محور خیر و شر یک جامعه مسلمان
قرآن کریم ضمن دعوت مسلمین به وحدت با چنگ زدن به ریسمان الهی و نهی از تفرقه؛ الفت و برادری و مودت را مبنای اتحاد و همبستگی مسلمانان معرفی میکند .
وحدت اسلامی علاوه بر این که یک دستور و رهنمود قرآنی است. از آن جهت که عاملی مۆثر و اساسی در تقویت فرهنگی و اجتماعی و سیاسی مسلمانان، و در شکل دهی هویت جمعی آنان است، و زمینه اقتدار امت اسلامی را در مقابل توطئههای تفرقه آمیز دشمنان دین فراهم میکند و مانع غلبه فرهنگ بیگانه میشود، نیز حائز اهمیت است.
استعمارگران علاوه بر انگیزههای ضد دینی، همواره با انگیزههای سیاسی به ایجاد اختلاف و تفرقه در اشکال گوناگون نژادی ـ مذهبی و ملی و...بین کشورهای اسلامی پر داخته و می پردازند.
قرآن کریم ضمن دعوت مسلمین به وحدت با چنگ زدن به ریسمان الهی و نهی از تفرقه؛ الفت و برادری و مودت را مبنای اتحاد و همبستگی مسلمانان معرفی میکند. و میفرماید:
در جای دیگر مسلمانان را به وحدت و پیروی از خدا و پیامبرش دستور داده و از تنازع و مشاجره به طور صریح نهی نموده و میفرماید:
(وَ أَطِیعُوا اللّهَ وَ رَسُولَهُ وَ لاَتَنَازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَ تَذْهَبَ رِیحُکم: و از خدا و پیامبرش فرمان برید، و با یکدیگر نزاع و اختلاف مکنید، که سست و بد دل مىشوید، و قدرت و شوکتتان از میان مىرود؛ و شکیبایى ورزید؛ زیرا خدا با شکیبایان است.) (انفال:، 46 )
و در آیات متعدد دیگر از تفرقه و جدایی نهی کرده و فرموده است:
«وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللّهِ جَمِیعاً وَلاَ تَفَرَّقُوا...: » ( آل عمران: 103 )
و یا «... أَنْ أَقِیمُوا الدِّینَ وَلَا تَتَفَرَّقُوا فِیهِ...: » (شوری: 13)
و یا فرمود: « وَلاَ تَکونُوا کالَّذِینَ تَفَرَّقُوا وَاخْتَلَفُوا : » ( آل عمران: 105)
خدای سبحان در آیات یاد شده ابتدا به اعتصام به حبل الهی و اقامهی دین فرمان داده است و این نشان میدهد که راه رهایی از تفرقه، پیروی از دین و صراط مستقیم خداوند یعنی بندگی اوست؛
منشعب شدن سیاسیون در گروههای متعدّد با سلیقهها و آرای مختلف، از مصادیق جنگ نرم دشمن است که باعث گسترش تفرقه و دوگانگی بین آنان و در اجتماع شده است و اینگونه دستهبندیهای مقطعی و کاذب با تعاریف و اهدافی که احزاب حقیقی از نظر اسلام و معارف دینی میتواند داشته باشد، فاصله زیادی دارد
«... تَحْسَبُهُمْ جَمِیعاً وقُلُوبُهُمْ شَتَّی ذلِک بَأَنَّهُمْ قَوْمٌ لاَ یَعْقِلُونَ : همه آنان [به صورت متحد و یکپارچه] با شما نمىجنگند مگر در آبادىهایى که داراى حصار و قلعه و دژ هستند ، یا از پشت دیوارها ، دلاورى آنان میان خودشان شدید است [ولى از رویارویى با شما مىترسند] ، آنان را متحد و همدست مىپندارى در حالى که دلهایشان پراکنده است ؛ زیرا آنان گروهى هستند که تعقّل نمىکنند » ( حشر، 14 )
عصارهیاین آیهیکریمه این است که افرادی که دارای مبدأ مشترک و هدف مشترک و دین مشترکند، اگر دلهای اینان در اثر اغراض و غرایز، پراکنده باشد، خردمند نیستند.
حضرت علی بن ابیطالب (علیه السلام)، اتّحاد و همدلی را مدار خیر دانسته، اختلاف و کینهورزی را محور شرّ معرفی نمود و در اینباره چنین فرمود:
«فإیّاکم و التّلون فی دین اللّه فإنّ جماعةً فیما تکرهون من الحق خیرٌ من فُرقةٍ فیما تحبّون من الباطل وإنّ اللّه سبحانه لم یُعط أحداً بفُرقةٍ خیراً ممّن مضی و لا ممّن بَقی» ( نهج البلاغه، خطبه176)
از این سخن بلند، نه تنها سودمندی اتحاد و زیانباری اختلاف استفاده میشود، بلکه استمرار سنّت الهی در گذشته و حال و آینده نیز معلوم خواهد شد؛ زیرا اساس فیض الهی بر وحدت و جماعت پیریزی شده و هیچگونه خیری در تفرقه و کثرتگرایی نامعقول. وجود ندارد.
به تعبیر آن حضرت دست عنایت و حمایت و نصرت خدای سبحان، با جماعت متحدان است، باید سواد اعظم و امّت منسجم و هماهنگ اسلامی را حفظ نمود و نباید هیچ مسلمانی چون گوسفند وامانده از رمه، که از حفاظت چوپان، محروم است، باشد. زیرا هر لحظه ممکن است طعمهیگرگ قرار گیرد، لذا بر همه مسلمانان لازم است از صفوف به هم فشرده مسلمین فاصله نگیرند تا از آسیب شیطان و دشمنان اسلام در امان بمانند.
اتّحاد و برادری پایه دین اسلام است و تعالیم قرآن و عترت علاوه بر سفارش مسلمانان به حفظ وحدت، با قرار دادن ثوابهای شگفتآور و محیّرالعقول برای اعمالی نظیر نماز جماعت، گرهگشایی از همنوعان و قرضالحسنه، مسلمانان را به انجام اعمالی که منجر به گسترش روحیه برادری و ایجاد وحدت، صفا و صمیمیّت بین مسلمین شود، تشویق و ترغیب مینماید.
ایشان در این باره ادامه دادند: سختگیری شارع مقدّس راجع به شیوع دورغ، تهمت، شایعه و اهانت و رواج ربا و رشوه در جامعه اسلامی، حاکی از حساسیّت تعالیم دینی نسبت به ایجاد تفرقه، اختلاف و دشمنی بین آحاد مسلمین است که از اینگونه گناهان سرچشمه میگیرد.
به صراحت میتوان گفت از نظر دین مبین اسلام، ثوابی برتر و والاتر از اتّحاد و برادری و گناهی بزرگتر و قبیحتر از اختلاف و تفرقه وجود ندارد.
مسئولان مملکتی وظیفه دارند با کمک مردم برای حلّ معضلات معیشتی و گرانیهای آزاردهنده موجود و نیز برای رفع مفاسد اقتصادی و اداری و همچنین برای برطرف کردن مفاسد اخلاقی که تهدید بزرگی برای خانوادهها و جوانان است و ارواح مطهّر امام«قدّسسرّه» و شهدا را آزرده است، چارهای بیندیشند
منشعب شدن سیاسیون در گروههای متعدّد با سلیقهها و آرای مختلف، از مصادیق جنگ نرم دشمن است که باعث گسترش تفرقه و دوگانگی بین آنان و در اجتماع شده است و اینگونه دستهبندیهای مقطعی و کاذب با تعاریف و اهدافی که احزاب حقیقی از نظر اسلام و معارف دینی میتواند داشته باشد، فاصله زیادی دارد.
دشمنان اسلام پس از نصب امیرالمۆمنین«سلاماللهعلیه» به مقام ولایت، از کارشکنی و توطئه بر ضدّ اسلام در دوران بعد از رحلت پیامبراکرم«صلّیاللهعلیه وآله وسلّم» ناامید شدند، امّا بروز اختلاف در جامعه اسلامی پس از رحلت پیامبر اکرم«صلّیاللهعلیه وآله وسلّم»، آنان را امیدوار کرد و پس از مدّت کمی توانستند مسیر حرکت مسمانان را از آنچه پیامبر گرامی«صلّیاللهعلیه وآله وسلّم» برای آنان ترسیم کرده بودند، منحرف سازند که تاکنون نیز استمرار همین بلای رذیلتبار تفرقه و انحراف، مانع موفقیّت و سرافرازی مسلمانان شده است.
در شرایطی که مسلمانان صدر اسلام، با بروز اختلاف و تفرقهافکنی، آن چنان دچار انحراف و انحطاط شدند که امیرالمۆمنین«سلاماللهعلیه» که امام بر حق و جانشین بلافصل پیامبراکرم«صلّیاللهعلیه وآله وسلّم» بود را خانهنشین کردند، بروز و ظهور اختلاف و تفرقه در جمهوری اسلامی تهدید جدّیتر و مهمتری برای انحراف آرمانهای اصیل نظام و انقلاب اسلامی به شمار میرود.
مسئولان مملکتی وظیفه دارند با کمک مردم برای حلّ معضلات معیشتی و گرانیهای آزاردهنده موجود و نیز برای رفع مفاسد اقتصادی و اداری و همچنین برای برطرف کردن مفاسد اخلاقی که تهدید بزرگی برای خانوادهها و جوانان است و ارواح مطهّر امام«قدّسسرّه» و شهدا را آزرده است، چارهای بیندیشند.
فرآوری :محمدی
بخش قرآن تبیان
منابع :
پایگاه اطلاع رسانی آیت الله مظاهری
وبلاگ گروهی رهپویان قرآن