تبیان، دستیار زندگی
هنگامی که دو برادر دینی به هم می رسند و با هم دست می دهند، خداوند با نظر رحمت به آنان می نگرد و گناهانشان، آن سان که برگ درختان می ریزد، فرو می ریزد، تا آنکه آن دو از هم جدا شوند.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

وقتی گناهان مثل برگ درخت می ریزد!


هنگامی که دو برادر دینی به هم می رسند و با هم دست می دهند، خداوند با نظر رحمت به آنان می نگرد و گناهانشان، آن سان که برگ درختان می ریزد، فرو می ریزد، تا آنکه آن دو از هم جدا شوند.


ارتباط

اسلام دینی است که مۆمنین را برادر خود نامیده و فرموده که باید در امت اسلام و جامعه ایمانی بین مۆمنین رابطه برادری، اخوت، صمیمیت، محبت، غمخواری، مواسات، نصیحت، هدایت، یاری کردن و کمک کردن به کسی که نیاز کمک دارد و ... باشد .

از نکات بسیار مهم و عجیبی که در اسلام هست این است که اسلام و پیامبر (صلی الله علیه وآله) برای رفتار ظاهری بین مۆمنین هم عنایت داشته و دستور آورده است. یعنی فرموده در جامعه اسلامی و در جامعه ای که مۆمنین دارند زندگی می کنند طرز رفتار و برخورد مومنین وقتی با هم ملاقات می کنند باید چگونه باشد و چگونگی و نحوه خداحافظی با همدیگر را نیز اشاره نموده است و این از نکات بسیار عجیبی است که ثواب بسیار عجیبی هم دارد و در می یابیم که همانطوری که عبادت خدا ثواب دارد، مراعات کردن آنچه که پیغمبر (صلی الله علیه وآله) در مورد رفتار مومنین دستور داده هم ثواب بسیار زیادی دارد .

مرحوم کلینی در کتاب اصول کافی از جابر جعفی از امام باقر علیه السلام روایت می کند که امام باقر(علیه السلام) می‌فرماید :

قـَالَ رَسـُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه وآله) : إِذَا الْتـَقـَیـْتُمْ فَتَلَاقَوْا بِالتَّسْلِیمِ وَ التَّصَافُحِ وَ إِذَا تَفَرَّقْتُمْ فَتَفَرَّقُوا بِالِاسْتِغْفَارِ؛

هنگامی که مومنین همدیگر را ملاقات می کنند چگونه با هم برخورد می کنند ؟این ریزه کاری های اسلام و پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) است که جامعه اسلامی را چنین تربیت نموده اند:

إِذَا الْتـَقـَیـْتُمْ : هنگامی که همدیگر را ملاقات می کنید

فَتَلَاقَوْا : ملاقات کنید همدیگر را 

بِالتَّسْلِیمِ : با سلام کردن به همدیگر

وَ التَّصَافُحِ : و دست به یکدیگر دادن

وَ إِذَا تَفَرَّقْتُمْ فَتَفَرَّقُوا بِالِاسْتِغْفَارِ : هنگامی که می خواهید از هم جدا بشوید با طلب آمرزش از هم جدا بشوید .

بگویید خداوند ما و شما را بیامرزد . اللهم اغفر للمومنین . اللهم اغفر لی و لک . اللهم اغفر لک .

از امام باقر علیه السلام نقل شده است که : وقتی دو نفر مومن ، شیعه امیرالمومنین ، همدیگر را ملاقات می کنند و مصافحه می کنند ، و به یکدیگر دست می دهند ، أدخل الله عزوجل یده بین ایدیهما ، دست سومی بین این دو دست قرار می گیرد ، که این دست سوم که بین دو دست دیگر قرار می گیرد دست خداست

ما خیال می کنیم دین ما تنها شامل همین اعتقادات و یک سری عبادتهایی است که انجام می دهیم ، خیال می کنیم تنها اگر کسی نماز نخواند و روزه نگرفت مومن نیست ، بله کسی که نماز نمی خواند و روزه نمی گیرد مومن نیست ، در حالی که دین اسلام به ظریف ترین و ریزترین کارهای ما هم نظر داشته است . اسلام فرموده این روش برخورد دو مومن و شیعه هنگام ملاقات با هم است . هر کس این را رعایت می کند مومن است و هر کس رعایت نمی کند ایمانش بر عهده خودش است و باید در ایمانش شک بکند و اگر کسی آداب را رعایت نکرد در ایمانش خدشه وارد می شود .

پیامبر (صلی الله علیه وآله) فرمود : إِذَا الْتـَقـَیـْتُمْ فَتَلَاقَوْا بِالتَّسْلِیمِ وَ التَّصَافُحِ . وقتی با هم ملاقات می کنید با محبت باشد . اصلا یکی از شعارهای اسلام ، سلام کردن مومنین در هنگام برخورد و ملاقاتشان با یکدیگر است .  بعضی چیزها در اسلام شعار است ، یعنی علامت مسلمین است .

باز پیغمبر (صلی الله علیه وآله) می فرمایند :

وَ قَالَ ابْدَءُوا بِالسَّلَامِ قَبْلَ الْكَلَامِ فَمَنْ بَدَأَ بِالْكَلَامِ قَبْلَ السَّلَامِ فَلَا تُجِیبُوهُ؛ فرمود قبل از اینکه حرف بزنید سلام بکنید

بعد پیغمبر فرمود : فَمَنْ بَدَأَ بِالْكَلَامِ قَبْلَ السَّلَامِ فَلَا تُجِیبُوهُ

پیغمبر اکرم(صلی الله علیه وآله) فرمود: اگر کسی قبل از اینکه به شما سلام کند، شروع به حرف زدن نمود، جوابش ندهید .

سلام

پس وقتی مومنین به هم می رسند اولین کاری که انجام می دهند این است که به هم سلام می کنند .

بعد از سلام کردن مؤمنین چه وظیفه ای دارند؟ والتفاصح . تفاصح یعنی مصافحه کردن ، دست دادن .

در کتاب اصول کافی ، ج 2 ، ص 179 ، از امام باقر علیه السلام نقل شده است که :

وقتی دو نفر مومن، شیعه امیرالمومنین، همدیگر را ملاقات می کنند و مصافحه می کنند، و به یکدیگر دست می دهند، أدخل الله عزوجل یده بین ایدیهما، دست سومی بین این دو دست قرار می گیرد، که این دست سوم که بین دو دست دیگر قرار می گیرد دست خداست .

دست خدا یعنی رحمت خدا، مغفرت خدا، عنایات خدا  لذا بعضی ها وقتی با مؤمنی دست می دهند دستشان را می بوسند یعنی این دست به رحمت خدا اصابت کرده است. ما در روایات هم داریم که وقتی امام سجاد(علیه السلام) به فقیری صدقه می داد وقتی فقیر آن را می گرفت امام سجاد مجددا می گرفت و آن صدقه را می بوسید و می گفت خداوند فرموده صدقه را من می گیرم لذا این صدقه متبرک شده ی خداست . لذا طبق فرمایش امام باقر علیه السلام انسان وقتی به مومنی دست می دهد دستش متبرک می شود چون دست سوم دست خداست .

چگونه مغفرت خدا را به خود جلب کنیم؟

ما خیال می کنیم اگر می خواهیم مغفرت خدا شاملمان بشود حتما باید مسجد بیاییم و استغفرالله بگوییم ، بله، این ها همه مغفرت است اما می بینیم همین کارهای جزئی هم مغفرت آور است . کارهایی جزئی که ما امروزه روی اسلامی بودن خودمان و عمل به اینها نمی ایستیم در حالی که این ها از آداب اسلامی است .

ما حتی در روایات از امام صادق(علیه السلام)، در مورد سنت پیغمبر (صلی الله علیه وآله) ، داریم که وقتی پیغمبر اکرم (صلی الله علیه وآله) به کسی دست می داد هیچوقت دستش را نمی کشید تا اینکه طرف مقابل اول دست خود را بکشد . این نشانگر محبت و عطوفت پیغمبر اکرم (صلی الله علیه وآله) به مسلمین بود و واقعا ثواب بسیار زیادی برای مصافحه کردن وجود دارد . مثلا اینکه اگر به شما بگویند ملائکه ای از ملائک الهی ، نظیر جبرئیل ، اینجا هست و شما می توانید با او دست بدهید ، واقعا خیلی برای انسان باعث تبرک است که به جبرئیل دست بدهد ، البته به قول علامه مجلسی ، لو تیسّرت ، ما نمی توانیم ، این فرض است چون ما این لیاقت را نداریم اما با این وجود فرمود اگر به فرض فرشته ای از فرشتگان خدا با شما باشد و شما بخواهید با او دست بدهید بدانید که امام صادق علیه السلام فرمودند : مُصَافَحَةُ المُۆمِنِ أَفضَلُ مِن مُصَافَحَةِ المَلَائِكَةِ ؛یعنی ثواب اینکه با برادر مومنتان دست بدهید از دست دادن با فرشتگان بیشتر است .

مصافحه دوستی آور، کدورت زدا و محبت آفرین است. ما علاقه خود و صمیمیت را با دست دادن ابراز می کنیم. برعکس، اگر با کسی کدورت و دشمنی داشته باشیم از دست دادن با او پرهیز می کنیم. به همین خاطر، این دستور مقدس و پربرکت اسلامی در تحکیم رابطه های دوستی و اخوت ثمر بخش است

واقعا ما خودمان هم نمی دانیم اسلام با ما چه کار دارد . و این همه تأکید روی این کارها به چه معناست . ما نسبت به حقیقت این حرف ها و این همه تاکید روی رفتار ظاهری ، جهل داریم .

سلام کردن ، مصافحه کردن ، طلب آمرزش کردن برای یکدیگر و ... آداب ، اخلاق و رفتار اسلامی است برای کسانی که طبق آیه « انما المومنون اخوة » برادر هم هستند و ما باید روز به روز به این معارف آشناتر بشویم چرا که اهل بیت (علیه السلام) از ما خواسته اند که اینگونه زندگی کنیم .

شما می بینید که پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) ، به عنوان بزرگترین انسان روی زمین ، کسی بود که هیچ کس نتوانست از او در سلام کردن سبقت بگیرد ، به بچه های کوچک سلام می کرد و دستور می داد که به بچه های کوچک سلام کنید . اینها برای این بود که همه یاد بگیرند و به هم محبت کنند و بدانند که در جامعه اسلامی همه با هم برادرند ، محبت دارند ، ماشین نیستند ، و بر خلاف رسم و رسوم های غربی ، که با دیدن همدیگر سر تکان می دهند و یا کلاه بر می دارند و ... ، در هنگام رسیدن به یکدیگر به هم سلام می کنند .چرا که سلام شعار اسلام و مومنین است .

مصافحه دوستی آور، کدورت زدا و محبت آفرین است. ما علاقه خود و صمیمیت را با دست دادن ابراز می کنیم. برعکس، اگر با کسی کدورت و دشمنی داشته باشیم از دست دادن با او پرهیز می کنیم. به همین خاطر، این دستور مقدس و پربرکت اسلامی در تحکیم رابطه های دوستی و اخوت ثمر بخش است.

امام صادق(علیه السّلام) فرمود: هنگامی که دو برادر دینی به هم می رسند و با هم دست می دهند، خداوند با نظر رحمت به آنان می نگرد و گناهانشان، آن سان که برگ درختان می ریزد، فرو می ریزد، تا آنکه آن دو از هم جدا شوند.

                                                                                                                                        فرآوری : زهرا اجلال

بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان


منابع :

اخلاق معاشرت

سایت خبرگزاری فارس

سایت حوزه

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.