مسجد جامع نطنز به روایت تصویر

مسجد جامع نطنز مجموعه‌ای از چندین بنا است که این بناها در دوران الجایتو خدابنده و پسرش ساخته شده‌است: مسجد بین سالهای 704 تا 709 هجری. بقعه شیخ عبدالصمد به سال 707 هجری. ایوان جلوخان خانقاه در سال 716 و 817 هجری.

این مسجد در میان مجموعه ی آرامگاهی شیخ عبدالصمد اصفهانی واقع است و یکی از بناهای تاریخی و ارزشمند معماری اسلامی ایران به شمار می آید.

مسجد کنونی، از شبستان هشت ضلعی گنبد دارای که مشرف به صحن است و چهار ایوان اصلی و نمازخانه ها و دهلیزهایی که اضلاع صحن را به یکدیگر می پیوندند، تشکیل گردیده و مصالح به کار رفته در آن، آجر و آهک و پوشش گچ است. مسجد دارای سه ورودی است. یکی ورودی جنوبی که دالان نسبتا وسیعی به طول 82/16 متر است که با دوازده پله ی وسیع به سطح کوچه ی جنوبی می رسد و این اختلاف سطح موجب گردیده که بخش جنوبی مسجد در گودی قرار گیرد. همچنین دو ورودی شمالی که هم سطح حیاط است. ورودی جنوبی مسجد دارای طاق یا سردر نسبتا مرتفعی است که بر دو طرف آن، دو طاقنمای تزیینی قرار گرفته است. بر اساس متن کتیبه ی سردر که با حروف مینیایی فیروزه رنگ بر متن زرد روشن و ماتی نوشته شده است بنای این مسجد در کنار مسجد دیگری ساخته شده است که وجود گنبد آجری دوره ی دیلمی، گواه این ادعاست. ستون های دو طرف سردر جنوبی آجری است و بخشی از آن مورد مرمت قرار گرفته است.