تب خونریزی دهنده ابولا

ابولا (ebola) از بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان است. ابولا در واقع نام نوعی ویروس است. تب خونریزی دهنده ابولا، یک بیماری شدید و کشنده است که نخستین بار در سال 1976 میلادی شناخته شد.

نام ویروس این بیماری از یکی از رودخانه‌های کشور زئیر که امروزه جمهوری دموکراتیک کنگو نام دارد، گرفته شده است. این بیماری برای اولین بار در کشور کنگو دیده شد.

پژوهشگران بر این باورند که ویروس ابولا از طریق حیوانات به انسان سرایت می‌کند و معمولا در بدن جانوری زندگی می‌کند که در قاره آفریقا سکونت دارد. اکثر افرادی که ابتلای آنان به ابولا تا کنون تایید شده اهل کشورهای آفریقایی بوده‌اند.

ابولا یک بیماری ویروسی است و توسط ویروس ابولا ایجاد می شود. این ویروس از خانواده فیلوویروس ها است که پس از وارد شدن به بدن، نوعی بیماری تب دار و خونریزی دهنده ایجاد می کند که در 50 تا 90 درصد بیماران علامت دار، به مرگ منجر خواهد شد.

البته از چهار گونه ویروس ابولا، تنها یک گونه به بیماری بدون علامت منجر می شود و به مرگ نیز منتهی نخواهد شد.

هنوز راه و نحوه دقیق سرایت این بیماری مشخص نشده است و تنها می توان گفت که احتمالا ابولا از طریق تماس با خون یا دیگر مایعات بدن و همچنین ترشحاتی همچون خلط افراد آلوده به این ویروس به افراد سالم منتقل می شود.

ویروس ابولا، سلول های اندوتلیال که سطح داخلی رگ های خونی را فرش می کنند و سلول های پلاکت را درگیر می کند.

پزشکان، پرستاران و بهیارانی که مشغول درمان مبتلایان به ابولا بوده اند هم به کرات در حین انجام وظیفه خود به این بیماری دچار شده اند، که علت آن عدم رعایت مسائل بهداشتی و مراقبتی لازم و عدم آگاهی از نحوه انتقال در سال های اول شناسایی این بیماری بوده است.

به هر حال ، این ویروس به هر شکلی که وارد بدن شود، بعد از 2 تا 21 روز علایم آن ظاهر می شود.

بیمار با بروز ناگهانی تب، ضعف شدید، درد عضلانی، سردرد و گلودرد به پزشک مراجعه می کند.

معمولا بعد از مدت کوتاهی ، تهوع ، استفراغ ، اسهال ، بثورات پوستی ، اختلال عملکرد کبد و کلیه و حتی در بعضی موارد، خونریزی داخلی و خارجی نیز به دنبال علایم و نشانه های اولیه بروز خواهند کرد و وضعیت بیمار به شدت رو به وخامت می رود.

نتایج آزمایش ها، کاهش تعداد گلبول های سفید و پلاکت ها و افزایش آنزیم های کبدی را نشان می دهند. برعکس سال های نخست، تشخیص بیماری آسان تر شده است.

تست های تشخیص اختصاصی به صورت تشخیص آنتی ژن ها و یا ژن های ویروسی در خون یا دیگر مایعات بدن در دسترس هستند.

اخیرا کشت سلولی این ویروس نیز مقدور شده و حتی می توان آنتی بادی های تشکیل شده علیه این ویروس را در بدن بیماران تعیین کرد.

به هر حال ، اگرچه روش هایی که گفته شد تشخیص بیماری را تسهیل کرده اند، اما خطر انتقال بیماری به پرسنل آزمایشگاه بسیار بالاست و در حین انجام چنین آزمایش هایی باید به شدت مراقب بود.

درمان ابولا

در موارد وخیم، بیمار باید به بخش مراقبت های ویژه انتقال یابد. تا کنون هیچ نوع درمان اختصاصی و قطعی و یا حتی واکسنی برای ابولا کشف نشده و تمام داروها و واکسن هایی که فعلا پیشنهاد می شوند، به سال ها تحقیق برای رسیدن به مرحله بالینی احتیاج دارند.

نشان داده شده است که در مواردی تزریق خون و پلاسمای افراد بهبود یافته از بیماری به مبتلایان، موثر بوده است.

پیشگیری

تا کنون واکسن ابولا چه برای انسان و چه برای حیوانات، به صورت تجاری به بازار عرضه نشده است. اما گزارشاتی از تهیه واکسن به صورت آزمایشگاهی موجود می باشد.

نکات مهم در پیشگیری

- جلوگیری از تماس با ترشحات بدن فرد آلوده.

- عدم تماس با اجساد افراد و یا حیواناتی که احتمالا در اثر بیماری تلف شده اند.

- استفاده از ماسک و دستکش یک بار مصرف در مناطق آلوده.

- استفاده از لباس کار مناسب، ماسک و دستکش در مواردی که تماس با بیمار و یا مورد مشکوک اجتناب ناپذیر است.

- استفاده از تجهیزات پزشکی و بیمارستانی استریل و یک بار مصرف .

با وجود این، چند نکته را می توان توصیه کرد:

1- بیماران مشکوک باید قرنطینه شوند و به پرستارانی که از این بیماران مراقبت می کنند توصیه می شود مراقبت های لازم را برای محدود کردن تماس ها و کنترل دقیق ترشحات بدن بیمار انجام دهند.

انجام اقدامات تهاجمی یا حتی اقداماتی مثل گذاشتن سوند، گرفتن نمونه هایی از ترشحات بدن بیماران، رگ گیری و انجام ساکشن و در کل، تمام اقدامات پرستاری باید تحت مراقبت کامل و کنترل دقیق انجام گیرد.

پرستاران و پرسنل بیمارستان که با بیماران در تماس هستند باید به کمک دستکش، ماسک و روپوش های مناسب محافظت شوند.

2- افراد خانواده و دیگر افرادی که با چنین بیمارانی تماس داشته اند، باید تحت پیگیری کامل قرار گیرند. این پیگیری شامل اندازه گیری درجه حرارت بدن دو بار در روز و بستری شدن بیمار در بیمارستان و قرنطینه شدن تمام افراد مشکوک به این بیماری در بیمارستان (بلافاصله پس از بروز تب) است.

فرآوری: معصومه آیت اللهی

بخش سلامت تبیان

وت‎پارس

وبلاگ  commensalism

مطالب مرتبط:

مطالبی درباره بیماری های واگیردار و عفونی