مردان، یک و نیم برابر زنان به اسکیزوفرنی مبتلا می‌شوند.

حدود 50 درصد افراد بستری در بیمارستان روانی، مبتلا به اسکیزوفرنی می‌باشند.

معمولا در افراد 17 تا 35 ساله، این بیماری تشخیص داده می‌شود.

در مردان در اواخر دوران نوجوانی و اوایل 20 سالگی این بیماری تشخیص داده می‌شود.

در حالی که در زنان از 20 سالگی تا اوایل 30 سالگی این بیماری تشخیص داده می‌شود.

محققان در حال پیدا کردن نمونه های اسکیزوفرنی در کودکان کمتر از 6 سال می‌باشند.

انواع اسکیزوفرنی

5 نوع مختلف اسکیزوفرنی وجود دارد که هر کدام بر اساس نوع علائم، طبقه بندی می‌شوند.

1- اسکیزوفرنی هذیان گویی

2- اسکیزوفرنی آشفته

3- اسکیزوفرنی جنون‌آمیز

4- اسکیزوفرنی نامشخص

5- اسکیزوفرنی باقی مانده

اسکیزوفرنی هذیان گویی

در این نوع، هذیان و توهمات شنیداری مشخص است، اما عملکرد فکری طبیعی می‌باشد.

این توهمات، آزاردهنده می‌باشند.

این افراد می‌توانند خشم، سردی و اضطراب خود را اظهار دارند.

اسکیزوفرنی آشفته

این نوع از اسکیزوفرنی، با گفتار و رفتار آشفته و یا مشکل در درک و نیز احساسات نامناسب تشخیص داده می‌شود.

این افراد ممکن است به تغییر رنگ چراغ راهنمایی و یا به چیزی که می‌گویید و یا انجام می‌دهید، بخندند.

این رفتار آشفته ممکن است با فعالیت‌های عادی مانند: حمام کردن، لباس پوشیدن و غذا درست کردن دارای تداخل باشد.

اسکیزوفرنی جنون‌آمیز

این نوع توسط اختلال حرکت مشخص می‌شود.

این افراد ممکن است به طور کامل بدون تحرک و یا دارای حرکت زیاد باشند.

آنها ممکن است برای ساعت‌ها چیزی نگویند و یا ممکن است یک حرفی که به آنها می‌زنید، به طور مرتب تکرار کنند و یا نسبت به حرفی که می زنید، بی احساس باشند.

رفتار این افراد باعث می‌شود که نتوانند از خود محافظت کنند.

اسکیزوفرنی نامشخص

این نوع با دو و یا چند علائم مشخص می‌شود، این علائم عبارتند از: هذیان، توهم، گفتار یا رفتار آشفته، رفتارهای جنون‌آمیز و یا علائم دیگر منفی.

اسکیزوفرنی باقیمانده

مشخصه این نوع عبارت است از: سابقه قدیمی ابتلا به اسکیزوفرنی.

افراد دارای این نوع اسکیزوفرنی، دارای علائم مشخص از قبیل: هذیان، توهم و گفتار و یا رفتار آشفته نمی‌باشند.

ممکن است این بیماری بعد از بهبودی دوباره شروع شود و یا برای سال‌ها بدون هیج علامتی، نهفته باقی بماند.

علائم اسکیزوفرنی

فردی که مبتلا به این بیماری می‌باشد، ممکن است فاقد علائم ظاهری بیماری باشد.

در برخی موارد؛ به علت تغییرات رفتاری و رفتار عجیب و غریب داشتن، بیماری ممکن است ظاهر شود.

این علائم شامل: گوشه‌گیری کردن از مردم، زوال شخصیت (اضطراب شدید و احساس غیرواقعی بودن)، از دست دادن اشتها، عدم رعایت مسائل بهداشتی، هذیان، توهم و احساس تحت کنترل بودن توسط نیروهای خارجی.

برای درک بهتر این بیماری، علائم را طبقه بندی می کنیم و به انواع مثبت، منفی، شناختی و عاطفی می‌شناسیم.

علائم مثبت

- باورهایی که فاقد پایه و اساس واقعی هستند (هذیان)

- شنیدن، دیدن، احساس کردن، بوییدن و یا مزه کردن چیزی که در واقعیت وجود ندارد (توهم)

- آشفته و درهم و برهم صحبت کردن

- رفتارهای نامنظم و جنون‌آمیز

علائم منفی

- گوشه‌گیری از مردم

- دشواری در ابراز احساسات

- دشواری در مراقبت از خود

- ناتوانی برای احساس لذت داشتن

علائم شناختی

مشکلات توجه کردن و مشکلات مربوط به پردازش اطلاعات در شناخت محیط زندگی.

علائم عاطفی (خلقی)

قابل توجه‌ترین علامت آن، افسردگی است و تعداد افرادی که خودکشی می‌کنند در این بیماری زیاد است.

دلایل اسکیزوفرنی

یک دلیل خاص برای اسکیزوفرنی وجود ندارد، بلکه مجموعه‌ای از عوامل ژنتیکی، روانی و محیطی باعث بروز این بیماری می‌شوند.

- اسکیزوفرنی و اختلال دو قطبی بسیار شبیه هم می‌باشند و هر دو دارای ژن‌های خطرناک می‌باشند. به هر حال، علت هر دو بیماری، عوامل ژنتیکی منحصر به فرد است.

- عوامل محیطی، یک عامل خطر اسکیزوفرنی هستند که حتی می‌تواند قبل از تولد رخ دهد. به عنوان مثال، مادر بارداری که در طول بارداری به یک عفونت مبتلا گردد، شانس تولد نوزاد با اسکیزوفرنی را زیاد می‌کند.

- شرایط زندگی سخت در دوران کودکی مانند: از دست دادن والدین، فقر والدین، مشاهده خشونت والدین، سوء استفاده بدنی، عاطفی و جنسی همگی باعث بروز این بیماری می‌شوند.

آیا اسکیزوفرنی ارثی است؟

در مقایسه با دیگر بیماری‌های روانی، اسکیزوفرنی به طور مستقیم از یک نسل به نسل دیگر نمی‌رود، اما خانواده‌هایی نیز پیدا شده‌اند که این بیماری در آنها ارثی بوده است.

به طور کلی؛ خطر این بیماری در دوقلوهای شبیه به هم، 40 تا 50 درصد می‌باشد.

کودکی که از والدین مبتلا به اسکیزوفرنی متولد می‌شود، 10 درصد احتمال مبتلا شدن به این بیماری را دارد.

راه‌های تشخیص اسکیزوفرنی

با هیچ آزمونی به طور قطعی نمی‌توان گفت که فردی مبتلا به اسکیزوفرنی هست یا نه. بنابراین پزشکان با جمع‌آوری اطلاعات پزشکی، خانوادگی و روانی فرد، می‌توانند این بیماری را تشخیص دهند.

این بیماری محدود به جنس و فرهنگ و مذهب و وضعیت اقتصادی خاص نیست.

- معاینه جسمی شامل: آزمایشات آزمایشگاهی برای ارزیابی سلامت جسمی فرد و نیز دانستن اینکه فرد دارای مشکل روانی می‌باشد یا نه، است.

- روانشناس، سلامت روانی فرد را مورد ارزیابی قرار می‌دهد و بررسی می‌کند که آیا فرد دچار این علائم زیر هست یا نه.

این علائم عبارتند از: توهم، هذیان، افسردگی و علائم جنون‌آمیز، اضطراب، سوء مصرف مواد، اختلال شخصیت و اختلالات دیگر از قبیل اوتیسم.

برخی از علائم اسکیزوفرنی می‌تواند در بیماری‌های روانی دیگر از قبیل: اختلال دوقطبی، اختلال اضطراب و یا مصرف مواد مخدر و یا اختلال شخصیت نیز وجود داشته باشد.

مطالب مرتبط: