوریه را تحریف کرد؟ تاثیرات این اقدام رسانه ای چه بوده است؟ آیا این اقدام منطبق بر مصالح ملی بوده است؟
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

گل به خودی صدا وسیما در اجلاس


چرا صدا و سیما ترجمه سخنان محمد مرسی درباره سوریه را تحریف کرد؟! تاثیرات این اقدام رسانه ای چه بوده است؟ آیا این اقدام منطبق بر مصالح ملی بوده است؟


اجلاس

برگزاری خوب و آبرومند اجلاس سران جنبش عدم تعهد از نکات مهمی است که در این روزها به آن اشاره می شود. نه تنها ایران توانست علی رغم تهدیدها و برنامه های سرویسهای اطلاعاتی صهیونیستی و گروههای ضد انقلاب و وابسته ، این اجلاس را در فضایی کاملا امن و بدون مشکل برگذار کند، بلکه دستگاه سیاست خارجی و برگزارکنندگان اجلاس توانستند تمام پروتکلهای تشریفاتی و دیپلماتیک مد نظر را به شکل کامل به انجام برسانند.  حضور رهبر انقلاب و سخنرانی معظم له در محل اجلاس و دیدار ایشان با بسیاری از سران کشورهای عضو ،از نقاط قوت این اجلاس بود.

رسانه های غربی و صهیونیستی و حتی عربی مترصد بوند که با کوچکترین ناامنی و یا هرگونه مشکل دربرگزاری اجلاس دست به بزرگنمایی و اغراق بزنند. نظام اسلامی و دستگاه مقتدر امنیتی و اطلاعاتی آن در رده های مختلف  توانست ضمن خنثی کردن تمام توطئه ها، فضای امن جامعه ایران که با بسیاری از همسایگانش متفاوت است ، را در ایام اجلاس تداوم بخشد.  به نظر می رسد  یکی از بزرگترین دستاورد های  ایران در برگزاری این اجلاس  نمایش “دیپلماسی عزت و اقتدار ایران”‌ بود .

هم چنین  رسانه های غربی و عربی با تبلیغ این که کمترین تعداد از رهبران  یا نمایندگان کشورهای عضو به ایران سفر خواهند کرد، می کوشیدند ایران را در عرصه بین المللی منزوی نشان دهند.  اما عملا با حضور اکثر سران و هم چنین برگزاری موفق این اجلاس عملا برنامه های آنان برای حاشیه سازی خنثی شد. اما متاسفانه یک سوء تدبیر عجیب از سوی صدا و سیما بهانه ی لازم را به دست رسانه های غربی-عربی داد. سوء تدبیری که می توانست باکمی سعه صدر و نگاه رسانه ای به وجود نیاید. اما متاسفانه صداوسیما با تحریف واضح در ترجمه سخنان محمد مرسی در برنامه افتتاحیه اجلاس بهانه را به دست غرض ورزان رسانه ای داد.

اجلاس

مرسی چه کسی را محکوم کرد؟صدا و سیما چه کسی را؟

از روزهای قبل از برگزاری اجلاس مشخص بود که احتمالا با حضور محمد مرسی رییس جمهور جدید  مصر در اجلاس تهران مساله سوریه به عنوان یکی از محورهای سخنرانی او درخواهد آمد. اگرچه مرسی به عنوان رییس پیشین جنبش از طرف بسیاری از رسانه های داخلی به عنوان نماد پیروزی اسلامگرایان در بیداری اسلامی معرفی می شود، اما اختلافات دیدگاه وی و اخوان المسلمین با ایران درباره مسائل مختلف از جمله سوریه غیرقابل کتمان است. مرسی و اخوان المسلمین مصر با نگاهی انتقادی به حکومت حزب بعث درسوریه می نگرند و با اخوان المسلمین سوریه که وارد فاز نظامی علیه بشاراسد شده است، همگرایی دارند. برخلاف ایران که سوریه را خط مقدم مقاومت دانسته و واولین خاکریز مقاومت  دربرابر صهیونیستها تلقی می کند،مرسی حکومت سوریه را حکومت اقلیت علوی بر اکثریت می داند. این نگاه کاملا متفاوت درسخنرانی وی در اجلاس متجلی شد هنگامی که در سخنانی خلاف دیدگاه رسمی و راهبردی ایران گفت:

"دو ملت فلسطین و سوریه قهرمانانه برای آزادی، عدالت و کرامت انسانی مبارزه می کنند. روند انقلاب های عربی از تونس آغاز و به یمن و لیبی کشیده شد و هم اکنون شاهد انقلاب سوریه علیه حکومت ظالم هستیم.  حق رای وتو، شورای امنیت را از حل بحران سوریه ، ناتوان کرده است. ما با ملت سوریه علیه ظلم و سرکوب اعلام همبستگی می کنیم. وحدت مخالفان، ضروری است."

در این شرایط متاسفانه صدا وسیما در اقدامی عجیب و غیر قابل توجیه به تحریف درترجمه سخنان محمد مرسی اقدام کرد و درترجمه همزمان شبکه اول سیما و رادیو ایران این گونه سخنان را تغییر داد:

" دو ملت فلسطین و بحرین و دیگر ملت ها اکنون در حال مبارزه هستند. تونس از پس آن آغاز شد و لیبی و یمن را شاهد هستیم و تحولاتی که هم اکنون در بحرین شاهد آن هستیم. وتو شورای امنیت را از حل بحران های تحولات مردمی ناتوان کرد. ما با ملت سوریه در مقابل توطئه علیه این کشور اعلام همبستگی می کنیم. باید امیدوار باشیم که در سوریه، نظامی که مردمی است، باقی بماند!"

مرسی و اخوان المسلمین مصر با نگاهی انتقادی به حکومت حزب بعث درسوریه می نگرند و با اخوان المسلمین سوریه که وارد فاز نظامی علیه بشاراسد شده است، همگرایی دارند. برخلاف ایران که سوریه را خط مقدم مقاومت دانسته و واولین خاکریز مقاومت  دربرابر صهیونیستها تلقی می کند،مرسی حکومت سوریه را حکومت اقلیت علوی بر اکثریت می داند. این نگاه کاملا متفاوت درسخنرانی وی در اجلاس متجلی شد هنگامی که در سخنانی خلاف دیدگاه رسمی و راهبردی ایران گفت

سیاست رسانه ای سر درگم صدا و سیما

اگرچه  سخنان محمد مرسی درباب سوریه  حکیمانه نیست و شاید درآینده او به عنوان رییس جمهور مصر-کشوری که سابقه زیادی در جنگ و مخاصمه با رژیم صهیونیستی دارد- متوجه شود که تغییر نظام در سوریه تنها و تنها به سود اسراییلی ها است و سودی برای مردم مصرو سوریه در این تغییر وجود نداشته است ،اما این امر مجوزی برای تحریف ترجمه سخنان وی برای مخاطبان فارسی زبان نیست. نمی توان باور کرد که با توجه به پیش بینی های از قبل انجام شده درباره احتمال ورود محمد مرسی به مساله بحران سوریه در اجلاس ، صدا و سیما که دارای انواع و اقسام خطوط قرمز،  سیاستها و راهبردهای خبری است در این باره غافلگیر شده و مترجم همزمان به شکل خودسرانه در آنتن زنده شبکه یک و رادیو ایران به تغییر مفاد اظهارات مرسی اقدام کرده است. این  قصور یا تقصیر فاحش مترجم رسانه ملی به سوژه جنجالی در رسانه ها تبدیل و متاسفانه به پای نظام گذاشته شد

اجلاس

آقای ضرغامی رییس صداوسیما در دیدار با اعضای انجمنهای اسلامی مستقل دانشجویان تلاش کرده ضمن کوچک شمردن ماجرا به گونه ای آن را مسله ای ساده نشان داده  و گفته است:   ایراد تنها در یک مورد ترجمه نام سوریه به بحرین در یکی از شبکه های سیما بود.

اگرچه آقای ضرغامی معتقد است رسانه های مغرض نتوانستند از این ماجرا سو استفاده کنند اما واقعیات نشان می دهد که این سو تدبیر تاثیرات منفی داشته است.  در واکنش به این ماجرا وزارت خارجه بحرین در اعتراض به تغییر در ترجمه سخنرانی مرسی در اجلاس عدم تعهد در تهران و گذاشتن نام بحرین به جای سوریه در ترجمه فارسی سخنرانی وی، ضمن احضار کاردار ایران، خواستار عذرخواهی دولت ایران در این رابطه شد.

هم چنین وزارت امور خارجه مصر اشاره محمد مرسی رییس جمهوری این کشور در نشست سران جنبش عدم تعهد در تهران به بحرین را تکذیب کرد.سخنگوی وزارت امور خارجه مصر در واکنش به سوال خبرنگاران درباره اشاره محمد مرسی به نام بحرین در میان کشورهایی که در آنها انقلاب های عربی در جریان است ، این مساله را رد کرد. در بیانیه سخنگوی وزارت خارجه مصر، بحرین با عنوان "کشور برادر" توصیف شده است.

تمام این تکذیبها و احضارها فعلا با شدت و حدت از سوی رسانه های غربی و عربی دنبال می شود تا برگزاری موفق اجلاس را تحت الشعاع قرار دهند.

به نظر می رسد تنگ نظری و سیاست نادرست رسانه ای که از سوی  برخی افراد در صداو سیما دنبال می شود نه تنها به نفع نظام نیست بلکه هزینه های جدی را نیز برای ما به دنبال دارد. در عصری که انحصر خبر رسانی از میان رفته است و کانال های مختلف اطلاع رسانی  ایجاد شده اند این چنین اقدامات ناشیانه ای نه تنها نمی تواند افکار عمومی را به دست گیرد بلکه سرمایه اجتماعی و اعتماد به رسانه را از بین می برد.  باید از مسوولین صدا و سیما پرسید که آیا موفقیت اجلاس در این بود که همه مدعوین همراه و همزبان جمهوری اسلامی ایران شوند؟

حرف آخر

به نظر می رسد تنگ نظری و سیاست نادرست رسانه ای که از سوی  برخی افراد در صداو سیما دنبال می شود نه تنها به نفع نظام نیست بلکه هزینه های جدی را نیز برای ما به دنبال دارد. در عصری که انحصر خبر رسانی از میان رفته است و کانال های مختلف اطلاع رسانی  ایجاد شده اند این چنین اقدامات ناشیانه ای نه تنها نمی تواند افکار عمومی را به دست گیرد بلکه سرمایه اجتماعی و اعتماد به رسانه را از بین می برد.  باید از مسوولین صدا و سیما پرسید که آیا موفقیت اجلاس در این بود که همه مدعوین همراه و همزبان جمهوری اسلامی ایران شوند؟و  همه موضع ایران را تکرار کنند؟ آیا بهتر نیست که با به تصویر کشیدن واقعیات موجود نشان دهیم ایران ضمن پایبندی به منافع ملی و اصول عزت،حکمت و مصلحت می تواند میزبان اجلاسی شود که در آن تنوع نظرات درباره موضوعات مهم بین المللی وجود دارد و تهران کانون گفتگو ها از سوی قدرتهای منطقه ای با چشم اندازهای مختلف است.

یوسف قاضی زاده

بخش سیاست تبیان