آنچه تو را آرام و دلگرم می کند...

"الَّذینَ آمَنُوا وَ تَطمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِکرِ اللَّهِ أَلا بِذِکرِ اللَّهِ تَطمَئِنُّ القُلُوبُ" هدایت شدگان کسانی هستند که ایمان آورده و دلهایشان به یاد خدا آرام می گیرد بدانید که تنها با یاد خدا دلها آرام می گیرد.(آیه 28 سوره رعد)

عوامل آرامش و دلگرمی انسان

دستیابی به آرامش و اطمینان می تواند عوامل گوناگونی داشته باشد اما در رأس آنها آگاهی و علم مهمتر و جلوه ویژه ای دارند؛ قرآن کریم در آیات نورانی مختلف و متعدد مصادیق آرامش و عواملی را که موجب تسکین و آرامش روح انسان است را برای مخاطبان برمی شمرد.

آنجا که می فرماید: کسی که می داند ذرّه مثقالی از کارش حساب دارد «مثقال ذرّة خیراً یره» (1) نسبت به تلاش و فعالیتش دلگرم می شود. آن که می داند بر اساس لطف و رحمت خداوند آفریده شده است «الّا من رحم ربّک و لذلک خلقهم»(2) امیدوار است. کسی که می داند خداوند در کمین ستمکاران است «انّ ربّک لبالمرصاد» (3) آرامش دارد. کسی که می داند خداوند حکیم و علیم است و هیچ موجودی را بیهوده خلق نکرده است «علیم حکیم» خوش بین است. کسی که می داند راهش روشن و آینده اش بهتر از گذشته است، «والاخرة خیر و ابقی»(4) قلبش مطمئن است. آن کس که می داند امام و رهبرش انسانی کامل، انتخاب شده از جانب خداوند و معصوم از هر لغزش و خطاست،«انّی جاعلک للناس اماما» (5) آرام است. هر که می داند کار نیک او از ده تا هفتصد برابر بلکه تا بی نهایت پاداش دارد ولی کار زشتش یک لغزش به حساب می آید دلخوش است. «مثل الذین ینفقون امواله فی سبیل الله کمثل حبة انبتت سبع سنابل فی کل سنبلة مائة حبة»(6) کسی که می داند خداوند نیکوکاران را دوست دارد «ان الله یحب المحسنین»(7) به کار نیکش دلگرم می شود. کسی که می داند کار خیرش آشکار و کار شرّش پنهان می ماند «یا من أظهر الجمیل و ستر القبیح» شاد است.

عوامل اضطراب و نگرانی

یکی از شایع ترین بیماری های قرن حاضر اضطراب و افسردگی است. برای این بیماری که دارای علائمی همچون انزواطلبی، در خود فرورفتن، خودکم بینی و بیهوده انگاری است؛ دلایل بسیاری ذکر کرده اند، از جمله: شخص افسرده از اینکه همه چیز را مطابق میل خود نمی بیند دچار افسردگی می شود، در حالی که انسان نباید به دلیل اینکه به همه آنچه که می خواسته است نرسیده، از مقدار ممکن آن هم دست بردارد و تسلیم شود.

شخص افسرده با خود فکر می کند که چرا همه مردم مرا دوست ندارند، و حال آنکه این امری غیرممکن است. حتی خدا و فرشتگان نیز دشمن دارند. نباید توقع داشت که همه فردی را دوست بدارند. شخص افسرده گمان می کند که همه مردم بد هستند، در صورتی که چنین نیست و خداوند به فرشتگانی که این توهّم را داشتند پاسخ داد.

شخص افسرده گمان می کند تمام ناگواری ها از بیرون وجود اوست، در حالی که عمده تلخی ها عکس العمل و پاسخ رفتار و کردارهای ماست. شخص مضطرب از شروع در کارها نگران است و احساس ترس و تنهایی دارد. حضرت علی (علیه السلام) برای رفع این حالت می فرماید: «اذا خفت من شیء فقع فیه»(8) از هر چه می ترسی خود را در آن بینداز، که ترس هر چیز بیش از خود آن است.

فرد مضطرب نگران آنست که آینده چه خواهد شد. این حالت را می توان با توکّل بر خدا و پشتکار درمان کرد. وی چون در برخی کارها ناکام شده، نگران است که شاید در تمام امور به این سرنوشت مبتلا شود. چرا که بر افراد و قدرت های ناپایدار تکیه دارد، با تزلزل آنها دچار تزلزل و اضطراب می شود.

علت بسیاری از افسردگی ها و اضطراب ها، اموری همچون عدم قدردانی مردم از زحمات آنها، گناه، ترس از مرگ، تلقین های اطرافیان به اینکه نمی دانی و نمی توانی، قضاوت های عجولانه، توقّعات نابجا و تصوّرات غلط است که با یاد خدا، قدرت، عفو و لطف او می توان آنها را به آرامش و شادابی تبدیل کرد.

پی نوشت ها :

1) سوره زلزال آیه7

2) سوره ابراهیم آیه 5

3) سوره هود آیه 119

4)سوره فجر آیه 14

5)سوره اعلی آیه 17

6)سوره بقره آیه 124

7)سوره بقره آیه 261

8)سوره بقره آیه 195

منبع : خبرگزاری شبستان