12 توصیه‌ی یک بار مصرف!
این روزها ظروف یکبار مصرف به خاطر قیمت مناسب، راحتی استفاده و تنوع شکل، رنگ و طرح به خانه‌ها راه پیدا کرده و خیلی‌ها ترجیح می‌دهند علاوه بر دادن غذای نذری، در تولدها و میهمانی‌ها هم از این ظروف استفاده کنند اما انواع پلاستیکی آن‌ها باعث آلودگی محیط زیست می‌شوند و سلامت انسان را تهدید می‌کنند. کارشناسان بهداشت هشدار می‌دهند که این ظروف اگر استاندارد نباشند یا به شکل صحیح استفاده نشوند، می‌توانند برای سلامتی مضر باشند. به همین دلیل بهتر است در خانه که امکان شستن و ضدعفونی کردن ظروف وجود دارد از ظرف‌های پیرکس، استیل و چینی استفاده کنید. برای خرید غذاهای داغ مانند آش و حلیم هم بهتر است با خودتان ظرف یا قابلمه ببرید تا خیالتان راحت باشد که غذای داغ در ظرف مناسب ریخته شده است و خطری سلامت شما و خانواده‌تان را تهدید نمی‌کند اما اگر می‌خواهید از این ظروف استفاده کنید، بهتر است از توصیه‌های بهداشتی و نحوه صحیح استفاده از این ظروف آگاهی کامل داشته باشید.
1- ظروف شفاف فقط برای نوشیدنی‌ها و غذاهای سرد
اگر پیگیر برنامه‌ها و خبرهای بهداشتی و سلامت باشید، حتماً هشدارهای وزارت بهداشت درباره ظروف یکبار مصرف پلاستیکی را شنیده‌اید و می‌دانید ظرف یکبار مصرف شفاف و بی‌رنگ فقط برای غذاهای سرد مناسب است و نباید از آن برای نوشیدنی‌ها و غذاهای داغ استفاده کرد.
در موقع شستن ظروف پلاستیکی به هیچ عنوان نباید از وسیله یا مواد شیمیایی
برنده و قوی استفاده کرد، زیرا اگر سطح داخلی یا خارجی این دسته از ظروف
آسیب ببینند و خراش پیدا کنند، غیرقابل استفاده خواهد شد، چون موجب ترشح
مواد شیمیایی درون بدنه پلاستیک به خارج خواهد شد
علت هم این است که هنگام ساخت این ظروف، برای جلوگیری از شکنندگی از مواد پلاستیکی لایزر استفاده می‌شود. اگر در این ظروف آب‌جوش یا غذای داغ ریخته شود این مواد در ماده غذایی حل شده و وارد بدن می‌شوند. این ترکیب‌ها خطرناک هستند و ممکن است باعث بروز انواع سرطان شوند. از آنجایی که مقدار این مواد سرطان‌زا در ظروف شفاف بیشتر است، بنابراین باید در استفاده از آن‌ها بیشتر احتیاط کرد.
2- ظرف‌های سفید برای غذای گرم
ظروف یکبار مصرف سفید و فوم‌دار برای خوراکی‌های سرد، گرم و مرطوب مناسب است اما نباید برای نوشیدنی‌ها و غذاهای داغ مانند آش، چای و قهوه که دمای بالایی دارند از آن‌ها استفاده کرد. استفاده نادرست از ظروف پلی‌اتیلن (پلاستیکی) باعث آزاد شدن مواد آلی و ترکیب‌های شیمیایی موجود در دیواره ظروف و ترکیب آن‌ها با مواد غذایی می‌شود که مصرف آن برای سلامتی مضر است و ممکن است باعث ایجاد مشکلات گوارشی و بروز برخی بدخیمی‌ها در افراد شود.
3- رنگی‌ها خطرناک‌ترند
این روزها ظروف یکبار مصرف در طرح‌ها و رنگ‌های مختلف در بازار وجود دارد. ممکن است انواع رنگی آن به نظرتان قشنگ‌تر بیاید و تصمیم بگیرید برای پذیرایی از میهمانانتان از این ظروف استفاده کنید. بهتر است بدانید استفاده از ظروف یکبار مصرف رنگی احتیاط بیشتری را می‌طلبد، چرا که ظروف یکبار مصرف مانند ظروف دیگر توانایی نگهداری رنگ را ندارند به همین علت هنگام ریختن غذای داغ یا چای در ظرف لایه‌ای رنگ در غذا حل شده و وارد بدن می‌شود. بنابراین بهتر است از انواع رنگی این ظروف به ویژه برای غذاهای داغ استفاده نشود.
4- معمولاً جنس بطری‌های آب آشامیدنی (که در ماه‌های گرم سال حتی اگر حاوی آب معدنی نباشند، به طور مرتب از آب شهری پر می‌شوند و درون یخچال قرار می‌گیرند یا برای نگهداری موادی چون آب‌لیمو و آب‌غوره مورد استفاده قرار می‌گیرند) از PVC است که مشکلی هم برای سلامت انسان به وجود نمی‌آورد، اما اگر آب بیش از 6 ماه در این ظروف نگهداری شود، آلوده می‌شود. بنابراین خانواده‌ها باید از استفاده مکرر این ظروف برای نگهداری آب در یخچال خودداری کنند.
بهتر است بدانید استفاده از ظروف یکبار مصرف رنگی احتیاط بیشتری را می‌طلبد، چرا که ظروف یکبار مصرف مانند ظروف دیگر توانایی نگهداری رنگ را ندارند به
همین علت هنگام ریختن غذای داغ یا چای در ظرف لایه‌ای رنگ در غذا حل شده و
وارد بدن می‌شود
5- بطری‌های پلاستیکی آب را در فریزر برای انجماد قرار ندهید، چون این کار باعث آزادسازی سم دیوکسین از ظروف پلاستیکی می‌شود.
6- غذاهای فوری (Fast Food) و سوپ‌ها باید از ظرف یک بار مصرف تخلیه و در ظرف دیگری گرم شوند.
7- چای‌ساز و ظروف همزن پلاستیکی به دلیل ماهیت پلاستیکی که دارند، در اثر مجاورت با گرما، مواد مصنوعی پلاستیکیشان وارد آب یا مواد غذایی شده و آن را سرطان‌زا می‌کند.
8- فقط یکبار
بعضی غذاهای آماده و بسته‌بندی به شکلی هستند که بعد از گرم شدن در ماکروویو مورد استفاده قرار می‌گیرند، این نوع غذاها را نباید بعد از یکبار گرم کردن مجدداً در ماکروویو قرار داد چون گرمای شدید موجب انتقال مولکول‌های پلیمری به غذا می‌شود و ممکن است برای سلامت مضر باشند.
نباید غذاهای خود را در ظروف پلاستیکی در ماکروویو گرم کنید، این موضوع به خصوص در مورد غذاهای حاوی روغن و چربی اهمیت می‌یابد. ترکیب «چربی و حرارت بالا و پلاستیک» باعث آزادسازی دیوکسین به داخل غذا می‌شود.
9- از ورقه‌های پلاستیکی برای پوشش غذا در موقع گرم کردن آن در ماکروویو خودداری کنید زیرا به راحتی مواد شیمیایی موجود آن به داخل غذا راه‌یافته و سبب آلوده شدن غذا می‌شود.
10- در موقع خرید مواد خوراکی سعی کنید از کیسه‌های پلاستیکی استفاده نکنید.
11- بطری‌های شیر و آب و پستانک‌های نوزادان که از پلاستیک درست شده‌اند می‌تواند در مسمومیت کودکان نقش داشته باشد.
12-در موقع شستن ظروف پلاستیکی به هیچ عنوان نباید از وسیله یا مواد شیمیایی برنده و قوی استفاده کرد، زیرا اگر سطح داخلی یا خارجی این دسته از ظروف آسیب ببینند و خراش پیدا کنند، غیرقابل استفاده خواهد شد، چون موجب ترشح مواد شیمیایی درون بدنه پلاستیک به خارج خواهد شد.
فرآوری: مریم مرادیان نیری
بخش تغذیه و آشپزی تبیان
منابع:
جام جم
هفته نامه سلامت
مطالب مرتبط:
راهنمای خرید و استفاده از ظروف پلاستیکی
