چگونه یک عکس خوب بگیریم
عوامل موثر در زیبایی تصویر
عواملی که یک عکس خوب را از یک عکس معمولی متمایز می کنند عبارتند از:
1) کادر بندی و ترکیب بندی تصویر: کادری که تصویر در آن قرار می گیرد؛ بسیار در جلوه تصویر موثر است. پیشنهاد می شود از هر سوژه چندین عکس با کادر بندی های متفاوت تهیه کنید. برای این کار می توانید از زوم استفاده نمایید، زاویه دید خود را تغییر دهید، موقعیت سوژه را در کادر تغییر دهید یا فاصله خودتان با سوژه را تغییر دهید. هر چقدر بخواهید موضوع اصلی عکس مورد توجه بیشتری قرار گیرد، باید از قرار دادن جزئیات و سوژه های دیگر در کادر خود داری نمایید. این مساله به انتخاب نماید تصویر بر می گردد. نما می تواند کلی باشد، طوری که محیط اطراف سوزه اصلی کاملا به تصویر کشیده شده و به سختی می توان از آن به عنوان مرکز توجه عکس معرفی کرد. در نمای متوسط سوژه بزرگ تر و تمرکز بر روی آن بیشتر است. بالاخره در نمای نزدیک تنها موضوع اصلی به تصویر کشیده می شود. از دو روش می توانیم برای تغییر نما استفاده نماییم. اول این که دوربین را به سوژه نزدیک یا از آن دور نماییم و دوم از امکانات لنز استفاده نماییم. در تصویر بندی تصویر(composition) توجه کنید که موضوعات مرتبط را کنار هم قرار داده و از وارد کردن جزئیات نا مربوط در تصویر اجتناب کنید.
2) از قرار دادن سوزه در مرکز تصویر خود داری کنید: در عکس های معمولی و خانوادگی سعی می شود موضوع اصلی در وسط کادر قرار گیرد. اما اگر بخواهید عکس های زیبا و هنری بگیرید که از تاثیر بیشتری بر بیننده برخوردار باشد، باید سوژه را در جای دیگری غیر از مرکز کادر قرار دهید. الگویی که برای این کار وجود دارد استفاده از قانون یک سوم هاست. در این روش طول و عرض تصویر با 4 خط افقی و عمودی، به سه قسمت مساوی تقسیم می شود. عکاس می تواند موضوع مورد نظر خود را در امتداد یکی از این خطوط یا یکی از 4 نقطه برخورد آن ها قرار دهد. ویژگی این خطوط این است که چشم بیننده پس از مشاهده کل تصویر، بر روی سوژه متمرکز شده و آرام می گیرد. به این خطوط ، خطوط طلایی و به نقاط تلاقی آن ها نقاط طلایی می گویند.
پرسپکتیو از به هم نزدیک شدن خطوط موازی در تصویر به وجود می آید و باعث بعد و عمق عکس می شود. پرسپکتسو عاملی است که می تواند در صفحه دو بعدی تصویر، حالت و فضای سه بعدی را القاء کند. به کار گیری هوشمندانه این پدیده، زیبایی خاصی به عکس خواهد بخشید.
3) زوایه دوربین و نقطه دید: زوایه و ارتفاع دوربین نسبت به موضوع، تاثیر زیادی بر تصویر بدست آمده دارد. سعی کنید از یک سوژه چندین عکس از زوایا و ارتفاعات مختلف تهییه کرده و مقایسه کنید. به عنوان مثال یکی در حالت معمولی، یکی در حالتی که نشسته اید و دیگری از بالای سوژه. ارتفاع عکاسی طبیعی در حدود 170 سانتیمتر است. شما با توجه به محیط و موضوع عکس و بهره گیری از سلیقه و ابتکار خود می توانید این ارتفاع را تغییر دهید یا حتی دوربین را روی زمین بگذارید.
4) خطوط تصویر: در هر تصویر خطوطی هستند که آهنگ و ریتم اصلی تصویر را می سازند. مثلا در منظره یک کوهستان، مجموعه خطوط مستقیمی هستند که در یک نقطه تلاقی دارند و در مناظر دریا خطوط افقی؛ مشخص کننده آهنگ و احساس تصویر هستند. شکل این خطوط احساسات گوناگونی را به بیننده منتقل می کند که در زیر به برخی از آنها اشاره شده است:
- خطوط مستقیم افقی: احساس سکون و آرامش.
- خطوط مستقیم عمودی: احساس قدرت و وقار.
- خطوط مستقیم: حس قاطعیت و اطمینان.
- خطوط منحنی منظم: احساس آرامش – حالات رویایی.
- خطوط شکسته: احساس تردید و نا آرامی.
- خطوط نا منظم: احساس آشفتگی و اضطراب.
5) پشت زمینه: پشت زمینه یا back ground در جلوه یک تصویر بسیار اهمیت دارد. چنان چه عکاس سوژه اصلی را در یک پشت زمینه با فاصله متفاوت قرار دهد، باعث ایجاد عمق در تصویر خواهد شد. این حالت موقعی تشدید خواهد شد که شدت نور پشت زمینه با سوژه تفاوت قابل ملاحظه ای داشته باشد. اگر بخواهیم تاکید عکس تنها بر سوژه اصلی باشد، باید پشت زمینه ساده و عاری از موضوع انتخاب نماییم تا تمرکز بیننده را مخدوش نکند.
6) پرسپکتیو: پرسپکتیو از به هم نزدیک شدن خطوط موازی در تصویر به وجود می آید و باعث بعد و عمق عکس می شود. پرسپکتسو عاملی است که می تواند در صفحه دو بعدی تصویر، حالت و فضای سه بعدی را القاء کند. به کار گیری هوشمندانه این پدیده، زیبایی خاصی به عکس خواهد بخشید.
7) نور و زاویه تابش آن: زاویه تابش نور، در شکل سایه هایی که در تصویر ایجاد می شود و در نتیجه زیبایی و جلوه عکس بسیار موثر است.
- نور از جلو: نور از سمت دوربین به سوژه تابیده می شود. سایه ها به حد اقل می رسند و برخی جزئیات تصویر مثل نا همواری های صورت دیده نمی شوند. نور دهی از جلو تصویر را به صورت مسطح در آورده و از عمق آن می کاهد.
- نور از پشت: نور از پشت سوژه و به سمت دوربین تابیده می شود. در این جا سیستم نور سنجی اتوماتیک دوربین که نور شدید می بیند، به خطا افتاده و دیافراگم یا شاتر را جهت نور دهی کمتری تنظیم می کند، بنابر این موضوع اصلی تاریک و کم نور می افتد. به این حالت سیلوئت می گویند.
- نور از کنار: نور از کنار به سوژه می تابد و با سایه هایی که ایجاد می کند، عمق و بعد تصویر را افزایش داده، جزئیات و بافت های اجسام را نمایان تر می کند.
- نور از بالا: با این حالت در عکاسی هنگام ظهر یا زیر نور چراغ های سقفی مواجه می شوید. چنان چه بخواهید از چهره عکاسی نمایید، چروک های صورت نمایان تر و سر بینی بسیار روشن می شود. پس لازم است شخص را در سایه قرار داده یا زاویه تابش نور را تغییر دهید.
سایه ها می توانند جلوه های تزئینی در عکس داشته باشند. به علاوه تصویر را با حجم و عمق بیشتری نشان می دهند. برای بهره بردن از تاثیر سایه، عکسبرداری بعد از طلوع و قبل از غروب خورشید زمان مناسبی است. همان طور که عدم وجود نور یا سایه به زیبایی کار شما کمک می کند، انعکاس پرتوهای نور در اشیای شفاف مثل جواهرات، وسایل تزئینی و سطح آب، جلوه خاصی به عکس خواهد داد.
- عکاسی در نور موجود: گاهی اوقات اگر از فلاش استفاده نکیند و اجازه بدهید همان نور موجود در صحنه بر سوژه بتابد، تصویر زیباتری خلق خواهد شد. برای این کار فلاش را از حالت اتوماتیک خارج کرده، روی حالت خاموش قرار دهید. چنان چه نور در صحنه کم باشد، لازم است از سه پایه استفاده نموده و در صورت لزوم حساسیت ISO را افزایش دهید.
8) سایه ها و انعکاس ها: سایه ها می توانند جلوه های تزئینی در عکس داشته باشند. به علاوه تصویر را با حجم و عمق بیشتری نشان می دهند. برای بهره بردن از تاثیر سایه، عکسبرداری بعد از طلوع و قبل از غروب خورشید زمان مناسبی است. همان طور که عدم وجود نور یا سایه به زیبایی کار شما کمک می کند، انعکاس پرتوهای نور در اشیای شفاف مثل جواهرات، وسایل تزئینی و سطح آب، جلوه خاصی به عکس خواهد داد.
جلوه های دیگری که می توانید ایجاد کنید:
با استفاده از برخی از تکنیک ها، بازی با تنظیمات مختلف دوربین و نهایتا خلاقیت فردی خود می توانید تصاویری با جلوه های ویژه بگیرید. در این جا به چند روش دیگر که شما را در این کار کمک می کنند اشاره می کنیم. استفاده از حداکثر عمق میدان باعث می شود اجسامی که در فواصل مختلفی از دوربین قرار دارند، به بهترین شکل ممکن واضح به نظر برسند. عکسبرداری با عمق میدان کم(دیافراگم باز) باعث تار شدن پشت زمینه و جلوه بیشتر سوژه می شود که در بعضی از شرایط مانند عکسبرداری ماکرو و عکسبرداری از چهره نتیجه بهتری می دهد. اگر دوربین شما دارای حالت اولویت شاتر Shutter priority باشد، می توانید جلوه های جالبی ایجاد کنید. مثلا با طولانی کردن زمان باز بودن شاتر، از سوژه های در حال حرکت مانند اتومبیل ها یا پرندگان عکسبرداری کنید. با این کار احساس حرکت موضوع، به بیننده منتقل می گردد. در عکسبرداری از اشیای متحرک، اگر بتوانید دوربین را با سرعت سوژه حرکت دهید، احساس حرکت در عکس ظاهر می شود بدون این که موضوع اصلی کشیده و تار شود. در این مواقع حتما از سرعت بالای شاتر استفاده نمایید و دوربین را بسیار محکم نگاه دارید.
بخش هنری تبیان
منبع: مجله الكترونیكی ویستا