تکلیف روزه های کسی که غسلهایش نادرست بوده چیست؟
امام على علیه السلام فرمودند: فرض الله ... الصیام ابتلاء لاخلاص الخلق؛
خداوند روزه را واجب كرد تا به وسیله آن اخلاص خلق را بیازماید.
(نهج البلاغه، حكمت 252)
از آداب اولیه روزه داری این است که شخص روزه دار با احکام آن آشنایی داشته باشد و بدون علم و آگاهی کامل از مسائل فقهی روزه و روزه داری اطمینان به صحت روزه، خدشه دار میشود.
بنابراین در این مقاله سعی داریم بعضی مسائل روزه را هر چند کوتاه مرور کنیم:
چند مسائله در باب روزه داری
1 ـ زنان اگر پیش از غروب آفتاب ـ ولو یك لحظه ـ خون حیض یا نفاس ببینند، با دیدن خون روزه را افطار مىكنند.
2 ـ زنان و مردان پیر در صورتى كه نتوانند روزه بگیرند، یا براى آنان خیلى سخت باشد، روزه را مىخورند، و به جاى هر روزه ده سیر گندم كه نزدیك (سه ربع كیلو) است فدیه به فقیر مىدهند.
3 ـ افرادى كه مرض عطش دارند، بطورى كه نمىتوانند از آب خوردن خوددارى كنند، به جاى هر روز، ده سیر گندم به فقیر شرعى فدیه مىدهند، و اگر در بین سال بیماریشان خوب شد قضاى روزههائى را كه خورده اند بجا مىآورند.
4 ـ زنى كه باردار است و زایمانش نزدیك شده است، در صورتى كه براى خودش یا بچّهاش از روزه گرفتن بترسد، روزهاش را مىخورد، و به جاى هر روز یك چارك گندم به فقیر مىدهد، و تا پیش از ماه رمضان آینده اگر عذرش برطرف شد روزههائى را كه خورده است قضاى آن را بجا مىآورد.
5 ـ زن شیر دهى كه شیرش كم است، در صورتى كه براى سلامتى خودش بترسد، یا براى سلامتى فرزندش ترس داشته باشد، افطار مىكند، و به جاى هر روز یك مد گندم فدیه مىدهد، و بعد از تمام شدن ماه مبارك رمضان هر وقت كه عذرش برطرف شد در آن سال هرچند روز را كه خورده است قضا بجا مىآورد.
6 ـ اگر انسان در سفر در اثر نداشتن مسئله، روزه بگیرد، روزهاش صحیح است، و گرفتن قضاى آن بعد از ماه رمضان، لازم نمىباشد.
چند استفتاء در باب روزه و روزه داری:
جواب: نماز و روزه های فوت شده را باید قضا کند. (ر.ک: استفتائات امام خمینی (ره)، ج 1، ص 329، س 77)
سۆال: اگر کسی در سن 9 سالگی به سن تکلیف رسیده و مادر تأکید کرده که توانائی روزه گرفتن را ندارد، لذا روزه نگیرد و چند سال همین طور روزه نگیرد و الآن نمی داند که چه مدت را روزه نگرفته است چه باید بکند؟
جواب: به مقداری که یقین دارید که بعد از بلوغ روزه نگرفته اید باید قضا نمایید و کفاره درفرض مسأله واجب نیست. (ر.ک: استفتائات امام خمینی (ره)، ج 1، ص 333، س88)
سۆال: کسی که روزه قضا، دارد می تواند روزه مستحبی بگیرد؟ اگر حکم مسأله را نمی دانسته بعد از فهمیدن مسأله آیا روزه های مستحبی به جای قضا حساب می شود یا نه؟
جواب: بجای قضا حساب نمی شود. (ر.ک: استفتائات امام خمینی (ره)، ج 1، ص 336، س96)
سۆال: آیا کسی که قضای روزه ماه رمضان بدهکار است، می تواند نذر کند و روزه نذر بجا آورد؟
جواب: خیر نمی تواند. (ر.ک: استفتائات امام خمینی (ره)، ج 1، ص 336، س 97)
سۆال: مدتی غسلهای خود را نادرست انجام می دادم، آیا به واسطه ابطال غسل، روزه هایم نیز باطل شده و قضا دارند؟
جواب: روزه ها قضا ندارد. (ر.ک: استفتائات امام خمینی (ره)، ج 1، ص 336، س101)
فرآوری: آمنه اسفندیاری
بخش احکام اسلامی تبیان
منابع:
سایت اندیشه قم
سایت آوینی
کتاب : چگونه روزه بگیریم ـ آیة الله سید محمد شیرازی