تبیان، دستیار زندگی
سلام مومن المهیمن الغزیز الجبار المتکبّر ، به فرمایش مرحوم علامه طباطبایی ، در جلد پنجم تفسیر المیزان در ذیل آیه 91 سوره نساء ، در بحث معنای سلام اشاره نمودند و افزودند سلام از سلم است یعنی در صلح بودن ، آرام بودن ، در امان بودن .
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

سلام از نام های خداوند است!


سلام مومن المهیمن الغزیز الجبار المتکبّر ، به فرمایش مرحوم علامه طباطبایی ، در جلد پنجم تفسیر المیزان در ذیل آیه 91 سوره نساء ، در بحث معنای سلام اشاره نمودند و افزودند " سلام " از سلم است یعنی در صلح بودن ، آرام بودن ، در امان بودن .


سلام

سلام کننده به مخاطبش اعلام می کند که من با شما در سلم ، آرامش ، صلح و امنیت ، محبت ، برادری هستم و از طرف من به شما تعدّی و حق کشی انجام نخواهد شد .

از اسماء خدا سلام است چون خدا بنده هایش را از مهلکه ها و سختی ها نجات و به سلامت عبور می دهد و اینکه ما به همدیگر سلام می کنیم و می گوییم " سلام علیکم " این سلام کردن یعنی اعلان امنیت و صلح می کنیم برای طرف مقابل . یعنی اعلان می کنیم که من و تو در صلح هستیم و حقی از همدیگر ضایع نخواهیم کرد و این سلام کردن یک عطوفت ، تراحم و محبتی بین دو طرف ایجاد می کند .

به ما گفته اند که با کافری که با او در میدان جنگ هستید سلام نکنید ، به سلام نکردن و جواب سلام ندادن حضرت زهرا (سلام الله علیها)  به ابی بکر و عمر ، خلیفه اول و دوم ملعون و غاصب ، اشاره نمود و با بیان عبارت ابن قطیبه دینوری ، از علمای بزرگ اهل سنت ، در کتاب الامامة و السیاسة افزود : ابن قطیبه می گوید وقتی ابی بکر و عمر بر حضرت زهرا وارد شدند حضرت زهرا (صلی الله علیه وآله) سلامشان نکرد و هنگامی که آنها هم سلام کردند " فسلّما علیها و لم یردّ علیهما " یعنی حضرت زهرا هم جواب سلامشان نداد . چرا؟ چون حضرت زهرا (سلام الله علیها) با اینها اعلان جنگ کرده بود و اگر جواب سلامشان را می داد این اعلان در جنگ بودن ، ملغا می شد . لذا حضرت زهرا (سلام الله علیها) نه سلامشان کرد و نه جواب سلامشان را داد  و این بزرگترین دلیل ما علیه اهل سنت است که می گوییم حضرت زهرا (سلام الله علیها) از ابی بکر و عمر غضب داشت و به نصّ کلامی که خود اهل سنت نقل کرده اند غضب فاطمه (صلی الله علیه وآله) غضب خداست .

این سلام نکردن به معنای اعلان جنگ و دشمنی است لذا ما به کفار حربی ، یعنی با کفاری که در حال جنگ با ما هستند ، سلام نمی کنیم .

علامه طباطبایی می فرماید هر قوم و ملتی یک نوع تحیت دارند . یکی سر تکان می دهد ، یکی کلاه بر می دارد ، یکی می گوید صبح قشنگی است ، یکی می گوید حالت خوبه ؟ ، اما اسلام گفته وقتی همدیگر را می بینید به هم سلام بکنید و این سلام ، شعار اسلام است

حال اگر شخصی کافر بود اما ما با او در حال جنگ نبودیم ، کافر ذمّی ، اهلبیت به ما فرموده اند اگر آنها بر شما سلام کردند شما هنگامی که می خواهید جوابشان را بدهید فقط بگویید "و علیک " و اگر شما خواستید بر کافر ذمّی سلام کنید فقط بگویید "سلام". یعنی یا فقط سلام  خالی و بدون علیک یا تنها و علیک .

"سلام علیکم" از اختصاصاتی است که مومن باید به مومن بگوید . لذا اگر یادتان باشد رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی(ره) ، در اواخر عمرشان ، یک نامه ای به گورباچف نوشتند ، که این نامه از عجیب ترین نامه های حضرت امام خمینی (ره) بود ، و امام در آن گورباچف را به دین اسلام دعوت نمود و پایان کمونیست را فریاد زد. امام خمینی (ره) در آن نامه ، خیلی به گورباچف احترام کرد اما چون گورباچف کافر و کمونیست بود ، نه به گورباچف سلام کرد و نه نامه اش را با سلام تمام کرد .

تأکید بر سلام کردن

اینقدر این عمل مورد تاکید است که حتی امام صادق علیه السلام می فرمایند :

اذَا سَلَّمَ أَحَدُكُمْ فَلْیَجْهَرْ بِسَلَامِهِ

وقتی همدیگر را می بینید با صدای بلند به همدیگر سلام کنید .

این کلام امام صادق علیه السلام یعنی آهسته و زیر گوشی به هم سلام نکنید.

فَإِذَا رَدَّ أَحَدُكُمْ فَلْیَجْهَرْ بِرَدِّهِ

رابطه مدیر با معلمین مدرسه

آن کسی هم که جواب سلام می دهد با صدای بلند جواب سلام را بدهد تا هر که از آنجا رد شد بفهمد که الان دو نفر مسلمان ، دو نفر مومن و شیعه به هم رسیدند .

سلام که اعلان سلم ، آرامش و امنیت به طرف مقابل ایت از مختصات اهل ایمان است و سلام کردن سنت پیغمبر (صلی الله علیه وآله) است و خدا هم در آیه 54 سوره مبارکه انعام به پیغمبرش فرمود :

و اذا جاءک الذین یومنون بآیاتنا فقل سلام علیکم ...

یعنی پیغمبر ! وقتی که مومنین نزد تو می آیند به آنها بگو سلام علیکم ...

هر چند که می گویند باید کوچکتر به بزرگتر سلام کند اما هیچکس نتوانست در سلام کردن به پیغمبر مقدّم بشود و پیغمبر اکرم (صلی الله علیه وآله) همیشه پیش سلام بود و حتی به بچه های کوچک سلام می فرمودند . و می فرمود من بر بچه ها سلام می کنم تا بقیه هم یاد بگیرند و بعد از من این سنت بشود .

این پیش سلام بودن و ابتدا سلام کردن از کارهایی است که هم شعار اسلام است ، هم علامت برخورد و ملاقات دو مومن با یکدیگر است و هم ثواب زیادی دارد .

روایتی از رسول مکرم اسلام (صلی الله علیه وآله) که در کتاب اصول کافی مکتوب است به این سوال پاسخ دادند که نزدیک ترین فرد به خدا و رسول خدا (صلی الله علیه وآله) کیست ؟

قال رسول الله صلی الله علیه و آله :

أَولَى النَّاسِ بِاللَّهِ وَبِرَسُولِهِ مَن بَدَأَ بِالسَّلَامِ

این سلام نکردن به معنای اعلان جنگ و دشمنی است لذا ما به کفار حربی ، یعنی با کفاری که در حال جنگ با ما هستند ، سلام نمی کنیم

آن بنده ای که از همه به خدا و رسول خدا نزدیک تر است ، به خدا نزدیک تر است یعنی به رحمت خدا نزدیک تر است، به پیغمبر خدا نزدیک تر است یعنی به سیره ،سنت و روش پیغمبر (صلی الله علیه وآله) نزدیک تر است، آن کسی است که ، وقتی همدیگر را می بینند ، اول سلام می کند .

مرحوم علامه مجلسی در ذیل همین حدیث می فرمایند سلام کردن مستحب است و جوابش واجب است ولس از این روایت معلوم می شود که سلام کردن مستحبی است که از واجب بالاتر است . چون ثواب سلام ابتدایی یعنی ابتدا سلام کردن از ثواب جواب سلام دادن ، ولو اینکه جواب سلام دادن واجب است ، بیشتر است .

ما روزانه چند مسلمان، مومن و شیعه را می بینیم و به او سلام می کنیم ؟ چقدر ثواب جمع شده است؟  ما خیال می کنیم ثواب فقط این است که شب قدر قرآن روی سر بگیریم ، بله آن هم ثواب دارد ، اما همین امور هم دارای بزرگترین ثواب هاست و بزرگترین حالت نزدیکی به خدا به همراه دارد . ما وقتی همه عبادت ها را انجام می دهیم می گوییم قربة الی الله . پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) فرمود کاری که بیش از هرچیزی شما را به خدا نزدیک می کند این ابتدا سلام کردن و این اظهار محبت است که به عنوان شعار اسلامی باید بین مومنین باشد .

علامه طباطبایی می فرماید هر قوم و ملتی یک نوع تحیت دارند . یکی سر تکان می دهد ، یکی کلاه بر می دارد ، یکی می گوید صبح قشنگی است ، یکی می گوید حالت خوبه ؟ ، اما اسلام گفته وقتی همدیگر را می بینید به هم سلام بکنید و این سلام ، شعار اسلام است .

در روایات داریم که بخیل ترین بخیل آن کسانی هستند که به یکدیگر سلام نمی دهند .

بعضی اوقات ما می خواهیم بگوییم که جامعه مان اسلامی است ، جامعه اسلامی این خصوصیت را دارد که وقتی دو تا مومن با هم ملاقات می کنند به یکدیگر سلام می کنند و این فرقی نمی کند که همدیگر را بشناسند یا نشناسند ، به هر حال مومنند ، مسلمانند ، پیرو پیغمبر و اهل بیت هستند .

فرآوری : زهرا اجلال       

بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان


منابع :

بیانات حجت الاسلام والمسلمین سید علی آیت اللهی

سایت خبرگزاری فارس

سایت شیعه نیوز

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.